Translation of the Holy Quran by Dr. Gilani

ترجمه آقای دکتر گيلانی

نازل شده در مدينه - شامل ۱۷۶ آيه

فقط خدا - فقط قرآن

سوره نساء - سوره ۴

يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُواْ رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُم مِّن نَّفْسٍ وَاحِدَةٍ وَخَلَقَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَبَثَّ مِنْهُمَا رِجَالًا كَثِيرًا
      وَنِسَاء وَاتَّقُواْ اللّهَ الَّذِي تَسَاءلُونَ بِهِ وَالأَرْحَامَ إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلَيْكُمْ رَقِيبًا 

1- ای مردمان، از امر پروردگارتان که شما را از یک نفس واحد يعنی يک نوع آفریده و همسر او را از همان نوع آفریده  1  
    و از نوع اين دو نفس (مرد و زن)، مردان بسیار و زنان بسیار آفريده و پدیدار فرموده است،      2
   (از حضور و دستورات او) اآگاه باشید و از نافرمانی از او پرهيز کنيد
    و از خدائی که وقتی در گفتارتان بنام او (از يکديگر) چیزی میخواهید، به حضور او آگاه باشید
    (یعنی فقط نام او را سطحی نبرید، بلکه خود را همیشه در محضر آن سازنده و پروردگارتان بدانید).
    و به خویشاوندان رسیدگی نمائید که خدا همواره ناظر به رفتار و کردار شماست.

وَآتُواْ الْيَتَامَى أَمْوَالَهُمْ وَلاَ تَتَبَدَّلُواْ الْخَبِيثَ بِالطَّيِّبِ وَلاَ تَأْكُلُواْ أَمْوَالَهُمْ إِلَى أَمْوَالِكُمْ إِنَّهُ كَانَ حُوبًا كَبِيرًا

2-  و اموال یتیم ها را (هنگامیکه به مرحله رشد رسیدند،) به ایشان بدهید
     و چیزهای بد (و کم ارزش خودتان) را با اشیاء خوب (آنها) جا نزنید
     و از دارائی آنها را اضافه بر مال خودتان نخورید و مصرف نکنید که این گناهی بزرگ است

 وَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تُقْسِطُواْ فِي الْيَتَامَى فَانكِحُواْ مَا طَابَ لَكُم مِّنَ النِّسَاء مَثْنَى وَثُلاَثَ
      وَرُبَاعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُواْ فَوَاحِدَةً أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ ذَلِكَ أَدْنَى أَلاَّ تَعُولُواْ 

3- و اگر در مورد نگهداری از یتیمان، بیم آن را دارید که انصاف و عدالت را نتوانید رعایت کنید،
    (برای نگهداری از آنان) از زنان پاکدامن که مایلید، دو یا سه و یا چهار همسر بگیرید (که آنها شما را در نگهداری از یتیمان یاری دهند)،
    ولی اگر ميترسيد که نتوانيد عدالت (درباره آنان) را رعایت کنید، پس در اینصورت فقط یک همسر داشته باشید
    و یا با یک کنیزی که مسئولیت او را بهعده گرفته ايد (مثلاً با زن بیوه ای از زمان جنگ) ازدواج نمائید.
    این (با یک زن ازدواج کردن) بهترست، تا به کسی ستم نرسانید.      3

وَآتُواْ النَّسَاء صَدُقَاتِهِنَّ نِحْلَةً فَإِن طِبْنَ لَكُمْ عَن شَيْءٍ مِّنْهُ نَفْسًا فَكُلُوهُ هَنِيئًا مَّرِيئًا.

4- و مهریه زنان را بطور کامل و با رضايت خاطر به آنان هدیه نمائید.
    سپس اگر آنها چیزی از آن هدیه (مهریه) را بشما شخصاً و با میل قلبی بخشند، مصرف آن بر شما گوارا است.

وَلاَ تُؤْتُواْ السُّفَهَاء أَمْوَالَكُمُ الَّتِي جَعَلَ اللّهُ لَكُمْ قِيَامًا وَارْزُقُوهُمْ فِيهَا وَاكْسُوهُمْ وَقُولُواْ لَهُمْ قَوْلًا مَّعْرُوفًا

5- و اموالی که خداوند آنها را مایه پايداری زندگی شما قرار داده و در اختیار شما بعنوان رزق و روزی میباشد
   به دست و اختیار ابلهان ندهید ولی از آن اموال، بآنها خوراک و پوشاک و وسائل زندگی شان را برسانید
   و با ایشان گفتار خوب و مهربان داشته باشید.

وَابْتَلُواْ الْيَتَامَى حَتَّىَ إِذَا بَلَغُواْ النِّكَاحَ فَإِنْ آنَسْتُم مِّنْهُمْ رُشْدًا فَادْفَعُواْ
إِلَيْهِمْ أَمْوَالَهُمْ وَلاَ تَأْكُلُوهَا إِسْرَافًا وَبِدَارًا أَن يَكْبَرُواْ وَمَن كَانَ غَنِيًّا فَلْيَسْتَعْفِفْ
وَمَن كَانَ فَقِيرًا فَلْيَأْكُلْ بِالْمَعْرُوفِ فَإِذَا دَفَعْتُمْ إِلَيْهِمْ أَمْوَالَهُمْ فَأَشْهِدُواْ عَلَيْهِمْ وَكَفَى بِاللّهِ حَسِيبًا

6- و یتیمان را که بسر حد بلوغ میرسند، از نظر هوش و قضاوت آنها را بیازمائید.
   پس اگر در ایشان قدرت تشخیص درست و رشد فکری مشاهده نمودید، اموالشان را بآنها تحویل بدهید
   و پیش از اینکه آنها بسن رشد برسند، اموالشان را با اسراف و شتاب نخورید
   که مبادا بزرگ شوند و (اموالشان را) زود از شما پس بگیرند .
   و اگر کسی توان مالی دارد (از برداشت اُجرت سرپرستی مال یتیم) خودداری نماید
   و اگر سرپرست خود فقیر باشد، باندازه معمول و انصاف وعرف از آن مال مصرف نماید
   و هنگام تحویل مالشان بآنها، بر وضع آنها شاهد بگيريد، اگرچه حسابرسی خدا کافیست.

لِّلرِّجَالِ نَصيِبٌ مِّمَّا تَرَكَ الْوَالِدَانِ وَالأَقْرَبُونَ وَلِلنِّسَاء نَصِيبٌ
مِّمَّا تَرَكَ الْوَالِدَانِ وَالأَقْرَبُونَ مِمَّا قَلَّ مِنْهُ أَوْ كَثُرَ نَصِيبًا مَّفْرُوضًا

7- هم برای مردان از آنچه پدر و مادر و خویشاوندان ارث باقی میگذارند
   و هم برای زنان از آنچه پدر و مادر و خویشاوندان به ارث ميگذارند سهمی تعیین و مقرر شده است.

وَإِذَا حَضَرَ الْقِسْمَةَ أُوْلُواْ الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينُ فَارْزُقُوهُم مِّنْهُ وَقُولُواْ لَهُمْ قَوْلًا مَّعْرُوفًا

8- واگر هنگام تقسیم ارث­تان، خویشاوندان (که بآنها ارث نمیرسد) و یتیمان و مستمندان نیز حضور داشته باشند،
   بآنها هم از آن اموال مانده چیزی بدهید و با آنها با خوشروئی و مهربانی صحبت بکنید.

وَلْيَخْشَ الَّذِينَ لَوْ تَرَكُواْ مِنْ خَلْفِهِمْ ذُرِّيَّةً ضِعَافًا خَافُواْ عَلَيْهِمْ فَلْيَتَّقُوا اللّهَ وَلْيَقُولُواْ قَوْلًا سَدِيدًا

9- (در نگهداری از یتیمان) بايد افراد ازستم به آنان بترسند،
   همانگونه که اگر خود فرزندان ناتوانی از خود باقی میگذاشتند و از دنیا میرفتند
   (انتظار داشتند که دیگران از آنها به خوبی مواظبت و سرپرستی نمایند)
   و باید (در نگهداری از یتیمان) خداآگاه باشند و با (یتیمان) سخنی درست و شایسته داشته باشند.

إِنَّ الَّذِينَ يَأْكُلُونَ أَمْوَالَ الْيَتَامَى ظُلْمًا إِنَّمَا يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ نَارًا وَسَيَصْلَوْنَ سَعِيرًا

10- آنانکه دارائی یتیمان را به ناحق میخورند، براستی آتش در شکم و درونشان قرار ميدهند
     و بزودی در آتش شعله ور (دوزخ) خواهند رسید.

يُوصِيكُمُ اللّهُ فِي أَوْلاَدِكُمْ لِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الأُنثَيَيْنِ فَإِن كُنَّ نِسَاء فَوْقَ اثْنَتَيْنِ فَلَهُنَّ ثُلُثَا مَا تَرَكَ وَإِن كَانَتْ وَاحِدَةً فَلَهَا النِّصْفُ
وَلأَبَوَيْهِ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِّنْهُمَا السُّدُسُ مِمَّا تَرَكَ إِن كَانَ لَهُ وَلَدٌ فَإِن لَّمْ يَكُن لَّهُ وَلَدٌ وَوَرِثَهُ أَبَوَاهُ فَلأُمِّهِ الثُّلُثُ فَإِن كَانَ لَهُ إِخْوَةٌ فَلأُمِّهِ السُّدُسُ
مِن بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصِي بِهَا أَوْ دَيْنٍ آبَآؤُكُمْ وَأَبناؤُكُمْ لاَ تَدْرُونَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ لَكُمْ نَفْعًا فَرِيضَةً مِّنَ اللّهِ إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلِيما حَكِيمًا

11- خدا درباره فرزندانتان بشما سفارش میفرماید که سهم ارث پسر دوبرابر دختر باشد
     و اگر فرزندان بیش از دو دختر باشند سهم آنها دوسوم از ارث است
     و اگر یک دختر تنها وارث باشد، نیمی از ارث باو میرسد
     و برای هر یک از پدر و یا مادر شخص فوت شده، یک ششم ارث مقرر است چنانچه شخص مرده فرزند داشته باشد
     و اگر فرزندی نداشته باشد و تنها پدر و مادر از او ارث میبرند، برای مادرش یک سوم میماند
     و اگر برادرانی داشته باشد مادرش یک ششم ارث میبرد.
     البته همه اینها پس از انجام وصیتی است که شخص فوت شده کرده است،
     و پس از دادن بدهی و قرض (به دیگران است که باید پیش از هرچیز پرداخت شود).
     شما توان آنرا ندارید که بدانید پدر و مادر و یا فرزندانتان کدام یک بايد نفع بيشتری از شما داشته باشند و ببرند؛
     این حکم خداست و خدا دانا و پرحکمت است.

وَلَكُمْ نِصْفُ مَا تَرَكَ أَزْوَاجُكُمْ إِن لَّمْ يَكُن لَّهُنَّ وَلَدٌ فَإِن كَانَ لَهُنَّ وَلَدٌ فَلَكُمُ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَكْنَ مِن بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصِينَ بِهَا أَوْ دَيْنٍ
وَلَهُنَّ الرُّبُعُ مِمَّا تَرَكْتُمْ إِن لَّمْ يَكُن لَّكُمْ وَلَدٌ فَإِن كَانَ لَكُمْ وَلَدٌ فَلَهُنَّ الثُّمُنُ مِمَّا تَرَكْتُم مِّن بَعْدِ وَصِيَّةٍ تُوصُونَ بِهَا أَوْ دَيْنٍ
وَإِن كَانَ رَجُلٌ يُورَثُ كَلاَلَةً أَو امْرَأَةٌ وَلَهُ أَخٌ أَوْ أُخْتٌ فَلِكُلِّ وَاحِدٍ مِّنْهُمَا السُّدُسُ فَإِن كَانُوَاْ أَكْثَرَ مِن ذَلِكَ فَهُمْ شُرَكَاء
فِي الثُّلُثِ مِن بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصَى بِهَآ أَوْ دَيْنٍ غَيْرَ مُضَآرٍّ وَصِيَّةً مِّنَ اللّهِ وَاللّهُ عَلِيمٌ حَلِيمٌ

12-  و برای شما مردان نصف از ارث همسرتان مقرر ميباشد، اگر آنان فرزندی نداشته باشند
     ولی اگر فرزند داشته باشند، یک چهارم برایتان میماند،
     پس از انجام وصیتی که نموده اند و پس از پرداخت هرگونه بدهی و قرض شان.
     پس از فوت شما مردان، یک چهارم ارث شما به همسرانتان میرسد در صورتیکه فرزندی نداشته باشید
     و اگر فرزند داشته باشید یک هشتم ارث شما به آنها تعلق میگیرد،
     البته پس از انجام وصیتی که برجای گذاشته اید و پس از پرداخت هرگونه بدهی و قرضی که داشته اید.
     و اگر مرد یا زنی که از او ارث مانده، کلاله (يعنی بدون فرزند و پدر و مادر) باشد، و يک برادر و يا يک خواهر باقی مانده باشد،
     در اینصورت برای هریک از آن دو نفر یک ششم و اگر بیش از آن تعداد باشند، برای همگی آنها مشترکا ، یک سوم ارث مقرر شده است،
     البته پس از انجام وصیتی که برجای گذاشته و نیز پس از پرداخت هرگونه قرض و بدهی،
     بگونه ای که در وصیت (نامه) شخص فوت شده، قصد ضرر به ورثه نباشد (بخشش برای خيرات، بیش از یک سوم مال نباشد).
     این حکم خداست (که درباره ارث) سفارش فرموده است
     و خدا برهمه چیز دانا و (به رفتار و کردار مردم) بردبار است.       4

تِلْكَ حُدُودُ اللّهِ وَمَن يُطِعِ اللّهَ وَرَسُولَهُ يُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ

13- اینها حدود احکام خداست و هرکس از خدا و پیامبرش پیروی نماید،
     خداوند او را وارد باغهای بهشتی مینماید که در زیر آنها رودخانه ها جاریست و در آن همیشه ماندگارند ميمانند
     و این رستگاری و خوشبختی بسیار بزرگ است.

وَمَن يَعْصِ اللّهَ وَرَسُولَهُ وَيَتَعَدَّ حُدُودَهُ يُدْخِلْهُ نَارًا خَالِدًا فِيهَا وَلَهُ عَذَابٌ مُّهِينٌ.

14- و هر کس از فرمان خدا و پیامبرش سرکشی نماید و از حدود و مقررات او تجاوز کند،
    او را وارد آتش جهنم مینماید که در آنجا ماندگار بوده و رنج خوار کننده ای خواهد داشت.      

وَاللاَّتِي يَأْتِينَ الْفَاحِشَةَ مِن نِّسَآئِكُمْ فَاسْتَشْهِدُواْ عَلَيْهِنَّ أَرْبَعةً مِّنكُمْ فَإِن
شَهِدُواْ فَأَمْسِكُوهُنَّ فِي الْبُيُوتِ حَتَّىَ يَتَوَفَّاهُنَّ الْمَوْتُ أَوْ يَجْعَلَ اللّهُ لَهُنَّ سَبِيلًا

15- و درباره آن زنانی از زنان شما که مرتکب فحشا (کار زشت جنسی) میشوند،
     چهار شاهد از خودتان (مسلمان، که برای ثبوت جرمشان لازمست) بگيريد
     و چنانچه شهادت دادند، آن زن بدکار را در خانه نگهدارید تا زمان مرگشان فرا رسد
     یا اینکه خدا برای همچو زنانی دستوری دیگر مقرر فرماید (راهی ديگر برای آنها قرار دهد).    5

وَاللَّذَانَ يَأْتِيَانِهَا مِنكُمْ فَآذُوهُمَا فَإِن تَابَا وَأَصْلَحَا فَأَعْرِضُواْ عَنْهُمَا إِنَّ اللّهَ كَانَ تَوَّابًا رَّحِيمًا

16-و دونفری را که در جامعه شما کار جنسی زشتی را مرتکب شده باشند (پس از ثبوت جرم)، مورد سرزنش و آزار قرار دهید،
    ولی اگر توبه نمایند و خود را اصلاح کنند، از آنها درگذرید که خدا بسیار توبه پذیر و مهربان است.

إِنَّمَا التَّوْبَةُ عَلَى اللّهِ لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السُّوَءَ بِجَهَالَةٍ ثُمَّ يَتُوبُونَ مِن قَرِيبٍ فَأُوْلَئِكَ يَتُوبُ اللّهُ عَلَيْهِمْ وَكَانَ اللّهُ عَلِيمًا حَكِيمًا

17-  پذیرش توبه از سوی خدا برای کسانی میباشد که از روی نادانی کاربدی کرده، سپس بزودی توبه میکنند.
     خدا توبه اینگونه اشخاص را می پذیرد
     و خدا برهمه چیز دانا و حکم فرما است .

وَلَيْسَتِ التَّوْبَةُ لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئَاتِ حَتَّى إِذَا حَضَرَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ
قَالَ إِنِّي تُبْتُ الآنَ وَلاَ الَّذِينَ يَمُوتُونَ وَهُمْ كُفَّارٌ أُوْلَئِكَ أَعْتَدْنَا لَهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا

18- توبه کسانی که عمری بگناه مشغولند تا اینکه به دم مرگ رسیده، تازه میگوید که: "الان دیگر توبه کردم"
     و نیز توبه کسانی در حال کفر میمیرند، پذیرفته نمی­شود.
     برای آنان عذابی دردناک آماده کرده ایم.

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ يَحِلُّ لَكُمْ أَن تَرِثُواْ النِّسَاء كَرْهًا وَلاَ تَعْضُلُوهُنَّ لِتَذْهَبُواْ بِبَعْضِ مَا آتَيْتُمُوهُنَّ إِلاَّ أَن يَأْتِينَ بِفَاحِشَةٍ مُّبَيِّنَةٍ
وَعَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ فَإِن كَرِهْتُمُوهُنَّ فَعَسَى أَن تَكْرَهُواْ شَيْئًا وَيَجْعَلَ اللّهُ فِيهِ خَيْرًا كَثِيرًا

19- ای کسانی که ایمان آورده اید، برایتان حلال نیست که به زور صاحب و وارث مال زنان بشوید
     و زنان را زیر فشار قرار ندهید تا قسمتی از آنچه به آنها دادید پس بگیرید،
     مگر اینکه کار زشت جنسی آشکاری مرتکب شده باشند
     و با زنان به مهربانی و شایستگی رفتار نمائید
     و حتی اگر از آنان بدتان میآید (بدانید که) چه بسا از چیزی یا موضوعی بدتان میآید،
     در حالیکه خدا در آن برای شما خیر و خوبی فراوان نهاده است.

وَإِنْ أَرَدتُّمُ اسْتِبْدَالَ زَوْجٍ مَّكَانَ زَوْجٍ وَآتَيْتُمْ إِحْدَاهُنَّ قِنطَارًا فَلاَ تَأْخُذُواْ مِنْهُ شَيْئًا أَتَأْخُذُونَهُ بُهْتَانًا وَإِثْمًا مُّبِينًا

20- و اگر تصمیم گرفتید به جای همسرتان، همسر دیگری بگیرید و مال فراوانی باو داده اید، هیچ حق ندارید از او چیزی باز پس بگیرید.
     آیا برای پس گرفتن مال از او به تهمت بیجا که گناه بزرگیست، متوسل میشوید؟

وَكَيْفَ تَأْخُذُونَهُ وَقَدْ أَفْضَى بَعْضُكُمْ إِلَى بَعْضٍ وَأَخَذْنَ مِنكُم مِّيثَاقًا غَلِيظًا

21- و چگونه بخود اجازه پس گرفتن آن مال را میدهید، در حالیکه زمانی با هم آمیزش جنسی داشته اید
     و آنها از شما (هنگام عقد) پیمان وفاداری محکمی گرفته است.

وَلاَ تَنكِحُواْ مَا نَكَحَ آبَاؤُكُم مِّنَ النِّسَاء إِلاَّ مَا قَدْ سَلَفَ إِنَّهُ كَانَ فَاحِشَةً وَمَقْتًا وَسَاء سَبِيلًا

22- و با زنانیکه پدران شما با آنها ازدواج کرده اند هرگز ازدواج نکنید،
     مگر آنکه اينکار در زمان پیش (از اسلام) در گذشته، انجام شده که این کار بسیار زشت و تنفرآور و روش بسیار نادرستی است.

حُرِّمَتْ عَلَيْكُمْ أُمَّهَاتُكُمْ وَبَنَاتُكُمْ وَأَخَوَاتُكُمْ وَعَمَّاتُكُمْ وَخَالاَتُكُمْ وَبَنَاتُ الأَخِ وَبَنَاتُ الأُخْتِ وَأُمَّهَاتُكُمُ اللاَّتِي
أَرْضَعْنَكُمْ وَأَخَوَاتُكُم مِّنَ الرَّضَاعَةِ وَأُمَّهَاتُ نِسَآئِكُمْ وَرَبَائِبُكُمُ اللاَّتِي فِي حُجُورِكُم مِّن نِّسَآئِكُمُ اللاَّتِي دَخَلْتُم بِهِنَّ فَإِن لَّمْ تَكُونُواْ
دَخَلْتُم بِهِنَّ فَلاَ جُنَاحَ عَلَيْكُمْ وَحَلاَئِلُ أَبْنَائِكُمُ الَّذِينَ مِنْ أَصْلاَبِكُمْ وَأَن تَجْمَعُواْ بَيْنَ الأُخْتَيْنِ إَلاَّ مَا قَدْ سَلَفَ إِنَّ اللّهَ كَانَ غَفُورًا رَّحِيمًا

23- حرام و زشت است بر شما ازدواج با مادرانتان،
     و دختران وخواهرانتان،
     عمه ها و خاله های تان،
     و دختران برادر ودختران خواهرتان،
     و مادرانی که شیر بشما داده اند،
     و خواهران همشیری تان (دختر آن مادری که بشما شیر داده)
     و مادران همسران تان،
     و دختر همسرتان که در دامان شما پرورش یافته و با مادر آن آمیزش داشته اید
     ولی چنانچه آمیزشی با آن همسر نداشته اید (پس از طلاق يا فوت او، ازدواج با دختر او) برایتان مانعی ندارد
     و نیز حرام است برایتان همسرهای پسرانتان که از نسل خودتان هستند (نه پسرخوانده ها)
     ونیز ازدواج با دو خواهر بطور هم زمان مجاز نیست مگر در آن مواردی که پیش از این حکم (پیش از اسلام) واقع شده باشد.
     همانا خدا آمرزنده مهربان است.  

وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ النِّسَاء إِلاَّ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ كِتَابَ اللّهِ عَلَيْكُمْ وَأُحِلَّ لَكُم مَّا وَرَاء ذَلِكُمْ أَن تَبْتَغُواْ بِأَمْوَالِكُم مُّحْصِنِينَ غَيْرَ مُسَافِحِينَ
فَمَا اسْتَمْتَعْتُم بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِيضَةً وَلاَ جُنَاحَ عَلَيْكُمْ فِيمَا تَرَاضَيْتُم بِهِ مِن بَعْدِ الْفَرِيضَةِ إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلِيمًا حَكِيمًا

24- همچنین زنان شوهردار (برشما حرام است) مگر زنانیکه (پس از جنگ دفاعی و اسارت) در تحت سرپرستی شما قرار میگيریند.
     اینها احکام الهی برشماست.
     و اما ازدواج با زنان دیگر (غیر از آنچه که ذکر شده) بر شما حلال است که با تعهد مالی (و مهریه)
     به آنان پيشنهاد ازدواج کنيد، در حالیکه پاکدامن باشيد نه زناکار.
     و به آن زنانی که با آنها ميل به لذت (يعنی ازدواج "تمتع" برای مدت معلوم) داشته اید، حتماً مبلغ مهریه را به آنان پرداخت نمائید
     که پرداخت آن واجب است و چنانچه پس از توافق اولیه با رضایت همدیگر آنرا کم و زیاد نمائید اشکالی ندارد.
     همانا که خدا بر همه چیز دانا و حکم گزار پر حکمت است.

 وَمَن لَّمْ يَسْتَطِعْ مِنكُمْ طَوْلًا أَن يَنكِحَ الْمُحْصَنَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ فَمِن مِّا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُم مِّن فَتَيَاتِكُمُ الْمُؤْمِنَاتِ وَاللّهُ أَعْلَمُ بِإِيمَانِكُمْ بَعْضُكُم
مِّن بَعْضٍ فَانكِحُوهُنَّ بِإِذْنِ أَهْلِهِنَّ وَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ مُحْصَنَاتٍ غَيْرَ مُسَافِحَاتٍ وَلاَ مُتَّخِذَاتِ أَخْدَانٍ فَإِذَا أُحْصِنَّ فَإِنْ أَتَيْنَ بِفَاحِشَةٍ
فَعَلَيْهِنَّ نِصْفُ مَا عَلَى الْمُحْصَنَاتِ مِنَ الْعَذَابِ ذَلِكَ لِمَنْ خَشِيَ الْعَنَتَ مِنْكُمْ وَأَن تَصْبِرُواْ خَيْرٌ لَّكُمْ وَاللّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ 

25- و اگر کسی از شما توانائی (مالی) ازدواج با زنان پاکدامن و با ایمان را ندارد،
    در اینصورت می توانيد از آن زنان با ايمانی که (پس از جنگ دفاعی)، در اختیار شماها و تحت سرپرستی شماها قرار گرفته اند، ازدواج کنيد.
    و خدا از همه بهتر به ايمان شما که همنوع یکدیگر هستید، آگاه است، از این گونه زنان با اجازه سرپرست شان ازدواج نمائید
    و مهریه شایسته آنها را بخودشان بپردازید، به شرط اینکه پاکدامن باشند نه زناکار و نه اهل دوستی پنهان بامردان.
    پس از این ازدواج اگر آنان مرتکب کار زشت جنسی بشوند، مجازات آنها نصف مجازات زنان آزاد است.    6
    بطور کلی این نوع ازدواج برای کسانی است که میرسند بعلت شدت غریزه جنسی مرتکب گناه بشوند
    و البته اگر شکیبایی نمائید برایتان بهترست که خدا آن بخشنده آمرزنده و بسیار مهربان است.

يُرِيدُ اللّهُ لِيُبَيِّنَ لَكُمْ وَيَهْدِيَكُمْ سُنَنَ الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ وَيَتُوبَ عَلَيْكُمْ وَاللّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ

26- خدا میخواهد با این دستورها (راه خوشبختی) را برایتان آشکار نماید
     و شما را به سنت های درست پیشینیان رهبری فرماید وتوبه شما را بپذیرد.
     همانا که خدا برهمه چیز دانا و حکم دهنده پر حکمت است.

وَاللّهُ يُرِيدُ أَن يَتُوبَ عَلَيْكُمْ وَيُرِيدُ الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الشَّهَوَاتِ أَن تَمِيلُواْ مَيْلًا عَظِيمًا

27- خدا همواره اراده ميفرمايد که شما را ببخشد (و شما را از آلودگی و حفظ بفرماید)؛ 
     اما آنها که پیرو شهوات هستند، میخواهند که شما تمايل شديدی به کارهای زشت جنسی داشته باشيد.  

يُرِيدُ اللّهُ أَن يُخَفِّفَ عَنكُمْ وَخُلِقَ الإِنسَانُ ضَعِيفًا

28- خدا میخواهد که کار ها را بر شما آسان کند؛ چونکه انسان (بطور کلّی) ضعیف (و کم تحمل) آفریده شده است.

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَأْكُلُواْ أَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ إِلاَّ أَن تَكُونَ تِجَارَةً عَن تَرَاضٍ مِّنكُمْ وَلاَ تَقْتُلُواْ أَنفُسَكُمْ إِنَّ اللّهَ كَانَ بِكُمْ رَحِيمًا

29-  ای کسانی که ایمان آورده اید، اموال یکدیگر را به باطل و نادرست نخورید
     مگر اینکه تجارت و داد و ستدی با رضایت کامل متقابل باشد
     و خودتان (و همنوعان خود) را نکشید.
     خدا برشما بسیار مهربان است (شما هم با يک ديگر مهربان باشيد).

وَمَن يَفْعَلْ ذَلِكَ عُدْوَانًا وَظُلْمًا فَسَوْفَ نُصْلِيهِ نَارًا وَكَانَ ذَلِكَ عَلَى اللّهِ يَسِيرًا

30- و هرکس از روی تجاوز، دشمنی و ستم باین کار (يعنی خوردن اموال مردم و کشتن خود و یا دیگران) دست بزند،
     بزودی او را در آتشی میاندازیم و البته این کیفر برای خدا آسان است.

إِن تَجْتَنِبُواْ كَبَآئِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُكَفِّرْ عَنكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ وَنُدْخِلْكُم مُّدْخَلًا كَرِيمًا

31- اگر از گناهان بزرگ که از آن منع شده اید، دوری نمائید، بدیها و گناهان کوچک شما رامی پوشانیم
     و شما را در حالت و مقامی شايسته و پر از کرامت وارد (بهشت) مینمائیم.

وَلاَ تَتَمَنَّوْاْ مَا فَضَّلَ اللّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلَى بَعْضٍ لِّلرِّجَالِ نَصِيبٌ مِّمَّا اكْتَسَبُواْ وَلِلنِّسَاء
نَصِيبٌ مِّمَّا اكْتَسَبْنَ وَاسْأَلُواْ اللّهَ مِن فَضْلِهِ إِنَّ اللّهَ كَانَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمًا

32- و به سبب آنچه که خدا به برخی از شما نسبت بر دیگران برتری عنایت فرموده، آرزو (و رشک و حسد) ننمائيد.
    برای مردان از نتیجه زحمات و کارشان نصیبی مقرر است
    و همانطور برای زنان از نتیجه زحمات و کارهايشان نصیبی مقرر است
    و اگر چیزی میخواهید از خدا بخواهید که از فضل و رحمت خود بشما عنایت بفرماید،
    همانا خدا برهمه چیز داناست.

وَلِكُلٍّ جَعَلْنَا مَوَالِيَ مِمَّا تَرَكَ الْوَالِدَانِ وَالأَقْرَبُونَ وَالَّذِينَ عَقَدَتْ أَيْمَانُكُمْ فَآتُوهُمْ نَصِيبَهُمْ إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ شَهِيدًا

33- و برای هرکسی وارثانی قرار دادیم که از پدر و مادر و خویشاوندان نزدیک اش ارث ببرد
     و نیز بکسانی که با آنها پیمان بسته­اید، سهم آنها را نیز بپردازید. همانا که خدا برهمه امور گواه است.

الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاء بِمَا فَضَّلَ اللّهُ بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ وَبِمَا أَنفَقُواْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ فَالصَّالِحَاتُ قَانِتَاتٌ حَافِظَاتٌ لِّلْغَيْبِ
بِمَا حَفِظَ اللّهُ وَاللاَّتِي تَخَافُونَ نُشُوزَهُنَّ فَعِظُوهُنَّ وَاهْجُرُوهُنَّ فِي
الْمَضَاجِعِ وَاضْرِبُوهُنَّ فَإِنْ أَطَعْنَكُمْ فَلاَ تَبْغُواْ عَلَيْهِنَّ سَبِيلًا إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلِيًّا كَبِيرًا

34- مردان سرپرست و نگهبان زنان هستند، بخاطر اینکه خدا برخی را بر دیگران (بعلل خاصی مانند نیروی بدنی) برتری عنایت فرموده
     و بدلیل اینکه هزینه زندگی را مردان بعهده دارند.
     و زنان درستکار همآهنگ (شوهر) بوده، در غیاب همسر خود نگهدار حقوق و راز او و آنچه خدا به حفظ آن امر فرموده است، میباشند.
     و در مورد آن زنانیکه از سرکشی و طغیان آنها میترسید، بآنها پند و اندرز بدهید (چنانچه نصیحت سودی نداشت،)
     از همبستر شدن با آنان دوری کنید و اگر فایده ای نکرد، به آنها تندی نمائید و یا (به نرمی) بزنيد  
     و اگر سرسازگاری گذاشتند به هیچ وجه آنها را میازارید،    7
     (بیاد آورید) که همانا خدا از همه والاتر وبی نهایت بزرگ است.  

 وَإِنْ خِفْتُمْ شِقَاقَ بَيْنِهِمَا فَابْعَثُواْ حَكَمًا مِّنْ أَهْلِهِ وَحَكَمًا مِّنْ أَهْلِهَا إِن يُرِيدَا إِصْلاَحًا يُوَفِّقِ اللّهُ بَيْنَهُمَا إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلِيمًا خَبِيرًا

35- و اگرشما (يعنی نزدیکان یک زن و شوهر،) از جدا شدن آنها از هم نگران هستند،
     یک داور از خانواده شوهر ویک داور از خانواده آن زن تعیین کنید که اگر آن دو سرسازگاری و اصلاح داشته باشند،
     خدا بین آن دو آشتی برقرار میفرماید که خدا برهمه امور دانا و آگاه است.   8

وَاعْبُدُواْ اللّهَ وَلاَ تُشْرِكُواْ بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَبِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَالْجَارِ ذِي الْقُرْبَى وَالْجَارِ الْجُنُبِ
وَالصَّاحِبِ بِالجَنبِ وَابْنِ السَّبِيلِ وَمَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ إِنَّ اللّهَ لاَ يُحِبُّ مَن كَانَ مُخْتَالًا فَخُورًا 

36- (ای مردم) خدای یگانه را بپرستید و شریکی برای او قائل نشوید
     و به پدر و مادر خود مهربانی و خوبی نمائید
     و به خویشاوندان و یتیمان و مستمندان و همسایه خویشاوند و همسایه بیگانه
     و دوست هم صحبت و همنشینتان و مسافر در راه مانده و آنهائیکه در اختیار سرپرستی شما قرار گرفتند،
     به همه آنها نیکی نمائید که خدا افراد متکبّرفخرفروش را دوست نمیدارد.

الَّذِينَ يَبْخَلُونَ وَيَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبُخْلِ وَيَكْتُمُونَ مَا آتَاهُمُ اللّهُ مِن فَضْلِهِ وَأَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ عَذَابًا مُّهِينًا

37- همان افرادی که بخل می ورزند و نيز مردم دیگر را به بخل و خودداری از کمک (به ديگران) دستور ميدهند،
     و آنچه را که خدا از فضل و رحمت خود بآنها عنایت فرموده، مخفی میکنند (تا مردم نفهمند که اینها توانائی کمک را دارند)
     و ما برای کافران (پوشانندگان حقیقت) عذاب خوارکننده ای را آماده کرده ایم.

وَالَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ رِئَاء النَّاسِ وَلاَ يُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَلاَ بِالْيَوْمِ الآخِرِ وَمَن يَكُنِ الشَّيْطَانُ لَهُ قَرِينًا فَسَاء قِرِينًا

38- و (نیز خدا دوست نمیدارد) آنهائی را که برای ریا و خودنمائی بمردم، مالشان را می بخشند
    و اينگونه افراد به خدا و به روز واپسین ایمانی ندارند (چونکه شیطان همنشین آنان هست)
    و هرکس که شیطان دوست و همنشین او باشد، همنشین بسیار بدی دارد.

وَمَاذَا عَلَيْهِمْ لَوْ آمَنُواْ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ وَأَنفَقُواْ مِمَّا رَزَقَهُمُ اللّهُ وَكَانَ اللّهُ بِهِم عَلِيمًا

39- چه خوب میشد که بخدای یگانه و روز رستاخیز (و زندگی جاودانی) ایمان میاوردند
     و از آنچه خدا روزیشان داده، بخشش میکردند (با این آگاهی) که خدا به اعمالشان آگاه است.

إِنَّ اللّهَ لاَ يَظْلِمُ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ وَإِن تَكُ حَسَنَةً يُضَاعِفْهَا وَيُؤْتِ مِن لَّدُنْهُ أَجْرًا عَظِيمًا

40- خدا هرگز ذرّه ای به کسی ستم و ظلم نميکند
     و اگر کار نیکی انجام شود، او آنرا دو چندان میسازد و از بارگاه لطفش پاداش بسیار شایسته و بزرگی مرحمت میفرماید.  

فَكَيْفَ إِذَا جِئْنَا مِن كُلِّ أمَّةٍ بِشَهِيدٍ وَجِئْنَا بِكَ عَلَى هَؤُلاء شَهِيدًا

41- (تصور نمائید) که حال مردم چگونه خواهد بود آنروزی که از هر امتی شاهد و گواهی بر اعمالشان مياوريم
     و تو (محمد) را گواه این امت خواهیم آورد.

يَوْمَئِذٍ يَوَدُّ الَّذِينَ كَفَرُواْ وَعَصَوُاْ الرَّسُولَ لَوْ تُسَوَّى بِهِمُ الأَرْضُ وَلاَ يَكْتُمُونَ اللّهَ حَدِيثًا 

42- در آن زمان ، آنان که راه کفر رفته و با پیامبر به مخالفت برخاستند، آرزو میکنند که ایکاش خاک بودند
     (و وجود نداشتند و در آنزمان با آن همه گواهان) نمیتوانند هیچ سخنی را از خدا پنهان نمایند.

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَقْرَبُواْ الصَّلاَةَ وَأَنتُمْ سُكَارَى حَتَّىَ تَعْلَمُواْ مَا تَقُولُونَ
وَلاَ جُنُبًا إِلاَّ عَابِرِي سَبِيلٍ حَتَّىَ تَغْتَسِلُواْ وَإِن كُنتُم مَّرْضَى
أَوْ عَلَى سَفَرٍ أَوْ جَاء أَحَدٌ مِّنكُم مِّن الْغَآئِطِ أَوْ لاَمَسْتُمُ النِّسَاء فَلَمْ تَجِدُواْ مَاء فَتَيَمَّمُواْ
صَعِيدًا طَيِّبًا فَامْسَحُواْ بِوُجُوهِكُمْ وَأَيْدِيكُمْ إِنَّ اللّهَ كَانَ عَفُوًّا غَفُورًا 

43- ای آنانکه ایمان آورده اید، در حال مستی قصد نماز خواندن را نکنید تا هشیار شده و بدانید چه داريد میگوئید
     و همچنین هنگامیکه جُنب هستید (نزديک نماز نشويد)، مگر اینکه مسافر باشید، تاغسل کرده (و پاکیزه بشوید)
     و اگر بيمارید و یا در سفر هستید و یا از توالت آمده اید
     و یا با زنان آمیزش داشته اید و آب (برای وضو و یا غسل) پیدا نکرده اید،
     در این شرائط با خاک پاکی تیمم نمائید و صورتها و دست هایتان را مسح بکنید
     که خدا بسیار بخشاینده و آمرزنده است (عبادات شما را قبول ميکند).

أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُواْ نَصِيبًا مِّنَ الْكِتَابِ يَشْتَرُونَ الضَّلاَلَةَ وَيُرِيدُونَ أَن تَضِلُّواْ السَّبِيلَ 

44- (ای پیامبر) ندیدی کسانیکه بهره ای از کتاب دینی (بخشی از اصل تورات و انجیل)    8
     برایشان مانده (بجای آنکه از آن برای هدایت خود و دیگران استفاده کنند) گمراهی را ميخرند و میخواهند شما رانیز گمراه کنند؟

وَاللّهُ أَعْلَمُ بِأَعْدَائِكُمْ وَكَفَى بِاللّهِ وَلِيًّا وَكَفَى بِاللّهِ نَصِيرًا 

45- خدا بهتر از همه، دشمنان شما را میشناسد
     و سرپرستی و حمایت و یاوری خدا برایتان کافیست (از ناباوران انتظار کمک نداشته باشید).

مِّنَ الَّذِينَ هَادُواْ يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَن مَّوَاضِعِهِ وَيَقُولُونَ سَمِعْنَا وَعَصَيْنَا وَاسْمَعْ غَيْرَ مُسْمَعٍ وَرَاعِنَا لَيًّا بِأَلْسِنَتِهِمْ وَطَعْنًا فِي الدِّينِ وَلَوْ أَنَّهُمْ
قَالُواْ سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَاسْمَعْ وَانظُرْنَا لَكَانَ خَيْرًا لَّهُمْ وَأَقْوَمَ وَلَكِن لَّعَنَهُمُ اللّهُ بِكُفْرِهِمْ فَلاَ يُؤْمِنُونَ إِلاَّ قَلِيلًا

46- برخی از یهودیان سخنان را از جای خود (به قصد تغییر معنی آن) تحریف میکنند
     (مثلاً) میگویند: "شنیدیم و نافرمانی کردیم "، "از شما گفتن از ما گوش نکردن" (بجای اینکه بگویند همراهی میکنیم)
     و (میگویند) "بشنو، بدون توجه (يعنی بدون گوش فرا دادن)"
     و (نیز میگویند:) راعِنا (که در عربی بمعنی رعایت حال ما را بکن) ولی آنها با تمسخر و طعنه (با لهجه عبری)
     و با پيچ دادن زبانشان میگویند "ما را تحمیق ميکنی (يعنی داری ما را خر ميکنی)"
     ولی اگر ایشان میگفتند "شنیدم و پیروی کردیم و سخنان ما را بشنو و به ما توجه داشته باش و مهلت بررسی بده"،
     برایشان بهتر و درست تر بود
     ولی خدا آنها را بخاطر پنهان کردن عمدی حقایق، از رحمت خود دور ساخته است.
     از این رو جز افراد کمی (از آنان)، ایمان نمیآورند.

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ آمِنُواْ بِمَا نَزَّلْنَا مُصَدِّقًا لِّمَا مَعَكُم مِّن قَبْلِ أَن نَّطْمِسَ وُجُوهًا فَنَرُدَّهَا
عَلَى أَدْبَارِهَا أَوْ نَلْعَنَهُمْ كَمَا لَعَنَّا أَصْحَابَ السَّبْتِ وَكَانَ أَمْرُ اللّهِ مَفْعُولًا

47- ای کسانی که کتاب دینی بشما داده شده، به آنچه که (به محمد) نازل فرمودیم
     که هماهنگ (تصديق کننده) با آيات و نشانه هائی است که نزد شماست، ایمان بیاورید
     پیش از اینکه صورت ها و اوضاعی (از شماها) را از بين برده و به پشت سرتان (به قهقرا) برگردانیم،
     یا آنها را به لعنت (يعنی بدترین حالت دوری از رحمت) گرفتار سازیم، چنانکه "اصحاب سبت (شنبه)" را لعنت فرمودیم .
     (گروهی از تبهکاران بنی اسرائیل که  در روز تعطيل شنبه با خدعه ماهی گيری ميکردند)    9
     و هميشه دستور و فرمان خدا حتما انجام خواهد شد.

إِنَّ اللّهَ لاَ يَغْفِرُ أَن يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِكَ لِمَن يَشَاءُ وَمَن يُشْرِكْ بِاللّهِ فَقَدِ افْتَرَى إِثْمًا عَظِيمًا

48- خدا هرگز وبهیچوجه شرک (يعنی شریک برای خدا قائل شدن در اداره جهان و يا آخرت و غیره) را نمی بخشد!
     ولی گناهان کمتر و پائين تر از اين گناه را برای هرکس که شایسته بداند میبخشد.
     و هر کس برای خدا شریک قائل شود، با این دروغ، گناه بسیار بزرگی را مرتکب شده است.

أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ يُزَكُّونَ أَنفُسَهُمْ بَلِ اللّهُ يُزَكِّي مَن يَشَاءُ وَلاَ يُظْلَمُونَ فَتِيلًا 

49- ای پیامبر ندیدی آنهائیرا که از پاکی خود صحبت و خودنمائی میکنند
     در حالیکه این خداست که هرکس را اراده بفرماید منزه و پاک میفرماید و بهیچ کس ذره ای،
     حتی باندازه رشته ای از هسته خرما ستم نخواهد شد.

انظُرْ كَيفَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللّهِ الكَذِبَ وَكَفَى بِهِ إِثْمًا مُّبِينًا    

50- ببین چگونه برخدا دروغ می بندند و همین گناه بزرگ برای مجازاتشان کافیست.

أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ أُوتُواْ نَصِيبًا مِّنَ الْكِتَابِ يُؤْمِنُونَ بِالْجِبْتِ وَالطَّاغُوتِ وَيَقُولُونَ لِلَّذِينَ كَفَرُواْ هَؤُلاء أَهْدَى مِنَ الَّذِينَ آمَنُواْ سَبِيلًا  

51- آيا ندیدی کسانی (از يهوديان) را که نصیبی از کتاب دینی دارند، بازهم به (دو بُت) جبت و طاغوت (افراد مشرک)عقیده دارند ؟
     و درباره کافران میگویند: " اینها از کسانی که ایمان آورده اند راه بهتری دارند. "

أُوْلَئِكَ الَّذِينَ لَعَنَهُمُ اللّهُ وَمَن يَلْعَنِ اللّهُ فَلَن تَجِدَ لَهُ نَصِيرًا

52- اینها با این گزافه گوئی ها افرادی هستند که خدا آنها را لعنت کرده است
     و هر کس را که خدا لعنت کند (آنچنان از رحمت او دور میشود) که هرگز برایش (در آخرت)، یار و یاوری نمی یابی.

أَمْ لَهُمْ نَصِيبٌ مِّنَ الْمُلْكِ فَإِذًا لاَّ يُؤْتُونَ النَّاسَ نَقِيرًا 

53- اينگونه افراد هرگاه سهمی در حکومت (در دنیا ) داشته باشند (مایلند همه چیز را در انحصار خود درآورند)
     و کمترین حق را بمردم نمی دهند،

أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللّهُ مِن فَضْلِهِ فَقَدْ آتَيْنَآ آلَ إِبْرَاهِيمَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَآتَيْنَاهُم مُّلْكًا عَظِيمًا 

54- یا اینکه به آنچه که خدا از فضل وکرم خود بمردم عنایت فرموده، حسادت می ورزند
     در حالیکه به آل ابراهیم (نیز) کتاب و حکمت و حکومت بسیار بزرگی (به پیامبران بنی اسرائیل مانند داود و سلیمان)
     عطا فرموده بوديم.

فَمِنْهُم مَّنْ آمَنَ بِهِ وَمِنْهُم مَّن صَدَّ عَنْهُ وَكَفَى بِجَهَنَّمَ سَعِيرًا

55- از آنان افرادی هستند که با ایمانند ولی بعضی از آنها مانع ایمان آوردن مردم میشوند
     و چنین افرادی (که مانع ایمان آوردن مردم میشوند، با تبه کاریهایشان،) شعله فروزان دوزخ برایشان سزاوار و کافی است.

إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ بِآيَاتِنَا سَوْفَ نُصْلِيهِمْ نَارًا كُلَّمَا نَضِجَتْ
      جُلُودُهُمْ بَدَّلْنَاهُمْ جُلُودًا غَيْرَهَا لِيَذُوقُواْ الْعَذَابَ إِنَّ اللّهَ كَانَ عَزِيزًا حَكِيمًا

56- کسانی که به این همه آيات، نشانه ها و معجزه های ما کافر شده اند،
     در آینده آنها را در آتشی میاندازیم که هرگاه پوستشان می سوزد، پوستهای تازه دیگری برایشان قرار میدهیم
     تا مزه کیفر الهی را بچشند. همانا خدا آن توانای حکم دهنده است.

وَالَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ
      خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا لَّهُمْ فِيهَا أَزْوَاجٌ مُّطَهَّرَةٌ وَنُدْخِلُهُمْ ظِلاًّ ظَلِيلًا

57- و آنهائیرا که ایمان آورده و کارهای خیر و شایسته انجام میدهند،
     وارد باغهای بهشتی که در زیر درختان شان نهرها روان است مینمائیم که همیشه در آنجا ماندگار خواهند بود
     و در آن جایگاه همسران پاکی برایشان خواهند بود و ایشان را در سایه هائی پهناور و آسوده جای میدهیم.

إِنَّ اللّهَ يَأْمُرُكُمْ أَن تُؤدُّواْ الأَمَانَاتِ إِلَى أَهْلِهَا وَإِذَا حَكَمْتُم بَيْنَ النَّاسِ أَن تَحْكُمُواْ
      بِالْعَدْلِ إِنَّ اللّهَ نِعِمَّا يَعِظُكُم بِهِ إِنَّ اللّهَ كَانَ سَمِيعًا بَصِيرًا

58- خداوند به شما دستور میفرماید که سپرده های مردم را به صاحبان شان برگردانید
     و هنگامیکه در میان مردم داوری و اظهارنظر میکنید، بر پایه عدالت و برابری حکم بدهید؛
     چه پندهای نیکوئی که خدا بشما میدهد!
     (آگاه باشید) همانا خدا برهمه چیز شنوا و بیناست.  

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ أَطِيعُواْ اللّهَ وَأَطِيعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِي الأَمْرِ مِنكُمْ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللّهِ
      وَالرَّسُولِ إِن كُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ ذَلِكَ خَيْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِيلًا

59- ای کسانیکه ایمان آورده اید، از دستور خدا و پیامبر
     و فرامانروايانی که از ميان شما هستند و انتخاب شده اند (به شرطی که برخلاف فرموده خدا و توصیه پیامبر نگویند و نکنند)،
     اطاعت کنید وهرگاه در موضوعی نزاع و بگومگو داشته باشید، به فرموده خدا در(قرآن) رجوع کنید
     و به گفته پیامبر (که همیشه در راستای قرآن است)، اگر به خدا و روز رستاخیز و آخرت عقیده دارید.
     این چنین روش در امور زندگی و حکومت تان بهتر و نتیجه چنین رويه ای نیکوتر است.

أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ يَزْعُمُونَ أَنَّهُمْ آمَنُواْ بِمَا أُنزِلَ إِلَيْكَ وَمَا أُنزِلَ مِن قَبْلِكَ يُرِيدُونَ أَن يَتَحَاكَمُواْ إِلَى الطَّاغُوتِ وَقَدْ أُمِرُواْ
      أَن يَكْفُرُواْ بِهِ وَيُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَن يُضِلَّهُمْ ضَلاَلًا بَعِيدًا

60- آيا متوجه نشدی کسانی که تصور میکنند بآنچه که (از کتاب الهی) بر تو و بر پیشینیان نازل شده ایمان آورده اند
     ولی مایلند برای داوری نزد حاکمان باطل بروند، در حالیکه دستور داده شدند که از آن حاکمان روی برگردانند و آنها را رد کنند،
     ولی با اين روش (يعنی مراجعه به حاکمان باطل) شیطان درصدد است که آنها را بسیار گمراه و دور از خدا کند.

وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ تَعَالَوْاْ إِلَى مَا أَنزَلَ اللّهُ وَإِلَى الرَّسُولِ رَأَيْتَ الْمُنَافِقِينَ يَصُدُّونَ عَنكَ صُدُودًا

61- و هنگامی که به آنها گفته می­شود: (برای داوری) بسوی آنچه که خدا بصورت وحی نازل فرموده
     و بسوی پیامبر (که برایتان طبق قرآن حکم و داوری نماید) بيائيد، قیافه منافقان را می بینی که بکلی از تو رویگردان میشوند .

فَكَيْفَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِيبَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ ثُمَّ جَآؤُوكَ يَحْلِفُونَ بِاللّهِ إِنْ أَرَدْنَا إِلاَّ إِحْسَانًا وَتَوْفِيقًا

62- پس چگونه است وقتیکه بخاطر اعمالشان به گرفتارئی دچار میشوند، آنگاه نزد تو میایند
     و بخدا سوگند یاد میکنند که منظوری (از آن مراجعه به حاکم باطل) جز خوبی و توافق (بین طرفین دعوی) نداشته اند.

أُولَئِكَ الَّذِينَ يَعْلَمُ اللّهُ مَا فِي قُلُوبِهِمْ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَعِظْهُمْ وَقُل لَّهُمْ فِي أَنفُسِهِمْ قَوْلًا بَلِيغًا

63- خدا میداند که اينها در دلشان چه می پروانند،
     پس از آنها کناره گیری کن و به آنها اندرز وپند بده و استوار و رسا با آنها سخنی رسا بگو که در ذهنشان نفوذ نماید.

وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللّهِ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذ ظَّلَمُواْ أَنفُسَهُمْ جَآؤُوكَ فَاسْتَغْفَرُواْ اللّهَ
      وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُواْ اللّهَ تَوَّابًا رَّحِيمًا

64- و ما هیچ پیامبری را نفرستادیم مگر اینکه اطاعت از او بفرمان خدا واجب بوده است
     و اگر اینهائی که مرتکب گناه میشدند نزد تو می آمدند و از خدا خواستار آمرزش می شدند
     و همچنين پیامبر برای آنها طلب آمرزش مینمود، آنگاه متوجه می شدند که خدا بسیار توبه پذیر و مهربان است .

فَلاَ وَرَبِّكَ لاَ يُؤْمِنُونَ حَتَّىَ يُحَكِّمُوكَ فِيمَا شَجَرَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ لاَ يَجِدُواْ فِي أَنفُسِهِمْ حَرَجًا مِّمَّا قَضَيْتَ وَيُسَلِّمُواْ تَسْلِيمًا

65- ولی نه، پروردگارت آگاه است که آنها ایمان ندارند تا اینکه برای رفع اختلافاتشان برای داوری بسوی تو بیایند
     و نیز از داوری تو هیچ احساس ناراحتی نکنند و کاملاً تسلیم (رأی تو) باشند. 

وَلَوْ أَنَّا كَتَبْنَا عَلَيْهِمْ أَنِ اقْتُلُواْ أَنفُسَكُمْ أَوِ اخْرُجُواْ مِن دِيَارِكُم مَّا فَعَلُوهُ إِلاَّ قَلِيلٌ
      مِّنْهُمْ وَلَوْ أَنَّهُمْ فَعَلُواْ مَا يُوعَظُونَ بِهِ لَكَانَ خَيْرًا لَّهُمْ وَأَشَدَّ تَثْبِيتًا

66- و اگر همانند (امتهای گذشته) به آنها دستور میدادیم که فداکاری نموده
     و یا از دیارتان (برای جهاد) بیرون بروید، جز عده کمی از آنها این کار را نمیکردند
     و اگر آنچه بآنها پند داده میشد، به آن عمل میکردند برایشان بهتر بود و مایه نیرومندی بیشتر برای ثبات ایمانشان میشد.

وَإِذًا لَّآتَيْنَاهُم مِّن لَّدُنَّا أَجْرًا عَظِيمًا

67- و در آن صورت، از سوی خود پاداش بزرگی بآنها میدادیم،

وَلَهَدَيْنَاهُمْ صِرَاطًا مُّسْتَقِيمًا

68-  وحتماً (آنان را) به راه راست هدایت میفرمودیم.  

وَمَن يُطِعِ اللّهَ وَالرَّسُولَ فَأُوْلَئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَيْهِم مِّنَ النَّبِيِّينَ وَالصِّدِّيقِينَ وَالشُّهَدَاء وَالصَّالِحِينَ وَحَسُنَ أُولَئِكَ رَفِيقًا

69- و کسی که از خدا و پیامبرش اطاعت نماید، (در آخرت) همنشین کسانی خواهد بود که خدا نعمت خود را برآنها ارزانی داشته است،
     در زمره پیامبران و راستگویان و تصديق کنندگان (مانند خديجه و علی ابن ابيطالب)، شهیدان و نیکوکاران
     و اینها چه رفقای نازنین و خوبی هستند!

ذَلِكَ الْفَضْلُ مِنَ اللّهِ وَكَفَى بِاللّهِ عَلِيمًا

70- این موهبتی است از سوی خدا و کافیست
     که خدا (از دل بندگان و اعمالشان) آگاه است.

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ خُذُواْ حِذْرَكُمْ فَانفِرُواْ ثُبَاتٍ أَوِ انفِرُواْ جَمِيعًا

71- ای کسانی که ایمان آورده اید، (در رویاروئی با دشمن) مجهز و آماده باشید
     و در گروه های متعدد بسوی کمينگاه و یا همه با هم (طبق شرائط زمان) به سوی دشمن حرکت کنید.

وَإِنَّ مِنكُمْ لَمَن لَّيُبَطِّئَنَّ فَإِنْ أَصَابَتْكُم مُّصِيبَةٌ قَالَ قَدْ أَنْعَمَ اللّهُ عَلَيَّ إِذْ لَمْ أَكُن مَّعَهُمْ شَهِيدًا

72- و یقیناً در میان شما کسی (منافق) هست که (از شرکت در جنگ دفاعی) سستی می ورزد
     و اگر صدمه و مصیبتی بشما برسد میگوید: خدا بمن رحم کرد، همراه آنها نبودم که ناظر و شاهد (آن مصیبت ها) باشم .

وَلَئِنْ أَصَابَكُمْ فَضْلٌ مِّنَ الله لَيَقُولَنَّ كَأَن لَّمْ تَكُن بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُ مَوَدَّةٌ يَا لَيتَنِي كُنتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزًا عَظِيمًا

73- و اگر غنیمتی به شما برسد، طوری حرف ميزند که انگار بین شما و او هیچگونه رابطه ای نبوده است
     و میگوید: "ایکاش منهم با آنها بودم که به مال و منالی فراوان میرسیدم."

فَلْيُقَاتِلْ فِي سَبِيلِ اللّهِ الَّذِينَ يَشْرُونَ الْحَيَاةَ الدُّنْيَا بِالآخِرَةِ وَمَن يُقَاتِلْ فِي سَبِيلِ اللّهِ فَيُقْتَلْ أَو يَغْلِبْ فَسَوْفَ نُؤْتِيهِ أَجْرًا عَظِيمًا   

74- آنها که زندگی دنیا را (برای رضای خدا) با خوشبختی زندگانی جاودانی آینده مبادله میکنند
     باید در راه خدا مبارزه و پیکار نمایند و آنکس که در راه خدا پیکار میکند، چه کشته شود و چه پیروز گردد
     در آینده باو پاداش بزرگی عنایت میفرمائیم.

وَمَا لَكُمْ لاَ تُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَالْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاء وَالْوِلْدَانِ الَّذِينَ يَقُولُونَ
رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْ هَذِهِ الْقَرْيَةِ الظَّالِمِ أَهْلُهَا وَاجْعَل لَّنَا مِن لَّدُنكَ وَلِيًّا وَاجْعَل لَّنَا مِن لَّدُنكَ نَصِيرًا  

75- شما را چه میشود که در راه خدا و برای یاری مردان و زنان و کودکان ستم دیده وضعیف شده، پیکار نمیکند،
    در حالیکه این مردم ستمدیده بسوی خدا روی آورده
    و میگویند: "پروردگارا، ما را ازین شهری که مردمش ظالم و ستمگرند، آزاد کن وبيرون ببر     10
    و از سوی رحمت خود سرپرست و رهبر و یاوری برای نجات ما تعیین بفرما"  

الَّذِينَ آمَنُواْ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَالَّذِينَ كَفَرُواْ يُقَاتِلُونَ
فِي سَبِيلِ الطَّاغُوتِ فَقَاتِلُواْ أَوْلِيَاء الشَّيْطَانِ إِنَّ كَيْدَ الشَّيْطَانِ كَانَ ضَعِيفًا 

76- آنانکه ایمان دارند در راه خدا پیکار میکنند و آنهائیکه کافرند، در راه فرمانده متجاوز و طغیانگر (شیطان صفت) میجنگند.
     پس شماها در مقابل یاران شیطان پیکار کنید (ونهراسید) که نقشه شیطان در واقع سست و بی پایه است.

أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ قِيلَ لَهُمْ كُفُّواْ أَيْدِيَكُمْ وَأَقِيمُواْ الصَّلاَةَ وَآتُواْ الزَّكَاةَ فَلَمَّا
كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقِتَالُ إِذَا فَرِيقٌ مِّنْهُمْ يَخْشَوْنَ النَّاسَ كَخَشْيَةِ اللّهِ أَوْ أَشَدَّ خَشْيَةً
وَقَالُواْ رَبَّنَا لِمَ كَتَبْتَ عَلَيْنَا الْقِتَالَ لَوْلا أَخَّرْتَنَا إِلَى أَجَلٍ قَرِيبٍ قُلْ مَتَاعُ الدَّنْيَا قَلِيلٌ وَالآخِرَةُ خَيْرٌ لِّمَنِ اتَّقَى وَلاَ تُظْلَمُونَ فَتِيلًا 

77- (ای پیامبر) یادت هست آنهائیرا که (در مکه ظاهراً خواهان دفاع و پیکار بودند ولی ) بایشان دستور داده شده بود
     "(فعلاً) دست نگهداريد و (برای خودسازی) نماز را برپا دارید و زکات مال را به مستمندان بدهید".
     ولی همین افراد وقتیکه (در مدینه برای دفاع) فرمان پیکار برایشان مقرر گردید،
     آنگاه گروهی از ایشان آن چنان از مردم می ترسیدند که باید از خدا ترسید یا حتی بیشتر
     و گفتند: " ای پروردگار ما، چرا حکم جهاد را برما مقرر داشتی؟
     چرا این دستور را قدری دیرتر برایمان صادر نکردی؟"
     تو (ای پیامبر به آنها) بگو: سرمایه زندگی دنیا (در برابر پاداش آخرت) ناچیز است
     و زندگی (جاودانی) دیگر برای کسی که تقوا داشته، بسی بهتر است و ذرّه ای ستم (در دادگاه رستاخیز) برشما نخواهد شد.

أَيْنَمَا تَكُونُواْ يُدْرِككُّمُ الْمَوْتُ وَلَوْ كُنتُمْ فِي بُرُوجٍ مُّشَيَّدَةٍ وَإِن تُصِبْهُمْ حَسَنَةٌ يَقُولُواْ هَذِهِ مِنْ عِندِ اللّهِ وَإِن تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ
      يَقُولُواْ هَذِهِ مِنْ عِندِكَ قُلْ كُلًّ مِّنْ عِندِ اللّهِ فَمَا لِهَؤُلاء الْقَوْمِ لاَ يَكَادُونَ يَفْقَهُونَ حَدِيثًا

78- هرکجا باشید، مرگ سراغ تان میاید
     و گرچه در برج ها و کاخ های استوار و برافراشته باشید.
     (منافقان) هرگاه به پیروزی برسند، میگویند:"این از جانب خداست"
     و اگر سختی و شکست به آنها برسد میگویند:" این باعث اش تو (محمد) هستی" .
     (باینها) بگو: که همه اینها از سوی خداست!
     پس اين مردم را چه میشود که یک کلمه حق را نمیتوانند درک کنند؟

مَّا أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللّهِ وَمَا أَصَابَكَ مِن سَيِّئَةٍ فَمِن نَّفْسِكَ وَأَرْسَلْنَاكَ لِلنَّاسِ رَسُولًا وَكَفَى بِاللّهِ شَهِيدًا

79- (ای انسان)هرچه از خوبیها و نیکها به تو میرسد از سوی خداست
     و هرچه از بدی ها دامنگیر تو میشود، از ناحیه نفس نافرمان خودتان هست.
     و (ای پیامبر) ترا بعنوان یک پیام آور الهی بسوی مردم فرستادیم و بر این حقیقت، گواهی خدا کافیست. 11

مَّنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللّهَ وَمَن تَوَلَّى فَمَا أَرْسَلْنَاكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظًا

80-  هرکس از پیامبر اطاعت نماید از امر خدا اطاعت کرده است
     و هرکس سرپیچی از راه درست بنماید (باید بداند) که ما ترا بعنوان مسئول و ناظر و مراقب دائمی آنان نفرستادیم.   12

وَيَقُولُونَ طَاعَةٌ فَإِذَا بَرَزُواْ مِنْ عِندِكَ بَيَّتَ طَآئِفَةٌ مِّنْهُمْ غَيْرَ الَّذِي تَقُولُ وَاللّهُ
      يَكْتُبُ مَا يُبَيِّتُونَ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَتَوَكَّلْ عَلَى اللّهِ وَكَفَى بِاللّهِ وَكِيلًا

81- (برخی) در پیش تو (ای محمد) میگویند: "ما فرمانبردار توئیم".
     و هنگامیکه از نزد تو میروند، شبانه برخی از آنان برخلاف گفته های تو نقشه می چینند
     و خدا آنچه را که آنها درین جلسه ها میگویند، ثبت میفرماید.
     ازینرو از چنین افراد روی بگردان و به خدا توکل کن (و باکی از اینها نداشته باش) و کافیست که خدا یار و مدافع تو است.

أَفَلاَ يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَلَوْ كَانَ مِنْ عِندِ غَيْرِ اللّهِ لَوَجَدُواْ فِيهِ اخْتِلاَفًا كَثِيرًا

82- چرا آنها قرآن را مطالعه و در آن دقت نمیکنند (تا این حقیقت را دریابند)
     که اگر (قرآن) از ناحیه غیرخدا بود، یقیناً درآن اختلافات زیادی پیدا میکردند.   13 

وَإِذَا جَاءهُمْ أَمْرٌ مِّنَ الأَمْنِ أَوِ الْخَوْفِ أَذَاعُواْ بِهِ وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ
وَإِلَى أُوْلِي الأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِينَ يَسْتَنبِطُونَهُ مِنْهُمْ وَلَوْلاَ
فَضْلُ اللّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ لاَتَّبَعْتُمُ الشَّيْطَانَ إِلاَّ قَلِيلًا

83- هنگاميکه خبری (به نادان به منافقان) میرسید، چه در باره امنیت و پیروزی جامعه مسلمانان و یا از خطر جنگ،
     (بدون تحقیق در درستی آن خبر)، آنرا پخش میکنند، در حالیکه اگر آنرا با پیامبر و مسئولان امورشان در میان بگذارند،
     قطعاً کسانی که (از اخبار) درک درست دارند، آگاه شده و روشنگری مینمایند.
     باری اگر لطف و رحمت خدا متوجه تان نبود، جز عده کمی، همه شماها از شیطان پیروی میکردید.

فَقَاتِلْ فِي سَبِيلِ اللّهِ لاَ تُكَلَّفُ إِلاَّ نَفْسَكَ وَحَرِّضِ الْمُؤْمِنِينَ عَسَى اللّهُ أَن يَكُفَّ بَأْسَ الَّذِينَ كَفَرُواْ وَاللّهُ أَشَدُّ بَأْسًا وَأَشَدُّ تَنكِيلًا

84- درراه خدا پیکار نما که تو مسئول غیر خودت نیستی و مؤمنان رانیز (در این امر) تشویق کن؛
     باشد تا که خدا از آسیب کافران بشما جلوگیری بفرماید، چونکه خدا توانائیش بی اندازه و انتقامش از همه دردناک تر است.

مَّن يَشْفَعْ شَفَاعَةً حَسَنَةً يَكُن لَّهُ نَصِيبٌ مِّنْهَا وَمَن يَشْفَعْ شَفَاعَةً سَيِّئَةً يَكُن لَّهُ كِفْلٌ مِّنْهَا وَكَانَ اللّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ مُّقِيتًا

85- هرکس تشویق و همیاری در کار خوبی بکند، از آن خوبی نصیبی خواهد داشت
     و هرکس هم تشویق و کمک به کارهای بد بکند، شرّ آن دامنگیر او نیز خواهد شد
     و خدا برهمه امور مراقب است

وَإِذَا حُيِّيْتُم بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّواْ بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ حَسِيبًا

86- هرگاه کسی بشما سلام و درود میگوید، شما نیز با لحن و واژه ای بهتر جواب سلامش را بگوئید
     یا لااقل شبیه همان درود، جوابش را برگردانید (و بدانید) که خدا برهمه رفتار شما مراقب بوده و حساب همه چیز را دارد.

اللّهُ لا إِلَهَ إِلاَّ هُوَ لَيَجْمَعَنَّكُمْ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ لاَ رَيْبَ فِيهِ وَمَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللّهِ حَدِيثًا

87- خدا آن است که غیر از او هیچ موجودی سزاوار پرسش نیست
     و اینکه او همه شما را در روز رستاخیز که شکی در آن نیست گرد می آورد
     و چه گفتاری از فرمایش خدا میتواند درست تر باشد؟

فَمَا لَكُمْ فِي الْمُنَافِقِينَ فِئَتَيْنِ وَاللّهُ أَرْكَسَهُم بِمَا كَسَبُواْ أَتُرِيدُونَ أَن تَهْدُواْ مَنْ أَضَلَّ اللّهُ وَمَن يُضْلِلِ اللّهُ فَلَن تَجِدَ لَهُ سَبِيلًا

88- شما را چه شده، چرا درباره منافقان دو دسته شده اید؟
     خدا آنها را سرنگون و واژگون نموده است.
     آیا شما تصمیم دارید کسانی را که (براثر کارهای زشتشان) خدا آنها را در گمراهی وانهاده، براه راست رهنمائی کنید؟
     درحالیکه هرکسی را خدا در گمراهی رها نماید، هرگز راه نجاتی برای او نخواهی یافت!

وَدُّواْ لَوْ تَكْفُرُونَ كَمَا كَفَرُواْ فَتَكُونُونَ سَوَاء فَلاَ تَتَّخِذُواْ مِنْهُمْ أَوْلِيَاء حَتَّىَ يُهَاجِرُواْ فِي سَبِيلِ اللّهِ فَإِن
      تَوَلَّوْاْ فَخُذُوهُمْ وَاقْتُلُوهُمْ حَيْثُ وَجَدتَّمُوهُمْ وَلاَ تَتَّخِذُواْ مِنْهُمْ وَلِيًّا وَلاَ نَصِيرًا

89- آنها (منافقان) دوست دارند شما هم مانند آنها کافر بشوید تا یکسان باشید.
     از این رو از ميان آنان دوست نگیرید تا اینکه (توبه نموده و) در راه خدا کوچ نمایند   14
     (وبکلی تغییرماهیت بدهند) ولی اگر (باز خیانت نموده و) براه خود (ادامه در خرابکاری و جاسوسی و دشمنی برعلیه شما) برگردند،
     در اینصورت اینها را هرکجا یافتید بازداشت نموده و بکشید و از آنها هیچ دوست و یاوری اختیار نکنید،

إِلاَّ الَّذِينَ يَصِلُونَ إِلَىَ قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُم مِّيثَاقٌ أَوْ جَآؤُوكُمْ حَصِرَتْ صُدُورُهُمْ أَن يُقَاتِلُوكُمْ أَوْ يُقَاتِلُواْ قَوْمَهُمْ وَلَوْ شَاء اللّهُ لَسَلَّطَهُمْ
      عَلَيْكُمْ فَلَقَاتَلُوكُمْ فَإِنِ اعْتَزَلُوكُمْ فَلَمْ يُقَاتِلُوكُمْ وَأَلْقَوْاْ إِلَيْكُمُ السَّلَمَ فَمَا جَعَلَ اللّهُ لَكُمْ عَلَيْهِمْ سَبِيلًا

90- مگر آنهائیکه به قومی که بین شما و ایشان پیمان (عدم تعرض) وجود دارد پيوسته اند،
     یا اینکه از جنگ با شما و یا با قوم خود خسته و بیزار شده اند،
     و اگر خدا میخواست آنها را برشما چیره میکرد و آنها با شما ميجنگيدند.
     پس اگر آنها شما را بحال خود گذاشته و با شما نميجنگند و حتی (اگر) پیشنهاد صلح بدهند،
     در این صورت خدا هیچگونه به شما اجازه تعرض برعلیه آنها را نداده است. 

سَتَجِدُونَ آخَرِينَ يُرِيدُونَ أَن يَأْمَنُوكُمْ وَيَأْمَنُواْ قَوْمَهُمْ كُلَّ مَا رُدُّوَاْ إِلَى الْفِتْنِةِ أُرْكِسُواْ فِيِهَا فَإِن لَّمْ يَعْتَزِلُوكُمْ وَيُلْقُواْ إِلَيْكُمُ
      السَّلَمَ وَيَكُفُّوَاْ أَيْدِيَهُمْ فَخُذُوهُمْ وَاقْتُلُوهُمْ حَيْثُ ثِقِفْتُمُوهُمْ وَأُوْلَئِكُمْ جَعَلْنَا لَكُمْ عَلَيْهِمْ سُلْطَانًا مُّبِينًا

91- گروهی دیگر را خواهید یافت که مایلند هم شما و هم قوم خودشان (که مشرک هستند، موقتا) امن و آسوده بمانند،
     تا اینکه هرگاه به فتنه و آشوبی بازگردند، با کمال قوا در آن (برعلیه شما) فعال بشوند.
     پس اگر شما را بحال خود وانگذارند و پیشنهاد صلح ندهند و دست از جنگ برندارند، در این صورت هرجا آنها را یافتید،
     دستگیر نموده و یا بکشید و برای اینگونه افراد، دستور تسلطی قاطع برای شما برعلیه آنها مقرر فرمودیم.

وَمَا كَانَ لِمُؤْمِنٍ أَن يَقْتُلَ مُؤْمِنًا إِلاَّ خَطَئًا وَمَن قَتَلَ مُؤْمِنًا خَطَئًا فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُّؤْمِنَةٍ وَدِيَةٌ مُّسَلَّمَةٌ إِلَى أَهْلِهِ إِلاَّ أَن يَصَّدَّقُواْ
      فَإِن كَانَ مِن قَوْمٍ عَدُوٍّ لَّكُمْ وَهُوَ مْؤْمِنٌ فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُّؤْمِنَةٍ وَإِن كَانَ مِن قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ مِّيثَاقٌ فَدِيَةٌ مُّسَلَّمَةٌ إِلَى أَهْلِهِ وَتَحْرِيرُ
      رَقَبَةٍ مُّؤْمِنَةً فَمَن لَّمْ يَجِدْ فَصِيَامُ شَهْرَيْنِ مُتَتَابِعَيْنِ تَوْبَةً مِّنَ اللّهِ وَكَانَ اللّهُ عَلِيمًا حَكِيمًا

92- هیچ انسان مؤمنی اجازه کشتن فرد مؤمنی را ندارد مگر اینکه اين عمل از روی خطا و تصادف از او سر بزند،
     در هر حال اگر کسی سبب مرگ شخص با ایمانی از روی اشتباه و خطا و یا تصادف بشود،
     باید یک برده مؤمن را آزاد کند و خون بهائی به کسان او بپردازد مگر اینکه آنها خون بها را ببخشند
     و اگر آن کشته از قومی باشد که دشمن شما هستند ولی خودش (يعنی شخص کشته شده) مؤمن بوده است،
     در این صورت قاتل فقط یک برده مؤمن را باید آزاد کند
     و اگر مقتول از قومی باشد که بین شما و بین ایشان پیمانی وجود دارد،
     در این صورت حتماً خونبها به بستگان او بايد پرداخته شود و نیز یک برده مؤمن را آزاد بنمايد.
     پس اگر کسی امکان آزاد کردن برده را ندارد، بايد دوماه پیاپی روزه بگیرد.
     این کفاره به مانند توبه نزد خداست و خدا برهمه دانا و حکم فرماست.

وَمَن يَقْتُلْ مُؤْمِنًا مُّتَعَمِّدًا فَجَزَآؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِدًا فِيهَا وَغَضِبَ اللّهُ عَلَيْهِ وَلَعَنَهُ وَأَعَدَّ لَهُ عَذَابًا عَظِيمًا

93- و هرکس انسان مؤمنی را عمداً بکشد، جزای او جهنم است که برای همیشه در آن خواهد بود و خشم و لعنت خدا براو مستولی شده
     و خداوند برای او (در جهنم) عذابی بزرگ آماده کرده است.

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِذَا ضَرَبْتُمْ فِي سَبِيلِ اللّهِ فَتَبَيَّنُواْ وَلاَ تَقُولُواْ لِمَنْ أَلْقَى إِلَيْكُمُ السَّلاَمَ لَسْتَ مُؤْمِنًا تَبْتَغُونَ عَرَضَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا
      فَعِندَ اللّهِ مَغَانِمُ كَثِيرَةٌ كَذَلِكَ كُنتُم مِّن قَبْلُ فَمَنَّ اللّهُ عَلَيْكُمْ فَتَبَيَّنُواْ إِنَّ اللّهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا

94- ای کسانیکه ایمان آورده اید، هرگاه در جهاد در راه خدا به سفر میروید بررسی کنید
     و به کسی که بشما سلام میگوید و اظهار (مسلمانی) صلح مینماید نگوئید که "تو که مؤمن نیستی"،
     مبادا بخاطر حرص مال دنیا (و میل به تصرف مال آن شخص، به او تهمت تکفیر يعنی متهم کردن کسی به کفر، بزنيد)
     و طمع مال او را داشته باشيد،
     در حالیکه غنمیتها و گنجهای فراوان در نزد خداست.
     شما هم از پیش مانند آن افراد بودید و خدا برشما منت نهاد (که هدایت شدید)،
     پس حتماً بررسی کنید (و از روی شناخت درست با مردم رفتار نمائید) که خدا به همه رفتار و کردار شما آگاه میباشد.

لاَّ يَسْتَوِي الْقَاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ غَيْرُ أُوْلِي الضَّرَرِ وَالْمُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ
فَضَّلَ اللّهُ الْمُجَاهِدِينَ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ عَلَى الْقَاعِدِينَ دَرَجَةً وَكُلاًّ وَعَدَ اللّهُ
الْحُسْنَى وَفَضَّلَ اللّهُ الْمُجَاهِدِينَ عَلَى الْقَاعِدِينَ أَجْرًا عَظِيمًا 

95- افرادی از مؤمنان که بدون بیماری و عذر موجهی از جهاد بازنشسته اند
     با مجاهدانی که در راه خدا با اموال و جانشان کوشش و جهاد میکنند برابر نیستند.
     خدا مجاهدانی را که با اموال و جانشان کوشش میکنند، بر کناره گیران و خانه نشینان برتری و مقام بخشیده
     و بر همه (مؤمنان) خدا وعده خوبی (برای پاداش نسبت به اعمالشان) داده است،
     ولی مجاهدان را بر خانه نشینان با پاداش بزرگی، برتری عنایت فرموده است.

دَرَجَاتٍ مِّنْهُ وَمَغْفِرَةً وَرَحْمَةً وَكَانَ اللّهُ غَفُورًا رَّحِيمًا

96- اینها مقام هايست عالی از ناحیه او، همراه با آمرزش و رحمت و نظر لطف او ميباشد
     و خدا آن آمرزنده مهربان برنیکان است.

إِنَّ الَّذِينَ تَوَفَّاهُمُ الْمَلآئِكَةُ ظَالِمِي أَنْفُسِهِمْ قَالُواْ فِيمَ كُنتُمْ قَالُواْ كُنَّا مُسْتَضْعَفِينَ فِي الأَرْضِ قَالْوَاْ أَلَمْ تَكُنْ أَرْضُ اللّهِ
      وَاسِعَةً فَتُهَاجِرُواْ فِيهَا فَأُوْلَئِكَ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَسَاءتْ مَصِيرًا

97- آنهائی‌که به خویشتن ستم کرده و درگناه (و همراه مشرکان) ماندند،
    هنگامیکه فرشتگان (مأمور گرفتن روح)، جان آنها را میگیرند از آنها می پرسند: "در زندگی چه ميکرديد؟ "
    میگویند:"ما در سرزمین خود، تحت زور بوده و ناتوان شده بودیم"
    فرشتگان میگویند:"مگر سرزمین خدا پهناور نبوده که درآن مهاجرت بکنيد؟ ".
    اینگونه افراد جایگاه شان جهنم بوده و جهنم چه سرانجام بدی است.

إِلاَّ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاء وَالْوِلْدَانِ لاَ يَسْتَطِيعُونَ حِيلَةً وَلاَ يَهْتَدُونَ سَبِيلًا

98- مگر آن دسته از مردان و زنان و کودکانی که تحت زور و فشار بوده و چاره و راهی برای نجات (از دست کافران) نداشته­اند.  

فَأُوْلَئِكَ عَسَى اللّهُ أَن يَعْفُوَ عَنْهُمْ وَكَانَ اللّهُ عَفُوًّا غَفُورًا

99- اینگونه افراد، امید برایشان هست که خدا آنها را مورد عفو قرار دهد
     و خدا آن بسيار با گذشت و آمرزنده گناهان است.

وَمَن يُهَاجِرْ فِي سَبِيلِ اللّهِ يَجِدْ فِي الأَرْضِ مُرَاغَمًا كَثِيرًا وَسَعَةً وَمَن يَخْرُجْ مِن بَيْتِهِ مُهَاجِرًا إِلَى اللّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ يُدْرِكْهُ الْمَوْتُ
      فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلى اللّهِ وَكَانَ اللّهُ غَفُورًا رَّحِيمًا

100- و هرکس در راه خدا هجرت کند مکانهای امن فراوان و پهناور می یابد
      و هرکسی که در راه خدا و پیروی از پیامبر او از خانه و کاشانه خود بیرون برود، سپس مرگش فرا رسد، پاداش او بر خداست
      و خدا آن آمرزنده مهربان بر نیکان است.

وَإِذَا ضَرَبْتُمْ فِي الأَرْضِ فَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَن تَقْصُرُواْ مِنَ الصَّلاَةِ إِنْ خِفْتُمْ
      أَن يَفْتِنَكُمُ الَّذِينَ كَفَرُواْ إِنَّ الْكَافِرِينَ كَانُواْ لَكُمْ عَدُوًّا مُّبِينًا

101- هنگامی که راهی سفر ميشويد، اگر از فتنه و خطر کافران ترس داشته باشید،
      اشکالی برایتان ندارد که نماز را کوتاه ( شکسته) بخوانید، زیرا کافران دشمنان آشکار شما هستند.   

وَإِذَا كُنتَ فِيهِمْ فَأَقَمْتَ لَهُمُ الصَّلاَةَ فَلْتَقُمْ طَآئِفَةٌ مِّنْهُم مَّعَكَ وَلْيَأْخُذُواْ
      أَسْلِحَتَهُمْ فَإِذَا سَجَدُواْ فَلْيَكُونُواْ مِن وَرَآئِكُمْ وَلْتَأْتِ طَآئِفَةٌ أُخْرَى لَمْ يُصَلُّواْ
      فَلْيُصَلُّواْ مَعَكَ وَلْيَأْخُذُواْ حِذْرَهُمْ وَأَسْلِحَتَهُمْ وَدَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ لَوْ تَغْفُلُونَ عَنْ أَسْلِحَتِكُمْ وَأَمْتِعَتِكُمْ فَيَمِيلُونَ عَلَيْكُم مَّيْلَةً وَاحِدَةً وَلاَ جُنَاحَ
      عَلَيْكُمْ إِن كَانَ بِكُمْ أَذًى مِّن مَّطَرٍ أَوْ كُنتُم مَّرْضَى أَن تَضَعُواْ أَسْلِحَتَكُمْ وَخُذُواْ حِذْرَكُمْ إِنَّ اللّهَ أَعَدَّ لِلْكَافِرِينَ عَذَابًا مُّهِينًا

102-  و (ای پیامبر) هنگامی که در میان لشکریان هستی و برایشان نماز برپا می داری
       پس بدین گونه باشد که گروهی از ایشان با تو نماز بگزارند و باید با اسلحه خود باشند
       و پس از اینکه سجده کردند ( و نماز را به پایان رساندند ) باید به پشت سر شما (مامور نگهبانی نمازگزاران بشوند)
       و گروه دیگری که هنوز نماز نخواندند، بیایند و با تو نماز بگزارند
       و اینها نیز جانب احتیاط را نگهداشته و با اسلحه خود باشند،
       چون کافران دوست دارند که شما از اسلحه ها و ساز و برگ های دفاعی جنگی تان غافل بشوید
       تا بر شما يکباره شبیخون بزنند و اگر باران شما را ناراحت می کند یا بیمار ( و مجروح ) هستید،
       اشکالی ندارد که سلاحهای خود را بر زمین بگذارید ولی مراقب و مجهز بمانيد،
       یقینا خدا برای کافران عذاب خوارکننده فراهم کرده است .

فَإِذَا قَضَيْتُمُ الصَّلاَةَ فَاذْكُرُواْ اللّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَى جُنُوبِكُمْ فَإِذَا اطْمَأْنَنتُمْ فَأَقِيمُواْ الصَّلاَةَ إِنَّ الصَّلاَةَ كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتَابًا مَّوْقُوتًا

103- پس از نماز نیز ( برای استحکام روحیه تان ) خدا را، چه ایستاده و یا نشسته و یا به پهلو دراز کشيده باشید، یاد نمائید
      و همین که ( از شر کافران ) آسوده خاطر شدید، نماز را به طور کامل و معمول برپا دارید
      چون که نماز در اوقات معین بر مؤمنان واجب است .

وَلاَ تَهِنُواْ فِي ابْتِغَاء الْقَوْمِ إِن تَكُونُواْ تَأْلَمُونَ فَإِنَّهُمْ يَأْلَمُونَ كَمَا تَأْلَمونَ وَتَرْجُونَ مِنَ اللّهِ مَا لاَ يَرْجُونَ وَكَانَ اللّهُ عَلِيمًا حَكِيمًا

104- و در تعقیب دشمنان سستی نورزید.
      اگر شما در رنج و درد هستید ( بدانید که ) آنها نیز همانند شما در رنج و درد هستند
      ولی شما از خدا امیدی دارید که آنها ندارند و خدا بر همه امور دانا و حکم فرماست .

إِنَّا أَنزَلْنَا إِلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ لِتَحْكُمَ بَيْنَ النَّاسِ بِمَا أَرَاكَ اللّهُ وَلاَ تَكُن لِّلْخَآئِنِينَ خَصِيمًا

105- همانا این کتاب ( قرآن ) را برای بيان راستيها و درستی بر تو فرستادیم تا بدانگونه که خدا تو را راهنمايی فرمود،
      میان مردم قضاوت و داوری نمائی.
      و هرگز جانبدار خیانتکاران مباش .

وَاسْتَغْفِرِ اللّهَ إِنَّ اللّهَ كَانَ غَفُورًا رَّحِيمًا

106- و از خدا آمرزش بخواه که خدا آن آمرزنده مهربان بر نیکان است .

وَلاَ تُجَادِلْ عَنِ الَّذِينَ يَخْتَانُونَ أَنفُسَهُمْ إِنَّ اللّهَ لاَ يُحِبُّ مَن كَانَ خَوَّانًا أَثِيمًا

107- و از خیانت پیشه گان دفاع مکن که خدا هیچ خیانتگر گنهکار را دوست نمی دارد ( گرچه بظاهر خود را مسلمان بخوانند )

يَسْتَخْفُونَ مِنَ النَّاسِ وَلاَ يَسْتَخْفُونَ مِنَ اللّهِ وَهُوَ مَعَهُمْ إِذْ يُبَيِّتُونَ مَا لاَ يَرْضَى مِنَ الْقَوْلِ وَكَانَ اللّهُ بِمَا يَعْمَلُونَ مُحِيطًا

108- اینان کردار زشت خود را از مردم می توانند پنهان نگهدارند ولی از خدا که نمی توانند مخفی بکنند
      و هنگامی که شبانه در توطئه شان، گفتگوهائی می کنند که خدا را خوش نمیاید،
      خدا با آن ها حضور دارد و هر چه می کنند، خدا بر آن احاطه دارد.

هَاأَنتُمْ هَؤُلاء جَادَلْتُمْ عَنْهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا فَمَن يُجَادِلُ اللّهَ عَنْهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَم مَّن يَكُونُ عَلَيْهِمْ وَكِيلًا

109- ای شماهائیکه از آنها در این دنیا دفاع می کنید ، در روز رستاخیز کیست که از آنها دفاع بکند
      یا کیست که وکیل و نگهبان شان ( در مقابل کیفر الهی ) باشد .

وَمَن يَعْمَلْ سُوءًا أَوْ يَظْلِمْ نَفْسَهُ ثُمَّ يَسْتَغْفِرِ اللّهَ يَجِدِ اللّهَ غَفُورًا رَّحِيمًا

110- و هر کس کار ناشایسته ای انجام دهد یا برخود گناه و ستم کند سپس از خدا آمرزش و بخشودگی بخواهد،
      خواهد یافت که خدا چقدر بخشنده و مهربان بر نیکان است .

وَمَن يَكْسِبْ إِثْمًا فَإِنَّمَا يَكْسِبُهُ عَلَى نَفْسِهِ وَكَانَ اللّهُ عَلِيمًا حَكِيمًا

111- و هر کس مرتکب گناهی شود، به زیان خودش کرده است.
      همانا خدا بر همه امور کاملا دانا و حکم فرماست.

وَمَن يَكْسِبْ خَطِيئَةً أَوْ إِثْمًا ثُمَّ يَرْمِ بِهِ بَرِيئًا فَقَدِ احْتَمَلَ بُهْتَانًا وَإِثْمًا مُّبِينًا

112-  و نیز هر کسی مرتکب اشتباه و یا گناهی شده و آن را به شخص دیگری نسبت بدهد،
       هم بار تهمت و هم بار گناه آشکاری را بدوش گرفته است .

و خدا كتاب و حكمت بر تو نازل كرد، و آنچه را نمى‏دانستى به تو آموخت، و تفضل (لطف) خدا بر تو همواره بزرگ بود.
      وَلَوْلاَ فَضْلُ اللّهِ عَلَيْكَ وَرَحْمَتُهُ لَهَمَّت طَّآئِفَةٌ مُّنْهُمْ أَن يُضِلُّوكَ وَمَا يُضِلُّونَ
      إِلاُّ أَنفُسَهُمْ وَمَا يَضُرُّونَكَ مِن شَيْءٍ وَأَنزَلَ اللّهُ عَلَيْكَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ
      وَعَلَّمَكَ مَا لَمْ تَكُنْ تَعْلَمُ وَكَانَ فَضْلُ اللّهِ عَلَيْكَ عَظِيمًا

113- و اگر لطف و رحمت ویژه خدا بر تو نبود ، گروهی از آنها می خواستند تو را گمراه نمایند
      در حالی که فقط خودشان را گمراه می کنند و هیچ زیانی به تو نمی رسانند.
      زیرا خدا کتاب و حکمت ( درست اندیشیدن ) را بر تو نازل فرمود
      و چیزهائی به تو آموخت که نمی دانستی و لطف و کرم خدا بر تو بسیار بزرگ بوده است .   15

لاَّ خَيْرَ فِي كَثِيرٍ مِّن نَّجْوَاهُمْ إِلاَّ مَنْ أَمَرَ بِصَدَقَةٍ أَوْ مَعْرُوفٍ أَوْ إِصْلاَحٍ بَيْنَ النَّاسِ
      وَمَن يَفْعَلْ ذَلِكَ ابْتَغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ فَسَوْفَ نُؤْتِيهِ أَجْرًا عَظِيمًا

114- در بسیاری از سخنان در گوشی هایشان خیری نیست،
      مگر اینکه با این کار، کمکی به نیازمندان یا کاری نیک و یا ايجاد آشتی بین مردم باشد
      و هر کس در این گونه کارها برای رسیدن به خشنودی خدا اقدام نماید، در نتيجه در آینده پاداشی بزرگ به او خواهیم داد .

وَمَن يُشَاقِقِ الرَّسُولَ مِن بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُ الْهُدَى وَيَتَّبِعْ غَيْرَ سَبِيلِ الْمُؤْمِنِينَ نُوَلِّهِ مَا تَوَلَّى وَنُصْلِهِ جَهَنَّمَ وَسَاءتْ مَصِيرًا

115- و هر کس پس از آشکار شدن راه درست بر او ، از سر مخالفت با پیامبر درآید و از راه غیر راه مؤمنان پیروی کند،
      او را به همان راهی که برگشته است وا می گذاریم و ( در پایان ) او را به دوزخ می اندازیم
      و دوزخ چه جایگاه بدی است!

إِنَّ اللّهَ لاَ يَغْفِرُ أَن يُشْرَكَ بِهِ وَيَغْفِرُ مَا دُونَ ذَلِكَ لِمَن يَشَاءُ وَمَن يُشْرِكْ بِاللّهِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلاَلًا بَعِيدًا

116- خدا به هیچ وجه شرک بر او را نمی آمرزد
      ولی گناهان غیر از آن را برای هر کس بخواهد می آمرزد
      و هر کس برای خدا شریکی در خدائیش قائل شود، واقعا خیلی دور در گمراهی رفته است .

 إِن يَدْعُونَ مِن دُونِهِ إِلاَّ إِنَاثًا وَإِن يَدْعُونَ إِلاَّ شَيْطَانًا مَّرِيدًا

117- اين مشرکان غیر از خدا بتهایی که بی تاثیرند و نامهای مؤنث بر آنها نهاده اند،
      می خوانند و در حقيقت دارند فقط شیطان سرکش را ميخوانند.

لَّعَنَهُ اللّهُ وَقَالَ لَأَتَّخِذَنَّ مِنْ عِبَادِكَ نَصِيبًا مَّفْرُوضًا 

118- خدا شیطان را با لعنت از رحمت خویش دور کرده
      و او ( در جواب ) گفته که از بندگان تو تعداد زیادی را پیرو خود خواهم ساخت .

لوَلأُضِلَّنَّهُمْ وَلأُمَنِّيَنَّهُمْ وَلآمُرَنَّهُمْ فَلَيُبَتِّكُنَّ آذَانَ الأَنْعَامِ وَلآمُرَنَّهُمْ فَلَيُغَيِّرُنَّ خَلْقَ اللّهِ
      وَمَن يَتَّخِذِ الشَّيْطَانَ وَلِيًّا مِّن دُونِ اللّهِ فَقَدْ خَسِرَ خُسْرَانًا مُّبِينًا

119- و حتما آنها را گمراه خواهم کرد و به آرزوها سرگرم نموده
      و به آنها دستور می دهم که به آزار چهارپایان (برسم خرافاتی بت پرسان) پرداخته، گوش های آنها را بشکافند
      و نیز آنها را وادار می کنم تا آفرینش و فطرت طبيعی مخلوقات خدا را تغییر بدهند.
      مسلما هر کس به جای خدا شیطان را دوست و سرپرست بگیرد ، دچار زیان آشکاری شده است . 16

يَعِدُهُمْ وَيُمَنِّيهِمْ وَمَا يَعِدُهُمُ الشَّيْطَانُ إِلاَّ غُرُورًا

120- شیطان به آنها وعده ها ( ی دروغین ) می دهد و به آرزوهای فراوان وا می دارد
      و جز برای فریب و نیرنگ، شیطان وعده نمی دهد .

أُوْلَئِكَ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَلاَ يَجِدُونَ عَنْهَا مَحِيصًا

121- اینها ( پیروان شیطان ) جایگاهشان دوزخ بوده و از آنجا هیچ راه فراری نخواهند یافت .

وَالَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ سَنُدْخِلُهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا وَعْدَ اللّهِ حَقًّا وَمَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللّهِ قِيلًا

122- و کسانی را که ایمان آورده و کارهای نیک انجام داده اند، وارد باغهای ( بهشتی ) می نمائیم
      که در زیر آنها نهرها روان است و در آن جاودانه خواهند بود.
      وعده خدا درست است و چه کسی گفته اش از گفته خدا راست تر است؟

لَّيْسَ بِأَمَانِيِّكُمْ وَلا أَمَانِيِّ أَهْلِ الْكِتَابِ مَن يَعْمَلْ سُوءًا يُجْزَ بِهِ وَلاَ يَجِدْ لَهُ مِن دُونِ اللّهِ وَلِيًّا وَلاَ نَصِيرًا

123- کیفر و پاداش الهی به دلخواه شما و یا به دلخواه مردم اهل کتاب نیست بلکه هر کس کار بدی بکند،
      مجازات آن را خواهید دید و جز خدا برای نجات، یار و یاوری نخواهد یافت .

وَمَن يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتَ مِن ذَكَرٍ أَوْ أُنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُوْلَئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَلاَ يُظْلَمُونَ نَقِيرًا

124- و هر کسی که کارهای نیک انجام بدهد، چه مرد باشد چه زن و مؤمن باشد،
      چنین افرادی وارد بهشت می شوند و ذره ای به آنها ستم نخواهد شد .

وَمَنْ أَحْسَنُ دِينًا مِّمَّنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لله وَهُوَ مُحْسِنٌ واتَّبَعَ مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا وَاتَّخَذَ اللّهُ إِبْرَاهِيمَ خَلِيلًا

125- آئین چه کسی بهتر از آن است که تمام وجودش را تسلیم خدا نموده
      و نیکوکار بوده و پیرو کیش و آئین ابراهیم پاک سرشت می باشد؟
      و خدا ابراهیم را به مرتبه دوستی خود گرفته است !

وَللّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الأَرْضِ وَكَانَ اللّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ مُّحِيطًا

126- هر چه در آسمانها و زمین است از آن خداست و خدا بر همه چیز و همه امور احاطه کامل دارد .

وَيَسْتَفْتُونَكَ فِي النِّسَاء قُلِ اللّهُ يُفْتِيكُمْ فِيهِنَّ وَمَا يُتْلَى عَلَيْكُمْ فِي الْكِتَابِ فِي يَتَامَى النِّسَاء الَّلاتِي لاَ تُؤْتُونَهُنَّ مَا كُتِبَ لَهُنَّ وَتَرْغَبُونَ
      أَن تَنكِحُوهُنَّ وَالْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الْوِلْدَانِ وَأَن تَقُومُواْ لِلْيَتَامَى بِالْقِسْطِ وَمَا تَفْعَلُواْ مِنْ خَيْرٍ فَإِنَّ اللّهَ كَانَ بِهِ عَلِيمًا

127-  و از تو ( ای پیامبر ) درباره حقوق زنان فتوا می خواهند، بگو: خدا درباره آنها اين گونه به شما فتوا می دهد
       و همه آنچه که از آیات کتاب (قرآن) بر شما خوانده و سفارش می شود، انجام دهيد؛
       درباره دختران یتیمی که حقوق واجب شان را نمی دهید ولی میل دارید با آنها ازدواج کنید (بايد حقوق آنها را بدهيد)
       و نیز درباره کودکان خردسال و ناتوان و اینکه چگونه با یتیمان با انصاف رفتار نمائید
       و البته هرکار خیری انجام بدهيد، خدا کاملا به آن آگاه می باشد .

وَإِنِ امْرَأَةٌ خَافَتْ مِن بَعْلِهَا نُشُوزًا أَوْ إِعْرَاضًا فَلاَ جُنَاْحَ عَلَيْهِمَا أَن يُصْلِحَا بَيْنَهُمَا صُلْحًا وَالصُّلْحُ خَيْرٌ وَأُحْضِرَتِ الأَنفُسُ الشُّحَّ
      وَإِن تُحْسِنُواْ وَتَتَّقُواْ فَإِنَّ اللّهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا

128- هرگاه زنی از ناسازگاری و یا رویگردانی شوهرش بیم و نگرانی داشته باشد،
      اشکالی ندارد که به خاطر مصالحه و آشتی، آن زن و مرد از برخی حقوق خود گذشت بکنند،
      چون که سازش بهتر است ( تا از هم پاشیدگی ) و به طور کلی بخل و دوستی مال در روحیه انسانها موجود است
      ولی اگر ( بر خلاف میل به مال ) بهم خوبی و مهربانی نمائید و از حضور خدا در امور و رفتار خود آگاه باشید،
      بدانید که خدا بهر کاری که انجام می دهید کاملا آگاه است .

وَلَن تَسْتَطِيعُواْ أَن تَعْدِلُواْ بَيْنَ النِّسَاء وَلَوْ حَرَصْتُمْ فَلاَ تَمِيلُواْ كُلَّ الْمَيْلِ فَتَذَرُوهَا كَالْمُعَلَّقَةِ وَإِن تُصْلِحُواْ وَتَتَّقُواْ فَإِنَّ اللّهَ كَانَ غَفُورًا رَّحِيمًا

129- و هرگز نمی توانید بین زنان عدالت ( کامل ) برقرار نمائید اگر چه خیلی مایل به عدالت باشید.
      پس همه توجه و میل شما را به یک زن معطوف ندارید که همسر دیگر را سرگردان و بلاتکلیف بگذارید
      و البته اگر مهربانی و سازش نموده و از نافرمانی خدا پرهیز نمائید،
      خدا آن بخشنده گناهان و بسيار مهربان برنیکان است ( و شما را می بخشد )

وَإِن يَتَفَرَّقَا يُغْنِ اللّهُ كُلاًّ مِّن سَعَتِهِ وَكَانَ اللّهُ وَاسِعًا حَكِيمًا

130- و اگر ( با وجود همه سعی در سازش ) زن و شوهر از هم جدا شوند ( بدانند که پایان زندگی آنها نيست )،
      خدا هرکدامشان را از رحمت وسيع خود برخوردار می فرماید و خدا رحمتش گسترده و حکیم است .

وَللّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الأَرْضِ وَلَقَدْ وَصَّيْنَا الَّذِينَ أُوتُواْ الْكِتَابَ مِن قَبْلِكُمْ وَإِيَّاكُمْ أَنِ اتَّقُواْ اللّهَ وَإِن تَكْفُرُواْ
      فَإِنَّ لِلّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الأَرْضِ وَكَانَ اللّهُ غَنِيًّا حَمِيدًا

131- هر چه در آسمانها و در زمین است متعلق به خداست
      و به آنهائیکه در گذشته به آنها کتب الهی عنایت شده نیز همانند شما، مؤکدا سفارش به تقوی و خدا آگاهی داده شده بود
      و اگر کفر ورزیده و نافرمانی کنید باید بدانید که هر چه در آسمانها و زمین است، از آن خداست
      و خدا از همه بی نیاز بوده و ذات مبارک او بسیار ستوده است .

وَلِلّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الأَرْضِ وَكَفَى بِاللّهِ وَكِيلًا

132- ( باز هم بدانید که) همه و هر چه در آسمانها و زمین است همگی متعلق به خداست
      و نگهبانی و سرپرستی آنها برای خدا کافی است .

إِن يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ أَيُّهَا النَّاسُ وَيَأْتِ بِآخَرِينَ وَكَانَ اللّهُ عَلَى ذَلِكَ قَدِيرًاً

133- ای مردم  ، اگر خدا اراده بفرماید ، شما را نابود کرده و مردمی دیگر را بوجود می آورد و البته خدا براين امر تواناست.

مَّن كَانَ يُرِيدُ ثَوَابَ الدُّنْيَا فَعِندَ اللّهِ ثَوَابُ الدُّنْيَا وَالآخِرَةِ وَكَانَ اللّهُ سَمِيعًا بَصِيرًا 

134- هر کس در پی پاداش دنیوی باشد باید بداند که پاداش دنیوی و پاداش در جهان دیگر ( آینده ) همه در نزد خداست
      و خدا بر همه کس و همه چيز شنوا و بیناست .

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُونُواْ قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ شُهَدَاء لِلّهِ وَلَوْ عَلَى أَنفُسِكُمْ
      أَوِ الْوَالِدَيْنِ وَالأَقْرَبِينَ إِن يَكُنْ غَنِيًّا أَوْ فَقَيرًا فَاللّهُ أَوْلَى بِهِمَا فَلاَ تَتَّبِعُواْ الْهَوَى
      أَن تَعْدِلُواْ وَإِن تَلْوُواْ أَوْ تُعْرِضُواْ فَإِنَّ اللّهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا

135- ای کسانی که ایمان آورده اید، برپادارنده عدالت و انصاف باشيد
      (و هنگام گواهی دادن، خود را در محضر خدا بدانید و درست و روراست باشید)
      اگر چه ( آن گواهی ) بر زیان تان یا به زیان والدین و یا نزدیکان تان تمام شود
      و در عدالت و داوری فرقی بین ثروتمند و یا  فقير نگذارید
      که رعایت دستور خدا از ملاحظات شخصی مهمتر است
      و از میل شخصی خود پیروی نکنید تا مبادا از عدالت دور بشوید
      و اگر حقیقت را برگردانده و یا از اظهار حقیقت خودداری کنید، باید بدانید که خدا به همه رفتار و کردار شما آگاهی کامل دارد .

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ آمِنُواْ بِاللّهِ وَرَسُولِهِ وَالْكِتَابِ الَّذِي نَزَّلَ عَلَى رَسُولِهِ وَالْكِتَابِ الَّذِيَ أَنزَلَ
      مِن قَبْلُ وَمَن يَكْفُرْ بِاللّهِ وَمَلاَئِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ فَقَدْ ضَلَّ ضَلاَلًا بَعِيدًا

136- ای کسانی که ایمان آورده اید، ایمان کامل به خدا و پیامبرش و این کتابی که بر پیامبرش نازل فرموده
      و کتاب های پیشین ( مانند تورات و انجیل و زبور ) که خدا پیشتر از این فرستاده، داشته باشید
      و البته هر کسی به وجود خدا و یا فرشتگان و کتابهای الهی و يا به پیامبرانش و روز و زندگی دنيای ديگر (آخرت) انکار ورزیده
      و باور نداشته باشد، به راستی خیلی دور به گمراهی رفته است .

إِنَّ الَّذِينَ آمَنُواْ ثُمَّ كَفَرُواْ ثُمَّ آمَنُواْ ثُمَّ كَفَرُواْ ثُمَّ ازْدَادُواْ كُفْرًا لَّمْ يَكُنِ اللّهُ لِيَغْفِرَ لَهُمْ وَلاَ لِيَهْدِيَهُمْ سَبِيلًا

137- آنهائی که نخست ایمان آورده سپس انکار کرده اند بعد دوباره ایمان آورده باز دوباره انکار می کنند
      سپس در کفر و انکارشان پای فشاری می کنند، مسلما قرار نیست که خدا آنها را بیامرزد یا این که دیگر رهنمائی شان بنماید.

بَشِّرِ الْمُنَافِقِينَ بِأَنَّ لَهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا

138- ( ای پیامبر ) به منافقین و دورویان هشدار بده که عذاب شدید و دردناکی در انتظارشان هست !

الَّذِينَ يَتَّخِذُونَ الْكَافِرِينَ أَوْلِيَاء مِن دُونِ الْمُؤْمِنِينَ أَيَبْتَغُونَ عِندَهُمُ الْعِزَّةَ فَإِنَّ العِزَّةَ لِلّهِ جَمِيعًا

139- اینهائیکه به جای مؤمنین، کافران را دوست خود می گیرند، آیا با بودن در نزد آنها؛ انتظار عزت و بزرگی دارند؟
      در حالی که همه عزت و بزرگی و مرتبت از آن خداست .

وَقَدْ نَزَّلَ عَلَيْكُمْ فِي الْكِتَابِ أَنْ إِذَا سَمِعْتُمْ آيَاتِ اللّهِ يُكَفَرُ بِهَا وَيُسْتَهْزَأُ بِهَا فَلاَ تَقْعُدُواْ مَعَهُمْ حَتَّى يَخُوضُواْ فِي حَدِيثٍ
     غَيْرِهِ إِنَّكُمْ إِذًا مِّثْلُهُمْ إِنَّ اللّهَ جَامِعُ الْمُنَافِقِينَ وَالْكَافِرِينَ فِي جَهَنَّمَ جَمِيعًا

140- خداوند به صراحت در این کتاب به شما این امر را صادر فرموده
      که هر گاه در جلسه ای، اگر شنيديد که آیات خدا انکار و یا مسخره ميشود، در آنجا ننشینید
      تا این که موضوع بحث به چیز دیگری تغییر پیدا کند و گرنه شما هم انگار همانند آنها خواهید بود
      و بدانید که خدا منافقین و کافران را در جهنم گرد هم می آورد .

الَّذِينَ يَتَرَبَّصُونَ بِكُمْ فَإِن كَانَ لَكُمْ فَتْحٌ مِّنَ اللّهِ قَالُواْ أَلَمْ نَكُن مَّعَكُمْ وَإِن كَانَ لِلْكَافِرِينَ نَصِيبٌ قَالُواْ أَلَمْ نَسْتَحْوِذْ عَلَيْكُمْ وَنَمْنَعْكُم
      مِّنَ الْمُؤْمِنِينَ فَاللّهُ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَلَن يَجْعَلَ اللّهُ لِلْكَافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلًا

141- همان ها ( منافقانی )  که در کمین و انتظار شما هستند، اگر فتح و پیروزی از جانب خدا نصیب تان بشود؛ می گویند :
      "مگر ما همراه شما نبودیم ؟ " ( پس در غنائم سهیم هستیم )
      و اگر کافران پيروز شوند ، به آنها می گویند : " آیا ما شما را تقویت و در مقابل مؤمنان از شما دفاع نکرده ایم ؟ ".
      پس خدا در روز رستاخیز بین شما ( و منافقان و کافران ) داوری می فرماید
      و هرگز خدا راهی برای تسلط کافران بر مؤمنان ( حقیقی ) قرار نداده است .     17

إِنَّ الْمُنَافِقِينَ يُخَادِعُونَ اللّهَ وَهُوَ خَادِعُهُمْ وَإِذَا قَامُواْ إِلَى الصَّلاَةِ قَامُواْ كُسَالَى يُرَآؤُونَ النَّاسَ وَلاَ يَذْكُرُونَ اللّهَ إِلاَّ قَلِيلًا

142- همانا منافقان خیال می کنند خدا را دارند فریب می دهند و حال آنکه خدا نیرنگ شان را به آنها برمی گرداند
      و مثلا هنگامی که به نماز می ایستند با یک حالت بی میلی و کسالت بوده
      و مشغول خودنمائی و ریا به مردم ميشوند و اندکی بیش به یاد خدا نیستند .

مُّذَبْذَبِينَ بَيْنَ ذَلِكَ لاَ إِلَى هَؤُلاء وَلاَ إِلَى هَؤُلاء وَمَن يُضْلِلِ اللّهُ فَلَن تَجِدَ لَهُ سَبِيلًا

143-  آنها ( منافقان ) دودل وبی هدف بین مؤمنان و کافران بوده، نه با اینها راست و درست بوده و نه با آنها
       و هر که را خدا در گمراهی رها کند، راه نجاتی برایش نخواهی یافت .

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ لاَ تَتَّخِذُواْ الْكَافِرِينَ أَوْلِيَاء مِن دُونِ الْمُؤْمِنِينَ أَتُرِيدُونَ أَن تَجْعَلُواْ لِلّهِ عَلَيْكُمْ سُلْطَانًا مُّبِينًا

144- ای مؤمنان، با کافران به جای مؤمنان دوست نشوید !
      آیا با این کار می خواهید دلیل آشکاری بر علیه خود به خدا بدهید ؟

إِنَّ الْمُنَافِقِينَ فِي الدَّرْكِ الأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ وَلَن تَجِدَ لَهُمْ نَصِيرًا

145- همانا که منافقان در پائین ترین طبقه آتش دوزخ بوده و هرگز یاوری برایشان نمی بینی !

إِلاَّ الَّذِينَ تَابُواْ وَأَصْلَحُواْ وَاعْتَصَمُواْ بِاللّهِ وَأَخْلَصُواْ دِينَهُمْ لِلّهِ فَأُوْلَئِكَ مَعَ الْمُؤْمِنِينَ وَسَوْفَ يُؤْتِ اللّهُ الْمُؤْمِنِينَ أَجْرًا عَظِيمًا

146- مگر آنهائیکه توبه نموده به سوی خدا بازگردند و جبران گذشته نموده و نیکی پیشه گیرند
      و به فرموده خداوند محکم توجه داشته و باورهایشان را پاک و خالص به سوی خدا سازند
      که در آن صورت در جزء مؤمنین قرار گرفته و در آینده خدا به مؤمنان پاداش بسیار بزرگ عنایت خواهد فرمود.

مَّا يَفْعَلُ اللّهُ بِعَذَابِكُمْ إِن شَكَرْتُمْ وَآمَنتُمْ وَكَانَ اللّهُ شَاكِرًا عَلِيمًا

147- خدا نیازی به عذاب شما ندارد،
      در حالیکه اگر به نعمت های فراوان خدا آگاه و سپاسگزار بوده و باور و ایمان داشته باشید،
      خدا خود سپاسگزار و بر همه وجودتان آگاه است !

لاَّ يُحِبُّ اللّهُ الْجَهْرَ بِالسُّوَءِ مِنَ الْقَوْلِ إِلاَّ مَن ظُلِمَ وَكَانَ اللّهُ سَمِيعًا عَلِيمًا

148- خدا دشنام به صدای بلند را دوست نمی دارد مگر کسی که بر او ستم شده و خدا بر همه شنوا و داناست .

إِن تُبْدُواْ خَيْرًا أَوْ تُخْفُوهُ أَوْ تَعْفُواْ عَن سُوَءٍ فَإِنَّ اللّهَ كَانَ عَفُوًّا قَدِيرًا

149- اگر آشکارا یا پنهان کارهای خوبی بکنید و یا از بدی کسی بگذرید،
       باید بدانید که خدا نیز بر شما بخشنده و قادر ( به محو بدیهايتان در برابر خوبیهایتان ) است .

إِنَّ الَّذِينَ يَكْفُرُونَ بِاللّهِ وَرُسُلِهِ وَيُرِيدُونَ أَن يُفَرِّقُواْ بَيْنَ اللّهِ وَرُسُلِهِ وَيقُولُونَ
      نُؤْمِنُ بِبَعْضٍ وَنَكْفُرُ بِبَعْضٍ وَيُرِيدُونَ أَن يَتَّخِذُواْ بَيْنَ ذَلِكَ سَبِيلًا

150- آنهائیکه به خدا و پیامبرانش انکار و کفر می ورزند
      و مایلند که بین پیامهای فرموده خدا و گفته پیامبرانش اختلاف قائل بشوند
      و ميگویند که به برخی از آن باور داشته و برخی دیگر را انکار می کنیم،
      اينها افرادی هستند که برای خودشان میخواهند از میان این دو گفته، برداشت دیگری اختیار کنند،

أُوْلَئِكَ هُمُ الْكَافِرُونَ حَقًّا وَأَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ عَذَابًا مُّهِينًا

151- اینها حقیقتاً کافرند و برای کافران عذابی پست کننده آماده نموده ایم .

وَالَّذِينَ آمَنُواْ بِاللّهِ وَرُسُلِهِ وَلَمْ يُفَرِّقُواْ بَيْنَ أَحَدٍ مِّنْهُمْ أُوْلَئِكَ سَوْفَ يُؤْتِيهِمْ أُجُورَهُمْ وَكَانَ اللّهُ غَفُورًا رَّحِيمًا

152- در حالیکه آنهائیکه به خدا و پیامبران باور داشته و بین هیچکدامشان اختلاف و جدائی قائل نیستند،
      به چنین افرادی، در آینده پاداششان را عنایت خواهیم فرمود
      و همانا خدا آن آمرزنده بسيار مهربان بر نیکان است .

يَسْأَلُكَ أَهْلُ الْكِتَابِ أَن تُنَزِّلَ عَلَيْهِمْ كِتَابًا مِّنَ السَّمَاءِ فَقَدْ سَأَلُواْ مُوسَى أَكْبَرَ مِن ذَلِكَ فَقَالُواْ أَرِنَا اللّهِ جَهْرَةً فَأَخَذَتْهُمُ الصَّاعِقَةُ
      بِظُلْمِهِمْ ثُمَّ اتَّخَذُواْ الْعِجْلَ مِن بَعْدِ مَا جَاءتْهُمُ الْبَيِّنَاتُ فَعَفَوْنَا عَن ذَلِكَ وَآتَيْنَا مُوسَى سُلْطَانًا مُّبِينًا

153- مردم اهل کتاب از تو درخواست می کنند که کتابی یکجا از آسمان بر آنها نازل کنی !
      همین گونه افراد، از موسی درخواست از اين بزرگتر می کردند و می گفتند : خدا را کاملا آشکار بما نشان بده ! ( که ببینیم )،
      پس از آن به امر خدا، صاعقه آنها را زد
      و بعدها پس از آن همه دلایل و نشانه های آشکار ( حقانیت خدا و پیامبرش موسی )،
      گوساله ای ( طلائی ) ساخته و آنرا برای پرستش قبول کردند.
      باز هم پس از توبه شان ازین هم درگذشتیم و به موسی تسلط و برتری آشکار عنایت فرمودیم .

وَرَفَعْنَا فَوْقَهُمُ الطُّورَ بِمِيثَاقِهِمْ وَقُلْنَا لَهُمُ ادْخُلُواْ الْبَابَ سُجَّدًا وَقُلْنَا لَهُمْ لاَ تَعْدُواْ فِي السَّبْتِ وَأَخَذْنَا مِنْهُم مِّيثَاقًا غَلِيظًا

154- و کوه طور را به قصد هشدار برفراز آنها نگهداشته و از آنها پیمان گرفتیم و به آنها فرمودیم:
      (به عنوان سپاس و توبه) از ميان دروازه (بیت المقدس)، با خضوع و سجده کنان وارد شوید
      و نیز به ایشان فرمودیم: از حکم روز شنبه تجاوز نکنید و از آنها پیمانی استوار (بر این فرمانها) گرفتیم .

فَبِمَا نَقْضِهِم مِّيثَاقَهُمْ وَكُفْرِهِم بَآيَاتِ اللّهِ وَقَتْلِهِمُ الأَنْبِيَاءَ بِغَيْرِ حَقًّ وَقَوْلِهِمْ قُلُوبُنَا غُلْفٌ بَلْ طَبَعَ اللّهُ عَلَيْهَا بِكُفْرِهِمْ فَلاَ يُؤْمِنُونَ إِلاَّ قَلِيلًا

155- و به خاطر پیمان شکنی آنها و انکار معجزات و آیات خدائی و کشتن پیامبران
      و نیز به سبب گفتارشان که گفتند: " بر دلهای ما پرده افتاده " ( و سخنان پیامبران را درک نمی کنیم ).
      آری خدا بر دل آنها به سبب کفرورزی شان، مهر ( بطلان ) زد و ازاین رو جز عده کمی از آنها ایمان ندارند و نمی آورند.

وَبِكُفْرِهِمْ وَقَوْلِهِمْ عَلَى مَرْيَمَ بُهْتَانًا عَظِيمًا

156- و این (مهر بطلان بر ایشان) به خاطر کفرشان و تهمت بزرگی هست که به مریم پاکدامن زدند .

وَقَوْلِهِمْ إِنَّا قَتَلْنَا الْمَسِيحَ عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ رَسُولَ اللّهِ وَمَا قَتَلُوهُ وَمَا صَلَبُوهُ وَلَكِن شُبِّهَ لَهُمْ وَإِنَّ الَّذِينَ اخْتَلَفُواْ فِيهِ لَفِي شَكٍّ مِّنْهُ مَا لَهُم
      بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِلاَّ اتِّبَاعَ الظَّنِّ وَمَا قَتَلُوهُ يَقِينًا

157- و نیز به خاطر گفتارشان که (بدون دليل) گفتند: " ما مسیح عیسی پسر مریم پیامبر خدا را کشتیم "،
      در حالی که نه او را کشتند و نه به دارش آویختند، بلکه (به واسطه کشتن مردی شبیه او،) امر بر آنها مشتبه شد
      و خیال کردند که مسیح را کشتند و آنهائیکه در این امر اختلاف نظر دارند، خودشان هم در آن شک دارند
      و هیچ گونه دانش به چگونگی راستین آن ندارند و تنها از گمان خود پیروی می کنند و یقینا و بدون شک او را نکشتند !

بَل رَّفَعَهُ اللّهُ إِلَيْهِ وَكَانَ اللّهُ عَزِيزًا حَكِيمًا

158- بلکه خدا مقام او را بالا برده و او را به سوی رحمت خود برد و خدا توانای حکیم است .

وَإِن مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ إِلاَّ لَيُؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يَكُونُ عَلَيْهِمْ شَهِيدًا

159- از اهل کتاب همه کس پیش از مرگ خود، بايستی به حقانیت او ایمان بياورند
      و در روز رستاخیز او نيز گواه بر وضع آنها خواهد بود .

فَبِظُلْمٍ مِّنَ الَّذِينَ هَادُواْ حَرَّمْنَا عَلَيْهِمْ طَيِّبَاتٍ أُحِلَّتْ لَهُمْ وَبِصَدِّهِمْ عَن سَبِيلِ اللّهِ كَثِيرًا

160- هم چنین به سزای ستم هایی که از یهود سرزد و به سبب کوشش آنها در بازداشتن مردم از راه خدا،
      برخی از چیزهای پاکیزه که قبلا برایشان حلال بود، حرام و ممنوع نموده بوديم .

وَأَخْذِهِمُ الرِّبَا وَقَدْ نُهُواْ عَنْهُ وَأَكْلِهِمْ أَمْوَالَ النَّاسِ بِالْبَاطِلِ وَأَعْتَدْنَا لِلْكَافِرِينَ مِنْهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا

161- و نیز به سبب رباخواری شان که صراحتا از آن نهی شده بودند
      و به سبب خوردن ناحق اموال مردم (، این مجازاتها بر آنها مقرر گردید)
      و برای کافران، از نتيجه اعمال آنها، عذاب دردناکی آماده کرده ایم .

لَّكِنِ الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ مِنْهُمْ وَالْمُؤْمِنُونَ يُؤْمِنُونَ بِمَا أُنزِلَ إِلَيكَ وَمَا أُنزِلَ مِن قَبْلِكَ وَالْمُقِيمِينَ الصَّلاَةَ وَالْمُؤْتُونَ الزَّكَاةَ
      وَالْمُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ أُوْلَئِكَ سَنُؤْتِيهِمْ أَجْرًا عَظِيمًا

162- ولی دانشمندان نافذ و محقق در علم، از میان شان
      و آن مؤمنانی که به آنچه که بر تو و (بر پیامبران) پیش از تو فرستاده شده بود، ایمان آورده اند
      و نمازگزاران و زکات دهنده گان و آنهائیکه به راستی به خدا و روز رستاخیز باور دارند،
      بر چنین افرادی پاداش بزرگی عنایت خواهیم فرمود .

إِنَّا أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ كَمَا أَوْحَيْنَا إِلَى نُوحٍ وَالنَّبِيِّينَ مِن بَعْدِهِ وَأَوْحَيْنَا إِلَى إِبْرَاهِيمَ وَإِسْمَاعِيلَ وَإِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ وَالأَسْبَاطِ وَعِيسَى وَأَيُّوبَ
     وَيُونُسَ وَهَارُونَ وَسُلَيْمَانَ وَآتَيْنَا دَاوُودَ زَبُورًا

163- ( ای پیامبر ) ما بر تو وحی فرمودیم همانگونه که بر نوح و پیامبران پس از او
      و همچنين بر ابراهیم و اسمعیل و اسحاق و یعقوب و اسباط و عیسی و ایوب و یونس و هارون و سلیمان وحی فرمودیم
      و به داود کتاب زبور عنایت فرمودیم .

وَرُسُلًا قَدْ قَصَصْنَاهُمْ عَلَيْكَ مِن قَبْلُ وَرُسُلًا لَّمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَيْكَ وَكَلَّمَ اللّهُ مُوسَى تَكْلِيمًا

164- پیامبرانی بودند که پيش از اين داستان آنها را برای تو بیان فرمودیم
      و از بعضی از پیامبران بر تو بیانی نفرمودیم
      و خدا مستقیما با موسی تکلم فرمود.

رُّسُلًا مُّبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَ لِئَلاَّ يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللّهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِ وَكَانَ اللّهُ عَزِيزًا حَكِيمًا

165- پیامبران، شادباش دهنده (بر مؤمنان) و هشداردهنده (بر کافران) بودند
      تا اینکه با وجود این همه پیامبران، در پیشگاه خدا بهانه و عذری (که ما پیام آوری نداشته و نمی دانستیم) برای مردم نباشد
      و خدا آن توانای حکیم است .

لَّكِنِ اللّهُ يَشْهَدُ بِمَا أَنزَلَ إِلَيْكَ أَنزَلَهُ بِعِلْمِهِ وَالْمَلآئِكَةُ يَشْهَدُونَ وَكَفَى بِاللّهِ شَهِيدًا

166- لیکن خدا گواهی می دهد که آنچه را بر تو نازل فرموده، از دانش خودش می باشد
      و فرشتگان نیز به راستی آن گواهی می دهند،
      البته گواهی خدا (برای حقانیت پیامبری تو) کافیست .

إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ وَصَدُّواْ عَن سَبِيلِ اللّهِ قَدْ ضَلُّواْ ضَلاَلًا بَعِيدًا

167- آنهائی که کافر شدند و مردم را از راه خدا بازداشتند، براستی سخت و خيلی دور گمراه شده اند.

 إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ وَظَلَمُواْ لَمْ يَكُنِ اللّهُ لِيَغْفِرَ لَهُمْ وَلاَ لِيَهْدِيَهُمْ طَرِيقًا

168- آنهائی که کافر شده و بر مردم ظلم و ستم روا داشتند ، خدا هرگز آنها را نمی بخشد و به هیچ راهی هدایت نمی کند .

إِلاَّ طَرِيقَ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا وَكَانَ ذَلِكَ عَلَى اللّهِ يَسِيرًا

169- مگر راه دوزخ که در آن جاودان و برای همیشه خواهند ماند و این امر بر خدا آسان است.

يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءكُمُ الرَّسُولُ بِالْحَقِّ مِن رَّبِّكُمْ فَآمِنُواْ خَيْرًا لَّكُمْ وَإِن تَكْفُرُواْ فَإِنَّ لِلَّهِ
      مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَكَانَ اللّهُ عَلِيمًا حَكِيمًا

170- ای مردم ! پیامبر خدا با راستی و درستی به سوی تان آمد، پس شما به راستی و حقانيت او ایمان داشته باشید که به نفع شماست
      و اگر انکار کنید (به ضرر خودتان است)
      همانا هر آنچه که در آسمانها و زمین است، مال خداست و خدا بر همه چیز دانا و حکیم است .

يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لاَ تَغْلُواْ فِي دِينِكُمْ وَلاَ تَقُولُواْ عَلَى اللّهِ إِلاَّ الْحَقِّ إِنَّمَا الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ رَسُولُ اللّهِ وَكَلِمَتُهُ أَلْقَاهَا
      إِلَى مَرْيَمَ وَرُوحٌ مِّنْهُ فَآمِنُواْ بِاللّهِ وَرُسُلِهِ وَلاَ تَقُولُواْ ثَلاَثَةٌ انتَهُواْ خَيْرًا لَّكُمْ إِنَّمَا اللّهُ إِلَهٌ وَاحِدٌ سُبْحَانَهُ أَن يَكُونَ لَهُ وَلَدٌ لَّهُ
      مَا فِي السَّمَاوَات وَمَا فِي الأَرْضِ وَكَفَى بِاللّهِ وَكِيلًا

171- ای اهل کتاب در موضوعات دینی تان غلو نکنید و در مورد خدا سخنی جز راست و درست نگوئید.
      مسلما بدانید که مسیح عیسی پسر مریم ، پیامبر خدا بوده
      و وجود او (عيسی)، بوسیله کلمه امر و روحی از لطف او (خدا) بسوی وجود مریم، تولید شده است.
      پس به خدا و به پیامبران او ایمان بیاورید و حرف سه گانگی خدا و تثلیث را نزنید، از این کار پرهیز نمائید که به سود شماست .
      همانا که خدا معبود یگانه (بی شریک) است.
      او منزه و خیلی برتر از آن است که برایش فرزندی باشد
      و هر چه در آسمانها و زمین است مال اوست
      و سرپرستی خدا برای مخلوقات کافی است (احتياج به شريک نيست) .

لَّن يَسْتَنكِفَ الْمَسِيحُ أَن يَكُونَ عَبْدًا لِّلّهِ وَلاَ الْمَلآئِكَةُ الْمُقَرَّبُونَ وَمَن يَسْتَنكِفْ عَنْ عِبَادَتِهِ وَيَسْتَكْبِرْ فَسَيَحْشُرُهُمْ إِلَيهِ جَمِيعًا

172- هرگز مسیح از بندگی خدا سرپیچی ننمود.
      فرشتگان مقرب نیز همین طور
      و البته هر کس از عبادت و بندگی او سرپیچی کند و تکبر بورزد (، خواهد دید) که او همه را (در زمان رستاخیز)
      در بارگاه دادگستری خود جمع خواهد نمود .

فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ وَيَزيدُهُم مِّن فَضْلِهِ وَأَمَّا الَّذِينَ اسْتَنكَفُواْ وَاسْتَكْبَرُواْ فَيُعَذِّبُهُمْ
      عَذَابًا أَلُيمًا وَلاَ يَجِدُونَ لَهُم مِّن دُونِ اللّهِ وَلِيًّا وَلاَ نَصِيرًا

173- و اما آنهائیکه ایمان آورده و کارهای نیک نمودند، پاداش نیک آنها را همان گونه به آنها عنایت فرموده
      و از رحمت خود بیشتر نیز به آنها عنایت خواهد فرمود
      و اما آنهائیکه از راستای الهی سرپیچی می کردند، آنها را به رنجی دردناک می رساند
      و غیر از خدا هیچ سرپرست و دوست و یاوری نخواهند یافت

يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءكُم بُرْهَانٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَأَنزَلْنَا إِلَيْكُمْ نُورًا مُّبِينًا

174- ای مردم، از سوی پروردگارتان دلیل و برهانی به سوی تان آمد و نوری آشکار بر شما نازل فرمودیم .

فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُواْ بِاللّهِ وَاعْتَصَمُواْ بِهِ فَسَيُدْخِلُهُمْ فِي رَحْمَةٍ مِّنْهُ وَفَضْلٍ وَيَهْدِيهِمْ إِلَيْهِ صِرَاطًا مُّسْتَقِيمًا

175- از این رو کسانی که ایمان به خدای یگانه داشته و به وحی الهی (کتاب او) محکم متوسل بشوند ،
      آنها را در رحمت خود و کرم خود وارد نموده و در راه راست به سوی خود رهنمود می فرماید.

يَسْتَفْتُونَكَ قُلِ اللّهُ يُفْتِيكُمْ فِي الْكَلاَلَةِ إِنِ امْرُؤٌ هَلَكَ لَيْسَ لَهُ وَلَدٌ وَلَهُ أُخْتٌ فَلَهَا نِصْفُ مَا تَرَكَ
      وَهُوَ يَرِثُهَآ إِن لَّمْ يَكُن لَّهَا وَلَدٌ فَإِن كَانَتَا اثْنَتَيْنِ فَلَهُمَا الثُّلُثَانِ مِمَّا تَرَكَ وَإِن كَانُواْ إِخْوَةً رِّجَالًا
      وَنِسَاء فَلِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الأُنثَيَيْنِ يُبَيِّنُ اللّهُ لَكُمْ أَن تَضِلُّواْ وَاللّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ

176- ( ای پیامبر ) از تو درباره ( کلاله ) می پرسند ، بگو : خدا درباره کلاله بشما چنین حکم می فرماید :
      اگر مردی بمیرد و فرزندی نداشته باشد و خواهری داشته باشد، نصف اموال او به خواهر می رسد
      (و اگر خواهری از دنیا برود و وارث او یک برادر باشد) او تمام مال خواهر را به ارث می برد به شرطی که  آن خواهر فرزندی نداشته باشد
      و اگر فقط دو خواهر مانده باشند دو سوم میراث برای دو خواهر خواهد ماند
      و اگر بازماندگان فقط چند برادر و خواهر باشند در این صورت مقدار ارث هر مرد دو برابر سهم زن خواهد بود.
      خدا صراحتا این را به شما بیان می فرماید تا گمراه نشويد
      و خدا بر همه چیز داناست.
 

اين قسمت پاورقی است و قسمتی از قرآن نيست