Translation of the Holy Quran by Dr. Gilani

ترجمه دکتر گيلانی

نازل شده در مکه - شامل ١١١ آيه

فقط خدا - فقط قرآن

سوره اسرا - سوره  ١٧

سُبْحَانَ الَّذِي أَسْرَى بِعَبْدِهِ لَيْلًا مِّنَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الأَقْصَى الَّذِي بَارَكْنَا حَوْلَهُ لِنُرِيَهُ مِنْ آيَاتِنَا إِنَّهُ هُوَ السَّمِيعُ البَصِيرُ

1- منزه و برتر از هر خیال و تصور است وجود خداوند که شبی بنده‌اش (محمد) را از مسجدالحرام (مکه)
   به مسجداقصی (قدس اورشلیم) که گرداگردش را برکت عنایت فرمودیم بوديم، سیر داد
   تا بعضی از آیات و نشانه‌های عظمت خود را باو بنمایانیم.
   همانا او بر همه شنوای بیناست.

وَآتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ وَجَعَلْنَاهُ هُدًى لِّبَنِي إِسْرَائِيلَ أَلاَّ تَتَّخِذُواْ مِن دُونِي وَكِيلًا

2- و به موسی کتاب الهی عنایت فرمودیم و آنرا مایه راهنمائی بنی‌اسرائیل قرار دادیم
   که غیر از من (پروردگارتان) در جهان هستی، هیچ تکیه‌گاهی برای خودتان قائل نشوید.   

ذُرِّيَّةَ مَنْ حَمَلْنَا مَعَ نُوحٍ إِنَّهُ كَانَ عَبْدًا شَكُورًا

3- ای فرزندان (وارثان آئین توحیدی) کسانی که بهمراه نوح (بر کشتی) سوار کرده بودیم، بیاد داشته باشید
    که او (نوح) براستی بنده سپاسگزاری بود.   

وَقَضَيْنَا إِلَى بَنِي إِسْرَائِيلَ فِي الْكِتَابِ لَتُفْسِدُنَّ فِي الأَرْضِ مَرَّتَيْنِ وَلَتَعْلُنَّ عُلُوًّا كَبِيرًا

4- ما در کتاب (تورات) به بنی‌اسرائیل اعلام فرمودیم که شما دوبار در سرزمین فساد بزرگی خواهید کرد
   و برتری‌جوئی بسیار بزرگ و زیادی خواهید نمود.

فَإِذَا جَاء وَعْدُ أُولاهُمَا بَعَثْنَا عَلَيْكُمْ عِبَادًا لَّنَا أُوْلِي بَأْسٍ شَدِيدٍ فَجَاسُواْ خِلاَلَ الدِّيَارِ وَكَانَ وَعْدًا مَّفْعُولًا

5- و چون زمان اولین وعده‌ی مجازات آن (برتری‌جوئی و فساد شما) رسيد،
    مردانی جنگجو با قدرت نظامی شدیدی را بر شما برانگيختيم که داخل خانه‌ها در تعقيب، شما را جستجو کردند
    و این وعده‌ تحقق پذيرفت.

ثُمَّ رَدَدْنَا لَكُمُ الْكَرَّةَ عَلَيْهِمْ وَأَمْدَدْنَاكُم بِأَمْوَالٍ وَبَنِينَ وَجَعَلْنَاكُمْ أَكْثَرَ نَفِيرًا

6-  سپس شما را بر آنها چیره ساختيم و بوسیله مال و دارائی و ثروت و تعداد فرزندان، بشما کمک کرديم
    و نفرات شما را بیشتر نموديم.

إِنْ أَحْسَنتُمْ أَحْسَنتُمْ لِأَنفُسِكُمْ وَإِنْ أَسَأْتُمْ فَلَهَا فَإِذَا جَاء وَعْدُ الآخِرَةِ لِيَسُوؤُواْ
      وُجُوهَكُمْ وَلِيَدْخُلُواْ الْمَسْجِدَ كَمَا دَخَلُوهُ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَلِيُتَبِّرُواْ مَا عَلَوْاْ تَتْبِيرًا

7- اگر خوبی و نیکی بکنيد، بخودتان خوبی کرده‌اید و اگر بدی بکنید بازهم به خودتان کرديد
    و زمانیکه وعده کیفر ديگر فرا برسد (آنچنان در تنگنا قرار میگیرید که) آثار نامیدی و اندوه، در چهرهایتان پدیدار خواهند گشت
    و اینها مانند آنها (آن مهاجمان) دفعه اول، بار دیگر داخل پرستشگاههای شما می‌شوند و هرچه در زیر سلطه خود درآورند، درهم می‌کوبند.

عَسَى رَبُّكُمْ أَن يَرْحَمَكُمْ وَإِنْ عُدتُّمْ عُدْنَا وَجَعَلْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ حَصِيرًا 

8- (و نیز ذکر شد) چه بسا که پروردگارتان به شما رحم بکند.
   ولی اگر باز به فساد و تباهی بازگردید، ما هم کیفر را باز میگردانیم و ما جهنم را برای کافران، زندان همیشگی مقرر فرمودیم.

إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ يِهْدِي لِلَّتِي هِيَ أَقْوَمُ وَيُبَشِّرُ الْمُؤْمِنِينَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْرًا كَبِيرًا

9- براستی این قرآن به درست‌ترین و استوارترین و پابرجاترین راه زندگی رهنمائی مینماید
   و به مومنانی که کارهای درست و نیک انجام میدهند، مژده میدهد که آنها پاداش بزرگی خواهند داشت.

وأَنَّ الَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ بِالآخِرَةِ أَعْتَدْنَا لَهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا

10- و براستی برای آنهائیکه به آخرت و زندگی جاودانی پس از رستاخیزعقیده ندارند، غذاب دردناکی آماده فرموده‌ایم.

وَيَدْعُ الإِنسَانُ بِالشَّرِّ دُعَاءهُ بِالْخَيْرِ وَكَانَ الإِنسَانُ عَجُولًا

11- انسان (شتابزده)، درخواست بدی (برای ديگران) ميکند در حاليکه باید دعايش برای خوبی باشد
     و انسان بطور کلی موجودی شتابزده و عجول است.

وَجَعَلْنَا اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ آيَتَيْنِ فَمَحَوْنَا آيَةَ اللَّيْلِ وَجَعَلْنَا آيَةَ النَّهَارِ مُبْصِرَةً لِتَبْتَغُواْ فَضْلًا
مِّن رَّبِّكُمْ وَلِتَعْلَمُواْ عَدَدَ السِّنِينَ وَالْحِسَابَ وَكُلَّ شَيْءٍ فَصَّلْنَاهُ تَفْصِيلًا

12- ما شب و روز را دو پديده (از قدرت الهی) مقرر فرمودیم،
     و نيز پديده شب را محو و تار نموده و پديده روز را روشنی بخش می فرمايم،
     تا شما در روشنائی روز به کار بپردازید و از نعمت‌های پروردگارتان در طلب روزی باشید
     و نیز شمار سالها و حساب را بدایند و ما شرح هر چیز را بطور مفصل، واضح و آشکار بیان فرمودیم.    1

وَكُلَّ إِنسَانٍ أَلْزَمْنَاهُ طَآئِرَهُ فِي عُنُقِهِ وَنُخْرِجُ لَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ كِتَابًا يَلْقَاهُ مَنشُورًا

13- گزارش اعمال هر انسانی را به گردن و مسئولیت او گزارده‌ایم
     و روز قیامت گزارشی ثبت شده از همه اعمالش را برایش بیرون میاوریم که آنرا در برابر خود گشوده و باز می‌بیند.   2

اقْرَأْ كَتَابَكَ كَفَى بِنَفْسِكَ الْيَوْمَ عَلَيْكَ حَسِيبًا

14- (به او می‌فرمائیم): نامه اعمالت را بخوان، امروز کافیست حسابرس اعمال خودت باشی.   

مَّنِ اهْتَدَى فَإِنَّمَا يَهْتَدي لِنَفْسِهِ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيْهَا وَلاَ تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرَى وَمَا كُنَّا مُعَذِّبِينَ حَتَّى نَبْعَثَ رَسُولًا

15- هرکس هدایت را بپذیرد، به سود خود هدایت یافته و هرکس به گمراهی برود به زیان خودش بگمراهی رفته است
     و هیچکس (در زمان رستاخیز) بار گناه دیگری را بر دوش نمی‌کشد
     و ما پیش از اینکه پیامبر (با بیان خوبی ها و بدی ها برای هدایت آنها) بفرستیم، کسی و قومی را مجازات ننموده‌ و نمی نمائيم.  

وَإِذَا أَرَدْنَا أَن نُّهْلِكَ قَرْيَةً أَمَرْنَا مُتْرَفِيهَا فَفَسَقُواْ فِيهَا فَحَقَّ عَلَيْهَا الْقَوْلُ فَدَمَّرْنَاهَا تَدْمِيرًا

16- و آنگاه که اراده به نابودی سرکشان شهر و دیاری کردیم، نخست (بوسیله پیامبران) اوامر خود را به سران سرکش آنها اعلام فرمودیم.
     سپس هنگامیکه در مخالفت با فرمان ما کوشیدند و مستحق وعده مجازات شدند، آنگاه آنها را شدیداً درهم کوباندیم.

وَكَمْ أَهْلَكْنَا مِنَ الْقُرُونِ مِن بَعْدِ نُوحٍ وَكَفَى بِرَبِّكَ بِذُنُوبِ عِبَادِهِ خَبِيرَا بَصِيرًا

17- پس از نوح، چه بسیار اقوامی را هلاک نمودیم !
    (ای پیامبر) آگاهی و بینائی کامل پروردگارت بر گناه بندگانش کافیست (که چه تصمیمی برای پیگردشان داشته باشد).

مَّن كَانَ يُرِيدُ الْعَاجِلَةَ عَجَّلْنَا لَهُ فِيهَا مَا نَشَاء لِمَن نُّرِيدُ ثُمَّ جَعَلْنَا لَهُ جَهَنَّمَ يَصْلاهَا مَذْمُومًا مَّدْحُورًا

18- هرکس که فقط خواهان زندگی زودگذر این دنیا باشد، هر مقدار که برای او اراده بفرمائیم، (در اين دنيا) باو میدهیم،
     سپس دوزخ را جایگاهش قرار میدهيم که (با پشیمانی شدید) در آن بسوزد، جائی که خوار و رانده شده (از رحمت الهی) است.   3

وَمَنْ أَرَادَ الآخِرَةَ وَسَعَى لَهَا سَعْيَهَا وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَئِكَ كَانَ سَعْيُهُم مَّشْكُورًا

19- و هرکس هدفش زندگی خوب در آخرت باشد و برای آن در راه خدا بخوبی بکوشد در حالیکه ایمان داشته باشد،  
     سعی و کوشش او یقیناً مورد قدردانی و پاداش قرار خواهد گرفت.

كُلاًّ نُّمِدُّ هَؤُلاء وَهَؤُلاء مِنْ عَطَاء رَبِّكَ وَمَا كَانَ عَطَاء رَبِّكَ مَحْظُورًا

20- هر یک از این دو گروه را از کرم و عطای پروردگارت، کمک نموده و بهره‌مند می‌سازیم
      و عطای پروردگارت از کسی دریغ نمی‌شود.

انظُرْ كَيْفَ فَضَّلْنَا بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ وَلَلآخِرَةُ أَكْبَرُ دَرَجَاتٍ وَأَكْبَرُ تَفْضِيلًا 

21- بنگر که چگونه بعضی‌ها را بر دیگران برتری بخشیده‌ایم،
     و در زندگانی جاویدان آخرت، درجات و برتری‌هايشان، بزرگتر و بیشتر و بالاتر است. 

لاَّ تَجْعَل مَعَ اللّهِ إِلَهًا آخَرَ فَتَقْعُدَ مَذْمُومًا مَّخْذُولًا 

22- (ای انسان) هرگز موجود دیگری را در پرستش، شریک خدا قرار مده و گرنه سرانجام پشیمان و خوار خواهی شد!

وَقَضَى رَبُّكَ أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِندَكَ الْكِبَرَ
      أَحَدُهُمَا أَوْ كِلاَهُمَا فَلاَ تَقُل لَّهُمَآ أُفٍّ وَلاَ تَنْهَرْهُمَا وَقُل لَّهُمَا قَوْلًا كَرِيمًا

23- پروردگارت امر فرموده که جز او هیچکس و هیچ موجودی را نپرستید و به والدین خودتان مهربانی و خوبی کنید.
     هرگاه یکی از آنها یا هر دوی‌شان نزد تو به سن پیری برسند، کمترین بی‌احترامی روا مدار و حتی یک واژه "اوف" به آن دو نگو
     و آنها را مرنجان بلکه با احترام و مهربانی با آنها صحبت کن.

وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ وَقُل رَّبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا

24- بالهای تواضع، سرشار از محبت خود را بروی آنان بگشای و به خداوند دعا کن:
    " پروردگارا، بر پدر و مادرم رحمت و لطف بفرما، همانگونه که آنها مرا در کودکی پرورش داده
    و مورد لطف و رحمت و محبت خود قرار داده بودند."

رَّبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَا فِي نُفُوسِكُمْ إِن تَكُونُواْ صَالِحِينَ فَإِنَّهُ كَانَ لِلأَوَّابِينَ غَفُورًا 

25- پروردگارتان از همه بهتر از درون دلهای‌تان آگاهست و اگر جبران کوتاهی‌هايتان نموده و انسانهای شایسته و نیکوکاری بشوید،
     مسلماً او نسبت به توبه‌کنندگان آمرزنده است.

وَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَلاَ تُبَذِّرْ تَبْذِيرًا

26- و حق نزدیکان را بپرداز و نیز حق نیازمندان و واماندگان در سفر را بده، اما بهیچوجه اسراف نکن.

إِنَّ الْمُبَذِّرِينَ كَانُواْ إِخْوَانَ الشَّيَاطِينِ وَكَانَ الشَّيْطَانُ لِرَبِّهِ كَفُورًا

27- زیرا اسراف کنندگان برداران شیاطین بوده و شیطان کفران نعمت‌های پروردگارش را میکرد.

وَإِمَّا تُعْرِضَنَّ عَنْهُمُ ابْتِغَاء رَحْمَةٍ مِّن رَّبِّكَ تَرْجُوهَا فَقُل لَّهُمْ قَوْلًا مَّيْسُورًا

28- و چنانچه (در حال حاضر توان بخشش و کمک را نداری ولی) امید به دریافت رحمت از پروردگارت برای کمک به آنان داشته
    و (بخاطر اين) از آنها کناره‌گیری میکنی، با گفتاری ملایم و با ادب با آنها سخن بگو.

وَلاَ تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَى عُنُقِكَ وَلاَ تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُومًا مَّحْسُورًا

29- نه از بخل، دستت را به گردنت بسته نگهدار (که کمکی نکنی) و نه اینکه بیش از حد، دستت را بازنموده     
    (وهرچه داری همه را بخشش و خرج بکنی) که در نتیجه تنگدستی، زانوی غم و حسرت و پشیمانی بغل‌ بگيری.   4

إِنَّ رَبَّكَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَن يَشَاءُ وَيَقْدِرُ إِنَّهُ كَانَ بِعِبَادِهِ خَبِيرًا بَصِيرًا

30- همانا پروردگارت رزق و روزی را برای هرکس بخواهد گسترده و یا محدود میدارد و او از وضع بندگانش کاملاً آگاه و بیناست
     ( او بهتر از همه مصلحت شان را میداند که به چه کسی چقدر روزی عنایت بفرماید ).

وَلاَ تَقْتُلُواْ أَوْلادَكُمْ خَشْيَةَ إِمْلاقٍ نَّحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَإِيَّاكُم إنَّ قَتْلَهُمْ كَانَ خِطْءًا كَبِيرًا

31- و هرگز فرزندان‌تان را از بیم فقر و ناداری به قتل نرسانید، ما به آنها و به شما روزی میدهیم، مسلماً کشتن آنها گناه بزرگی است.

وَلاَ تَقْرَبُواْ الزِّنَى إِنَّهُ كَانَ فَاحِشَةً وَسَاء سَبِيلًا

32- و نزدیک عمل زنا نشوید که کاری بسیار زشت و راه بدی است (و سرانجام نکبت‌باری دارد)

وَلاَ تَقْتُلُواْ النَّفْسَ الَّتِي حَرَّمَ اللّهُ إِلاَّ بِالحَقِّ وَمَن قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيِّهِ سُلْطَانًا فَلاَ يُسْرِف فِّي الْقَتْلِ إِنَّهُ كَانَ مَنْصُورًا

33- و انسانی را که خدا زندگی‌اش را محترم شمرده، نکشید، مگر به علت حق قصاص
     و هر کس که بی‌گناه و مظلوم کشته شود، برای وارث و سرپرست او حق تلافی و قصاص مقرر فرموده‌ایم،
     ولی وارث و سرپرست آن مقتول نباید در کشتن زیاده روی کند (و غیر از قاتل، دیگران را نیز بکشد و آزار برساند)
     چرا که او بوسیله حکم قصاص مورد حمایت واقع شده است (و اگر کسی غیر از قاتل را بکشد، خودش مورد قصاص قرار میگیرد).

وَلاَ تَقْرَبُواْ مَالَ الْيَتِيمِ إِلاَّ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ حَتَّى يَبْلُغَ أَشُدَّهُ وَأَوْفُواْ بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْؤُولًا

34- و به مال یتیم نزدیک نشوید (و دست نزنید) مگر به بهترین نحو ممکن
     تا اينکه یتیم بالغ شده و توان تصمیم‌گیری درباره مال خودش را داشته باشد
     و به پیمان‌های خود وفادار باشید زیرا در رستاخیر و قیامت درباره اجرای پیمان‌ها سئوال خواهد شد.

وَأَوْفُوا الْكَيْلَ إِذا كِلْتُمْ وَزِنُواْ بِالقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِيمِ ذَلِكَ خَيْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِيلًا

35- وهرچه را با پیمانه می‌سنجید (در خرید و فروش مانند ادویه‌جات یا مایعات و غیره) با پیمانه کامل بدهيد
     و در وزن کردن اشیاء (مورد خرید و فروش)، با ترازوی‌ درست بسنجيد (که کم فروشی نکنید).
     این برای جامعه بهتر و آینده و سرانجام بهتری دارد.

وَلاَ تَقْفُ مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ كُلُّ أُولئِكَ كَانَ عَنْهُ مَسْؤُولًا

36- و به آنچه دانشی نداری، پافشاری نکن و بی‌تحقیق سخنی را بازگو نکن و قضاوت بدون آگاهی کامل ننما
     چونکه در نزد خدا گوشها و دیدگان و دل انسان همه مسئول میباشند و مورد پرسش قرار خواهند گرفت.

وَلاَ تَمْشِ فِي الأَرْضِ مَرَحًا إِنَّكَ لَن تَخْرِقَ الأَرْضَ وَلَن تَبْلُغَ الْجِبَالَ طُولًا

37- و با غرور و تکبر روی زمین راه مرو، که نه با پایکوبی زمین را می‌شکافی و نه با قدعلم کردن، به فرازهای کوه ها میرسی.

كُلُّ ذَلِكَ كَانَ سَيٍّئُهُ عِنْدَ رَبِّكَ مَكْرُوهًا

38- همه این رفتارها و کردارها، بد و ناروا بوده و در نزد پروردگارت ناپسند میباشند.

ذَلِكَ مِمَّا أَوْحَى إِلَيْكَ رَبُّكَ مِنَ الْحِكْمَةِ وَلاَ تَجْعَلْ مَعَ اللّهِ إِلَهًا آخَرَ فَتُلْقَى فِي جَهَنَّمَ مَلُومًا مَّدْحُورًا

39- این‌ها مواردی از حکمت است که پروردگارت بتو وحی فرموده
     و هرگز موجودی را در کنار خدا بعنوان معبود قائل مشو، مبادا که در نتیجه آن (شرک به خدا)، سرزنش شده و مردود شده، بجهنم بيفتی.

أَفَأَصْفَاكُمْ رَبُّكُم بِالْبَنِينَ وَاتَّخَذَ مِنَ الْمَلآئِكَةِ إِنَاثًا إِنَّكُمْ لَتَقُولُونَ قَوْلًا عَظِيمًا

40- (این چه اعتقادات غلطی است که) آیا خدا ترجيح داده که شما پسرانی داشته باشيد
      و از فرشتگان، دخترانی برای خود انتخاب کرده است؟
      واقعاً شما (مشرکان) گناه و دروغ و افترای بزرگی را اظهار می‌کنید.

وَلَقَدْ صَرَّفْنَا فِي هَذَا الْقُرْآنِ لِيَذَّكَّرُواْ وَمَا يَزِيدُهُمْ إِلاَّ نُفُورًا

41- براستی ما در قرآن حقائق موضوعات را بیان فرمودیم که مردم متوجه آن بشوند (و خرافات را کنار بگذارند)
     ولی بيان حقایق بر آنها (کافران و مشرکان)، تنها مایه تنفر و فرارشان از آن (حقايق) می‌شود.

قُل لَّوْ كَانَ مَعَهُ آلِهَةٌ كَمَا يَقُولُونَ إِذًا لاَّبْتَغَوْاْ إِلَى ذِي الْعَرْشِ سَبِيلًا

42- (ای پیامبر) بگو: اگر آنطور که مشرکان می‌گویند، درکنار خداوند یکتا، خدایانی ديگر بودند، در آن صورت،
     آنها سعی ميکردند در حکمفرمائی و اداره امور صاحب کنترل جهان هستی (يعنی در امر خدا) راه یافته و دخالت کنند
     (و با اختلاف نظر در اداره عالم هستی، موجب اختلال و از هم پاشیدگی می‌شدند.)

سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا يَقُولُونَ عُلُوًّا كَبِيرًا

43- خدای یکتا، منزه و بسیار برتر و والاتر از آن است که میگویند (و به او نسبت داشتن شریکانی را می‌دهند).

تُسَبِّحُ لَهُ السَّمَاوَاتُ السَّبْعُ وَالأَرْضُ وَمَن فِيهِنَّ وَإِن مِّن شَيْءٍ إِلاَّ يُسَبِّحُ بِحَمْدَهِ وَلَكِن لاَّ تَفْقَهُونَ تَسْبِيحَهُمْ إِنَّهُ كَانَ حَلِيمًا غَفُورًا 

44-هفت آسمانها و زمین و هرچه در آنهاست، همه فرمانبردار و نمودار بزرگداشت او هستند،     5
    و هیچ چیزی بدون فرمانبرداری همراه با ستایش او، وجود ندارد
    ولی شماها ستایش (بی‌چون و چرای) آنها را ادراک نمی‌کنید.        6
    (با وجود عدم قدردانی شما) او بسیار بردبار و آمرزنده است.         

وَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرآنَ جَعَلْنَا بَيْنَكَ وَبَيْنَ الَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ بِالآخِرَةِ حِجَابًا مَّسْتُورًا

45- و هنگامیکه قران را میخواندی، بین تو و آنهائیکه به آخرت ایمان ندارند، پرده‌ای نامرئی قرار دادیم 
     (که آنها در اثر لجاجت قدرت ادراک حقائق آنرا ندارند).

وَجَعَلْنَا عَلَى قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَن يَفْقَهُوهُ وَفِي آذَانِهِمْ وَقْرًا وَإِذَا ذَكَرْتَ رَبَّكَ فِي الْقُرْآنِ وَحْدَهُ وَلَّوْاْ عَلَى أَدْبَارِهِمْ نُفُورًا

46- و بر دلهای (تیره از گناه و لجاجت) آنان پرده‌ای گزارده‌ایم که آنرا (قرآن را) نمی‌فهمند
     و بر گوشهای آنان سنگینی مخصوصی است (که توان شنیدن حقائق را ندارند)
     و هرگاه نام پروردگار را که یکتا است در خواندن قرآن ذکر میکنی، آنها روی برگردانده و گریزان می‌شوند.

نَّحْنُ أَعْلَمُ بِمَا يَسْتَمِعُونَ بِهِ إِذْ يَسْتَمِعُونَ إِلَيْكَ وَإِذْ هُمْ نَجْوَى إِذْ يَقُولُ الظَّالِمُونَ إِن تَتَّبِعُونَ إِلاَّ رَجُلًا مَّسْحُورًا

47- ما به مطالبی که آنها گوش ميدهند، کاملا دانا هستيم،
    زمانيکه به حرفهای تو گوش ميدهند و نيز زمانيکه به زیرگوشی‌های همدیگر گوش فرا میدهند،
    هنگاميکه کافران ستمکار (به مومنان) می‌گویند: " شما فقط از شخص جادو زده ای پیروی میکنید "

انظُرْ كَيْفَ ضَرَبُواْ لَكَ الأَمْثَالَ فَضَلُّواْ فَلاَ يَسْتَطِيعْونَ سَبِيلًا

48- بنگر چگونه بر تو بر چسب‌ها میزدند که در نتیجه آن، خود را از راه راست دور کرده و توان یافتن آنرا دیگر ندارند.

وَقَالُواْ أَئِذَا كُنَّا عِظَامًا وَرُفَاتًا أَإِنَّا لَمَبْعُوثُونَ خَلْقًا جَدِيدًا

49- و اینکه معترضانه میگویند: " آیا موقعیکه استخوان و پوسیده شدیم، دوباره در آفرينشی نو، برانگيخته ميشويم ؟ "

قُل كُونُواْ حِجَارَةً أَوْ حَدِيدًا

50- (ای پیامبر) بگو: حتی اگر تبدیل به سنگ و یا آهن (يا هر چيز ديگری) هم شده باشید،

أَوْ خَلْقًا مِّمَّا يَكْبُرُ فِي صُدُورِكُمْ فَسَيَقُولُونَ مَن يُعِيدُنَا قُلِ الَّذِي فَطَرَكُمْ
      أَوَّلَ مَرَّةٍ فَسَيُنْغِضُونَ إِلَيْكَ رُؤُوسَهُمْ وَيَقُولُونَ مَتَى هُوَ قُلْ عَسَى أَن يَكُونَ قَرِيبًا

51- و یا حالتی سخت‌تر از سنگ و آهن که بتوانید تصور کنید، باز به امر خدا دوباره زنده خواهید شد.
     پس از آن دوباره می‌پرسند : " چه قدرتی و چه کسی ما را دوباره باز میگرداند؟ "
     در جواب بگو: " آن که شما را بار اول آفرید ".
     آنگاه (که با این منطق مواجه می‌شوند،) پیش‌ تو سر تکان داده و می‌پرسند: " پس چه زمانی این اتفاق خواهد افتاد ؟ "
     بگو: " امکان دارد که نزدیک باشد! "

يَوْمَ يَدْعُوكُمْ فَتَسْتَجِيبُونَ بِحَمْدِهِ وَتَظُنُّونَ إِن لَّبِثْتُمْ إِلاَّ قَلِيلًا

52- روزی که او (خداوند) شما را فرا می‌خواند، ستايش کنان بدرگاه او (خداوند) سر از خاک برآورده
     و بنظرتان میرسید که جز مدت کوتاهی (در گورها) نمانده ايد.

وَقُل لِّعِبَادِي يَقُولُواْ الَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ الشَّيْطَانَ يَنزَغُ بَيْنَهُمْ إِنَّ الشَّيْطَانَ كَانَ لِلإِنْسَانِ عَدُوًّا مُّبِينًا

53- ای پیامبر به بندگان من بگو که در هنگام سخن همیشه بهترین واژه‌ها را بکار ببرند (و از واژه‌های زشت اجتناب کنند)
     زیرا که شیطان (بوسیله سخن زشت) بین‌شان نزاع و دشمنی تولید می‌کند
      که مسلماً شیطان دشمنی آشکار و شناخته شده برای نسل انسان است.

رَّبُّكُمْ أَعْلَمُ بِكُمْ إِن يَشَأْ يَرْحَمْكُمْ أَوْ إِن يَشَأْ يُعَذِّبْكُمْ وَمَا أَرْسَلْنَاكَ عَلَيْهِمْ وَكِيلًا

54- پروردگارتان از وضع شما کاملاً آگاه ميباشد.
     اگر اراده بفرماید، شما را به شایستگی مورد لطف و رحمت قرار میدهد و اگر مستحق بداند، گرفتار عذاب میگرداند.
     و ما تو (پیامبر) را بعنوان وکیل مدافع و نگهبان آنان نفرستاده‌ایم.

وَرَبُّكَ أَعْلَمُ بِمَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَلَقَدْ فَضَّلْنَا بَعْضَ النَّبِيِّينَ عَلَى بَعْضٍ وَآتَيْنَا دَاوُودَ زَبُورًا

55- و خدای تو به همه موجوداتی که در آسمانها و زمین هستند، کاملاً آگاه است و (شایستگی همه را می‌داند).
     براستی بعضی از انبیاء را به برخی دیگر برتری داديم و (برای مثال) به داود "زبور" را عنایت فرمودیم.

قُلِ ادْعُواْ الَّذِينَ زَعَمْتُم مِّن دُونِهِ فَلاَ يَمْلِكُونَ كَشْفَ الضُّرِّ عَنكُمْ وَلاَ تَحْوِيلًا

56- بگو (ای پیامبر) هرکه و هر چه را که غیر از او (خدا) بعنوان معبود تصور کرده ايد، صدا بزنيد و دعا بکنید (فائده‌ای ندارد)،
    چونکه آنها هيچ گونه خطر و ضرری را از شما نمی توانند دفع کنند و در وضع شما نميتوانند هيچ گونه تغییری ایجاد کنند.

أُولَئِكَ الَّذِينَ يَدْعُونَ يَبْتَغُونَ إِلَى رَبِّهِمُ الْوَسِيلَةَ أَيُّهُمْ أَقْرَبُ وَيَرْجُونَ رَحْمَتَهُ وَيَخَافُونَ عَذَابَهُ إِنَّ عَذَابَ رَبِّكَ كَانَ مَحْذُورًا

57- آنهائی را که (مشرکان) ميخوانند و به آنها دعا ميکنند، خود جويای وسيله و راهی بسوی پروردگارشان هستند
     که چگونه به او نزديکتر شوند و اميد به رحمت او دارند و از مجازات نافرمانی او ميترسند،
     چونکه از عذاب پروردگارت، باید بر حذر بود و اجتناب ورزيد.

وَإِن مَّن قَرْيَةٍ إِلاَّ نَحْنُ مُهْلِكُوهَا قَبْلَ يَوْمِ الْقِيَامَةِ أَوْ مُعَذِّبُوهَا عَذَابًا شَدِيدًا كَانَ ذَلِك فِي الْكِتَابِ مَسْطُورًا

58- هیچ شهر و دیاری در روی زمین نیست مگر اینکه پیش از روز رستاخیر، ما آنرا هلاک  و نابود خواهیم نمود
     یا بخاطر گناهان مردمش، آنرا به عذاب شدیدی گرفتار می‌سازیم.
     این حکم خدا در کتاب ازلی سرنوشت جهان، نوشته شده است.

وَمَا مَنَعَنَا أَن نُّرْسِلَ بِالآيَاتِ إِلاَّ أَن كَذَّبَ بِهَا الأَوَّلُونَ وَآتَيْنَا ثَمُودَ النَّاقَةَ مُبْصِرَةً فَظَلَمُواْ بِهَا وَمَا نُرْسِلُ بِالآيَاتِ إِلاَّ تَخْوِيفًا

59- علت و مانع اینکه معجزات بيشتری نميفرستیم، جز این نبوده که از روزگاری پیش،
     مردم (ارزیابی و درک درست نکرده،) آنها را تکذیب میکرده‌اند،
     برای نمونه: آن معجزه شتر مخصوص "ناقه" که در قوم ثمود، مورد ملاحظه قرار گرفته بود
     و با وجود این مردم به آن جانور (معجزه آسا) ظلم و آزار روا داشتند.
     و ما آیات و معجزات را جز برای اینکه مردم آگاه شده و از عواقب نافرمانی من ترس و واهمه داشته باشند، نمی‌فرستیم.

وَإِذْ قُلْنَا لَكَ إِنَّ رَبَّكَ أَحَاطَ بِالنَّاسِ وَمَا جَعَلْنَا الرُّؤيَا الَّتِي أَرَيْنَاكَ إِلاَّ فِتْنَةً لِّلنَّاسِ
      وَالشَّجَرَةَ الْمَلْعُونَةَ فِي القُرْآنِ وَنُخَوِّفُهُمْ فَمَا يَزِيدُهُمْ إِلاَّ طُغْيَانًا كَبِيرًا

60- (ای پیامبر) یاد بیاور هنگامیکه بتو فرمودیم: " البته خدا به همه زندگی و اندیشه‌ها و کردار همه مردم احاطه کامل دارد".
     و آن خوابی را که بر تو نمایاندیم (که در آن جمعی از بوزینگان، بعدها بر منبر تو می‌روند)،
     جز هشدار و آزمایشی برای بیداری مردم نبود و درختی که آز آن به لعن و پلیدی در قرآن یاد شده، نیز برای همین منظور بوده است
      تا مردم را از عواقب پليدان و پلیدی‌ها هشدار بدهیم،
      ولی همه این راهنمائیها بجز ازدیاد سرکشی و ظلم و کفرورزی شدید در مورد آنها (يعنی سرکشان و کافران)، کار ديگری نمیکند.     7

وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلآئِكَةِ اسْجُدُواْ لآدَمَ فَسَجَدُواْ إَلاَّ إِبْلِيسَ قَالَ أَأَسْجُدُ لِمَنْ خَلَقْتَ طِينًا

61- و یاد بیاور هنگامیکه به فرشتگان فرمودیم که: از برای (عظمت خلقت) انسان سجده کنيد،
    آنها سجده کردند جز ابلیس که گفت : " آیا مرا امر به سجده از برای (خلقت) موجودی ميکنی که از خاک آفریده‌ای ؟"

قَالَ أَرَأَيْتَكَ هَذَا الَّذِي كَرَّمْتَ عَلَيَّ لَئِنْ أَخَّرْتَنِ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ لأَحْتَنِكَنَّ ذُرِّيَّتَهُ إَلاَّ قَلِيلًا 

62- و نیز گفت : " آیا این موجود (آدم) را که بر من فضیلت و برتری دادی، ديدی،
     اگر بمن تا روز رستاخیز فرصت و مهلت بدهی، جز عده کمی از آنان، همه اولاد و آینده‌گان او را مهار خواهم کرد."

قَالَ اذْهَبْ فَمَن تَبِعَكَ مِنْهُمْ فَإِنَّ جَهَنَّمَ جَزَآؤُكُمْ جَزَاء مَّوْفُورًا

63-  خدا فرمود : "برو که هر کس از آنها که از تو پیروی بکند، سرانجام جهنم کیفر شماها خواهد بود که کیفری کاملا فراگیر است."

وَاسْتَفْزِزْ مَنِ اسْتَطَعْتَ مِنْهُمْ بِصَوْتِكَ وَأَجْلِبْ عَلَيْهِم بِخَيْلِكَ وَرَجِلِكَ وَشَارِكْهُمْ فِي الأَمْوَالِ
      وَالأَوْلادِ وَعِدْهُمْ وَمَا يَعِدُهُمُ الشَّيْطَانُ إِلاَّ غُرُورًا

64- " و هرکدام از آنها را که توانستی، با فریب صدای خود تحريک و جلب کن
      و آنها را  با لشکریان سواره و پیاده (ارتش های ستمگر) که پيرو تو هستند، بخود جلب کن
      و در اختیار اموال و اولاد آنها (با گرفتن ماليات های زوری و تخريب اخلاق فرزندان آنها) شرکت کن و به آنها  وعده‌های پوچ بده".
      و مسلماً وعده‌هائی که شیطان با آنها ميدهد، چیزی جز دروغ و فریب نبوده و نیست.        8

إِنَّ عِبَادِي لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطَانٌ وَكَفَى بِرَبِّكَ وَكِيلًا

65- " البته تو بر بندگان خوب من تسلّطی نخواهی داشت و فقط محافظت و نگهبانی خدا (از آنان) کافیست."

رَّبُّكُمُ الَّذِي يُزْجِي لَكُمُ الْفُلْكَ فِي الْبَحْرِ لِتَبْتَغُواْ مِن فَضْلِهِ إِنَّهُ كَانَ بِكُمْ رَحِيمًا

66- پروردگار شما همانست که امکان حرکت کشتیها را در دریا و آبها قرار داده که در پی فضل و نعمت‌های او بوده و بهره بگيريد،
     زیرا او بر شما بسيار مهربان است.

وَإِذَا مَسَّكُمُ الْضُّرُّ فِي الْبَحْرِ ضَلَّ مَن تَدْعُونَ إِلاَّ إِيَّاهُ فَلَمَّا نَجَّاكُمْ إِلَى الْبَرِّ أَعْرَضْتُمْ وَكَانَ الإِنْسَانُ كَفُورًا

67- و زمانی که در سفر دریا، خطری متوجه شما شود و برسد،
     هر آنچه را که غیر از او برای کمک میخواندید، از نظرتان محو و فراموش می‌شود (و به کمک آنها نظری ندارید)
     ولی بمحض اينکه شما را نجات داده و به ساحل سلامت میرساند، باز از خدا روی برگردانده و او را فراموش می‌کنید
     و بدین نحو انسان بسيار ناسپاس است.

أَفَأَمِنتُمْ أَن يَخْسِفَ بِكُمْ جَانِبَ الْبَرِّ أَوْ يُرْسِلَ عَلَيْكُمْ حَاصِبًا ثُمَّ لاَ تَجِدُواْ لَكُمْ وَكِيلًا

68- آیا پس از ورود و رسیدن به خشکی، احساس امنیت کامل می‌کنید،
     اگر زمین ناگهان افت نموده و شما را در خود فرو ببرد و یا تندبادی شدید، سنگ ريزه بر سرتان فرو ریزد؟
     آنوقت هیچ نگبانی نخواهید داشت. 

أَمْ أَمِنتُمْ أَن يُعِيدَكُمْ فِيهِ تَارَةً أُخْرَى فَيُرْسِلَ عَلَيْكُمْ قَاصِفا مِّنَ الرِّيحِ فَيُغْرِقَكُم بِمَا كَفَرْتُمْ ثُمَّ لاَ تَجِدُواْ لَكُمْ عَلَيْنَا بِهِ تَبِيعًا

69- آیا شما از آن ایمن هستند که اگراو بار دیگری شما را به دریا بفرستد و طوفانی شدید بر شما فرو بفرستد
     و در آن حال، شما را بخاطر کفران نعمت‌تان غرق نماید؟ آنگاه فریاد رسی در برابر اراده ما نخواهيد یافت.

وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّيِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى كَثِيرٍ مِّمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلًا

70- و براستی بسیار به فرزندان آدم لطف و کرم روا داشته و آنها را با وسائل نقلیه بر روی زمین و دریا حمل فرموده
     و از غذاهای پاکیزه به آنان روزی عنایت فرموده و آنها را بر بسیاری از موجوداتی که آفریده ایم، برتری و فضیلت فراوان بخشیدیم.

يَوْمَ نَدْعُو كُلَّ أُنَاسٍ بِإِمَامِهِمْ فَمَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ فَأُوْلَئِكَ يَقْرَؤُونَ كِتَابَهُمْ وَلاَ يُظْلَمُونَ فَتِيلًا

71- یاد بیاورید زمانی را که هر گروهی را با پیشوای‌شان (يعنی هر کسی يا هر گروهی با هر کيشی با پيشوايان خودشان)
     برای حسابرسی رستاخیز فرا میخوانیم.
     سپس هرکس که نامه اعمالش را بدست راستش بگذارند، آنها نامه اعمالشان را میخوانند و کمترین چیزی از خوبی‌هایشان کم نخواهد شد.

وَمَن كَانَ فِي هَذِهِ أَعْمَى فَهُوَ فِي الآخِرَةِ أَعْمَى وَأَضَلُّ سَبِيلًا 

72- و هر کس در این جهان کور دل و نابینا (از نعمت‌های خداوند و راهنمائی او) بوده،
     در آخرت نیز از دیدار عظمت خداوند و نعمت‌های او ناتوان، بلکه گیج‌تر و گمراه تر خواهد بود.

وَإِن كَادُواْ لَيَفْتِنُونَكَ عَنِ الَّذِي أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ لِتفْتَرِيَ عَلَيْنَا غَيْرَهُ وَإِذًا لاَّتَّخَذُوكَ خَلِيلًا

73- (ای پیامبر) نزدیک بود مشرکان با فریب، ترا از آنچه که بر تو وحی فرمودیم، غافل کرده و غیر از آن را بر ما ناروا ببندی،
     تا اينکه در آنصورت ترا بدوستی خود بگیرند.

وَلَوْلاَ أَن ثَبَّتْنَاكَ لَقَدْ كِدتَّ تَرْكَنُ إِلَيْهِمْ شَيْئًا قَلِيلًا 

74- و اگر ترا بوسیله وحی خود ثابت قدم نمیگردانیديم، براستی نزدیک بود که اندکی بسوی آنان تمایل پيدا کنی.

إِذًا لَّأَذَقْنَاكَ ضِعْفَ الْحَيَاةِ وَضِعْفَ الْمَمَاتِ ثُمَّ لاَ تَجِدُ لَكَ عَلَيْنَا نَصِيرًا

75- که در آن صورت، تو را دو چندان در دنیا و پس از مرگ دو چندان غذاب می چشانديم، آنگاه در برابر کیفر ما، یاوری نمی‌یافتی.

وَإِن كَادُواْ لَيَسْتَفِزُّونَكَ مِنَ الأَرْضِ لِيُخْرِجوكَ مِنْهَا وَإِذًا لاَّ يَلْبَثُونَ خِلافَكَ إِلاَّ قَلِيلًا

76- و نزدیک بود که ترا به فرار از سرزمین خود وادار کرده؛ تا تو را از آن بیرون کنند.
     در آن صورت خودشان نیز جز مدت کمی پس از خروج تو، دوام نمی آوردند.       9

سُنَّةَ مَن قَدْ أَرْسَلْنَا قَبْلَكَ مِن رُّسُلِنَا وَلاَ تَجِدُ لِسُنَّتِنَا تَحْوِيلًا

77- این رویه و سنتی است که پیش از تو درباره پیامبران ما، مقرر داشته‌ایم. و بر این رویه ما تغییری نخواهی یافت.     

أَقِمِ الصَّلاَةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ إِلَى غَسَقِ اللَّيْلِ وَقُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ كَانَ مَشْهُودًا

78- نماز را از هنگام شروع پائین رفتن خورشید (يعنی ظهر) تا تاریکی کامل شب (نیمه شب)
     و نیز نماز سپيده دم صبح را، (که تا طلوع آفتاب است) برپادار.
     براستی نماز هنگام سپيده دم صبح مورد توجه و گواهی ميباشد.

وَمِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نَافِلَةً لَّكَ عَسَى أَن يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَّحْمُودًا

79- و (ای پیامبر) پاسی از شب را بیدار شو و به نماز شب که ويژه توست، بگذران؛
     باشد که خداوندت ترا به مقام ستوده ای برانگیزاند.

وَقُل رَّبِّ أَدْخِلْنِي مُدْخَلَ صِدْقٍ وَأَخْرِجْنِي مُخْرَجَ صِدْقٍ وَاجْعَل لِّي مِن لَّدُنكَ سُلْطَانًا نَّصِيرًا

80- (و دعا کن و) بگو: پروردگارا، مرا در هر جا و در هر کاری از راه راستی و درستی وارد فرما
     و با راستی و درستی از آن بگذران و خارج فرما
     و از جانب رحمت خاص خودت، بمن توانائی مخصوص عنایت بفرما که کمکم در راه تو باشد.

وَقُلْ جَاء الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ كَانَ زَهُوقًا

81- و به مردم بگو: "راستی و حق پدیدار شد و نادرست و باطل نابود می‌شود و خواهد شد، زیرا که نادرستی و پوچی محکوم به نابودی است"

وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاء وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِينَ وَلاَ يَزِيدُ الظَّالِمِينَ إَلاَّ خَسَارًا

82- و از برکات قرآن، نکاتی را فرو می‌فرستیم که مایه‌ی شفای دل‌ها و رحمت بر مومنان است
     ولی در مورد ستمگران، چیزی جز زیان به آنها نمی‌افزاید (چونکه هرچه بیشتر بشنوند، به لجاجت و کفر خود می‌افزایند).     10 

وَإِذَآ أَنْعَمْنَا عَلَى الإِنسَانِ أَعْرَضَ وَنَأَى بِجَانِبِهِ وَإِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ كَانَ يَؤُوسًا

83- انسان بگونه‌ای است که هرگاه به او نعمت و خوبی غایت میفرمائیم، روی برگردانده
     از سپاس خدا دوری کرده و نعمت را به حساب توانائی خودش میگذارد
     و هنگامیکه زیان و روزگار سخت و بدبختی به او روی میآورد، ناامید و مأیوس می‌شود.

قُلْ كُلٌّ يَعْمَلُ عَلَى شَاكِلَتِهِ فَرَبُّكُمْ أَعْلَمُ بِمَنْ هُوَ أَهْدَى سَبِيلًا 

84- بگو: "هر کسی بر طبق دیدگاههای خودش رفتار می‌کند و پروردگارتان از همه آگاه‌تر بر کسانیست که راه درست را بهتر یافته‌اند."

وَيَسْأَلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي وَمَا أُوتِيتُم مِّن الْعِلْمِ إِلاَّ قَلِيلًا

85- و از تو درباره روح پرسش می‌کنند، بگو :
     " روح به امر پروردگارم ایجاد میگردد و به شما از دانش چگونگی آن جز بمقدار کمی، داده نشده‌ است."

وَلَئِن شِئْنَا لَنَذْهَبَنَّ بِالَّذِي أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ ثُمَّ لاَ تَجِدُ لَكَ بِهِ عَلَيْنَا وَكِيلًا

86- و ای پیامبر، اگر ما بخواهیم آنچه را که بتو (از قرآن و حکمت و آئین) وحی فرمودیم، باز پس ميگريم،
     آنگاه تو در برابر این اراده ما نگهبان و یاوری نخواهی یافت!

إِلاَّ رَحْمَةً مِّن رَّبِّكَ إِنَّ فَضْلَهُ كَانَ عَلَيْكَ كَبِيرًا

87- این وحی فقط رحمتی از پروردگارت میباشد، براستی که فضل او بر تو بسیار بزرگ و گرانمایه است.

قُل لَّئِنِ اجْتَمَعَتِ الإِنسُ وَالْجِنُّ عَلَى أَن يَأْتُواْ بِمِثْلِ هَذَا الْقُرْآنِ لاَ يَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ كَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِيرًا

88- بگو اگر انسانها و جن‌ها با هم جمع و متحد و متفق شوند که مانند این قرآن کتابی بیاورند، هرگز توان چنین کاری را نخواهند داشت،
     هرچند پشتیبان هم دراين کوشش بشوند.

وَلَقَدْ صَرَّفْنَا لِلنَّاسِ فِي هَذَا الْقُرْآنِ مِن كُلِّ مَثَلٍ فَأَبَى أَكْثَرُ النَّاسِ إِلاَّ كُفُورًا

89- و همانا در این قرآن برای مردم، از همه گونه امثال و امکانات را بیان فرمودیم (تا متوجه حقائق بشوند)،
     با وجود این، بیشتر مردم تنها راه ناسازگاری و انکار و کفران را در پیش می‌گیرند.

وَقَالُواْ لَن نُّؤْمِنَ لَكَ حَتَّى تَفْجُرَ لَنَا مِنَ الأَرْضِ يَنبُوعًا 

90- (برای مثال) گفتند: "هرگز تو (محمّد) را باور نخواهیم کرد مگر اینکه برای ما و جلوی ما چشمه‌ای از زمین در بیاوری."

أَوْ تَكُونَ لَكَ جَنَّةٌ مِّن نَّخِيلٍ وَعِنَبٍ فَتُفَجِّرَ الأَنْهَارَ خِلالَهَا تَفْجِيرًا

91- یا اینکه (ناگهان) دارای باغی از درختان خرما و انگور بشوی و در میان آن باغ، جویبارهای فراوان جاری بشوند.

أَوْ تُسْقِطَ السَّمَاء كَمَا زَعَمْتَ عَلَيْنَا كِسَفًا أَوْ تَأْتِيَ بِاللّهِ وَالْمَلآئِكَةِ قَبِيلًا

92- "یا همانگونه که تصور میکنی آسمان بشدت بر سر ما فرود بیاید یا اینکه خدا و فرشتگان را روبروی ما بیاوری!"

أَوْ يَكُونَ لَكَ بَيْتٌ مِّن زُخْرُفٍ أَوْ تَرْقَى فِي السَّمَاء وَلَن نُّؤْمِنَ لِرُقِيِّكَ
      حَتَّى تُنَزِّلَ عَلَيْنَا كِتَابًا نَّقْرَؤُهُ قُلْ سُبْحَانَ رَبِّي هَلْ كُنتُ إَلاَّ بَشَرًا رَّسُولًا

93- "یا اینکه کاخی از طلا داشته باشی یا به آسمان بالا روی
     و هرگز بآسمان رفتنت را هم باور نخواهیم کرد، مگر اینکه کتابی از آسمان برایمان پائین بیاوری که آنرا بخوانیم."
     تو (درپاسخ به این درخواست‌های جاهلانه آنها) بگو:
     خداوندم برتر و بالاتر از آنست (که او را با فرشتگان جلوی شما بیاورم)، آيا من بجز بشری هستم که پیامبر خداست؟

وَمَا مَنَعَ النَّاسَ أَن يُؤْمِنُواْ إِذْ جَاءهُمُ الْهُدَى إِلاَّ أَن قَالُواْ أَبَعَثَ اللّهُ بَشَرًا رَّسُولًا

94- آنچه که مردم را از ایمان به هدایت خدا که به آنها رسيد بود، باز داشت، این (برداشت نادرست و سئوال آنها) بوده که می‌گفتند:
     "مگر خدا هرگز بشری را به پیام آوری مامور کرده است؟ "

قُل لَّوْ كَانَ فِي الأَرْضِ مَلآئِكَةٌ يَمْشُونَ مُطْمَئِنِّينَ لَنَزَّلْنَا عَلَيْهِم مِّنَ السَّمَاءِ مَلَكًا رَّسُولًا

95- (ای پیامبر) بگو: "حتی اگر در روی زمین فرشتگانی مسکن داشته و در آرامش زندگی میکردند،
     حتماً بر آنها نیز فرشته‌ای پیامبر (از نوع خودشان) از آسمان میفرستادیم."

قُلْ كَفَى بِاللّهِ شَهِيدًا بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ إِنَّهُ كَانَ بِعِبَادِهِ خَبِيرًا بَصِيرًا

96-  (ای پیامبر) بگو: کافیست که خدا بین من و شما گواه (صدق و درستی) پیامبری من است،    
     زیرا که او به احوال بندگانش کاملاً آگاه و بیناست.

وَمَن يَهْدِ اللّهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ وَمَن يُضْلِلْ فَلَن تَجِدَ لَهُمْ أَوْلِيَاء مِن دُونِهِ وَنَحْشُرُهُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ
      عَلَى وُجُوهِهِمْ عُمْيًا وَبُكْمًا وَصُمًّا مَّأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ كُلَّمَا خَبَتْ زِدْنَاهُمْ سَعِيرًا

97- و هر کس را خدا شایسته دانسته و هدایت بفرماید، او براستی هدایت شده است
     و هر کس را خدا (مستحق گمراهی بسبب عناد و لجاجت خودش بداند و) در گمراهی رها سازد،
     جز خدا هیچ رهنمایان و یاورانی برایش نخواهی یافت
     و آنانرا در روز رستاخیز و حسابرسی، بر روی صورتشان، کور و گنگ و کر محشور ميفرمائيم.
     و مسکن آنان جهنم خواهد بود.
     هر زمان که شدت آتش آن کم شود، دوباره شراره های آتش آنانرا افروزان‌ می‌فرمائیم.

ذَلِكَ جَزَآؤُهُم بِأَنَّهُمْ كَفَرُواْ بِآيَاتِنَا وَقَالُواْ أَئِذَا كُنَّا عِظَامًا وَرُفَاتًا أَإِنَّا لَمَبْعُوثُونَ خَلْقًا جَدِيدًا 

98- این کیفرشان از آنجهت است که آیات ما را انکار کرده و (معترض باور به رستاخیز و زندگی جاودانی بوده و) می‌گفتند:
     "واقعاً وقتیکه استخوان و پوسیده می‌شویم، دوباره از نو آفریده می‌شویم؟"

أَوَلَمْ يَرَوْاْ أَنَّ اللّهَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ قَادِرٌ عَلَى أَن يَخْلُقَ مِثْلَهُمْ وَجَعَلَ لَهُمْ أَجَلًا لاَّ رَيْبَ فِيهِ فَأَبَى الظَّالِمُونَ إَلاَّ كُفُورًا

99- آیا (این منکران زندگی جاودانی) چرا توجه ندارند به این (حقیقت ساده) که خدائی که آسمانها و کهکشان‌ها و زمین را آفریده،
     قادر به اين هست که مانند آنان را دوباره خلق بفرماید
     و او برای این موجودات هستی (که مشاهده میکنند) زمان عمر معینی را مقرر فرموده
     که تردیدی در (زمان سررسيد نابودی) آن نیست.
     با وجود این (آیات و نتیجه‌گیری درست،) ستمگران جز راه انکار و کفر را نمی‌پیمایند.

قُل لَّوْ أَنتُمْ تَمْلِكُونَ خَزَآئِنَ رَحْمَةِ رَبِّي إِذًا لَّأَمْسَكْتُمْ خَشْيَةَ الإِنفَاقِ وَكَانَ الإنسَانُ قَتُورًا

100- (ای پیامبر به این مردم مال دوست و بخیل) بگو: اگر شماها ثروت و گنجهای رحمت فراوان پروردگارم را داشتید،
      باز هم از ترس ناداری، از بخشش و انفاق دست نگهمیداشتید و انسان بسیار خسیس و بخیل است. "

وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى تِسْعَ آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ فَاسْأَلْ بَنِي إِسْرَائِيلَ إِذْ جَاءهُمْ فَقَالَ لَهُ فِرْعَونُ إِنِّي لَأَظُنُّكَ يَا مُوسَى مَسْحُورًا 

101- در واقع ما به موسی نه (٩) آیه‌ و معجزه‌های آشکار عنایت فرموده بودیم.
      چگونگی جریان این معجزات را از بنی‌اسرائیل بپرس، هنگامی که موسی بسوی آنان رفت، فرعون باو گفت :
      "من تصور می‌کنم که تو ای موسی جادو شده ‌ای".

قَالَ لَقَدْ عَلِمْتَ مَا أَنزَلَ هَؤُلاء إِلاَّ رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ بَصَآئِرَ وَإِنِّي لَأَظُنُّكَ يَا فِرْعَونُ مَثْبُورًا

102- موسی پاسخ داد: " تو خودت در باطن میدانی که این معجزات را جز پروردگار آسمانها و زمین نفرستاده
      که مایه عبرت و روشن‌بینی باشند و من واقعاً گمان دارم که تو سزاوار هلاکت میباشی."

فَأَرَادَ أَن يَسْتَفِزَّهُم مِّنَ الأَرْضِ فَأَغْرَقْنَاهُ وَمَن مَّعَهُ جَمِيعًا

103- سپس فرعون تصمیم گرفت موسی و قومش را از سرزمین (مصر) براندازد،
      ما هم او و آنهائی را که همراه با او بودند همگی را غرق نمودیم.

وَقُلْنَا مِن بَعْدِهِ لِبَنِي إِسْرَائِيلَ اسْكُنُواْ الأَرْضَ فَإِذَا جَاء وَعْدُ الآخِرَةِ جِئْنَا بِكُمْ لَفِيفًا

104- و پس از آن جریان به بنی‌اسرائیل فرمودیم: " حالا در آن سرزمین ساکن شوید و هنگامیکه زمان وعده آخرت فرا می‌رسد،
      همه شما را باز میگردانیم (و هر کس را به پاداش عمل خود میرسانیم) ".

وَبِالْحَقِّ أَنزَلْنَاهُ وَبِالْحَقِّ نَزَلَ وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلاَّ مُبَشِّرًا وَنَذِيرًا

105- و ما آن را ( این قرآن را) برای بيان راستی ها و حقايق فرستادیم و آن برای برقراری راستی و درستی نازل شد
      و ترا فقط برای ماموریت مژده دادن به خوبان و نیکان وهشدار دادن به منکران و تبه‌کاران فرستاده‌ایم. (در دین و باور، اجباری نیست)

وَقُرْآنًا فَرَقْنَاهُ لِتَقْرَأَهُ عَلَى النَّاسِ عَلَى مُكْثٍ وَنَزَّلْنَاهُ تَنزِيلًا

106- و این قرانی است که جزء جزء آیاتش را بر تو وحی فرموده‌ایم که به تدریج و آرام آرام برای مردم بخوانی
      (که کم ‌کم بفهمند و بتدریج هدایت شوند) و آنرا به بهترین نحو به تدريج فرو فرستاده‌ایم.

قُلْ آمِنُواْ بِهِ أَوْ لاَ تُؤْمِنُواْ إِنَّ الَّذِينَ أُوتُواْ الْعِلْمَ مِن قَبْلِهِ إِذَا يُتْلَى عَلَيْهِمْ يَخِرُّونَ لِلأَذْقَانِ

107- (ای پیامبر به مردم) بگو: چه شما به قرآن ایمان بیاورید و یا باور نداشته باشید،
      براستی آنانکه پیش از این به مرحله ادراک و دانش رسیده‌اند، هنگامیکه آیات قرآن بر آنها تلاوت، می‌شود
      آنان با سجده و فروتنی به خدا، سر و صورت اطاعت به او فرود میاورند.

وَيَقُولُونَ سُبْحَانَ رَبِّنَا إِن كَانَ وَعْدُ رَبِّنَا لَمَفْعُولًا 

108- و میگویند: پروردگار ما منزه و برتر از همه است،
براستی که وعده پروردگار ما (با بعثت محمد و آمدن قرآن) به تحقق رسيده است.

وَيَخِرُّونَ لِلأَذْقَانِ يَبْكُونَ وَيَزِيدُهُمْ خُشُوعًا

109- و با چشم گریان از احساس عظمت خدا، سر بخاک نهاده و آن به تواضع و خشوع شان در مقابل خداوند ميافزايد.

قُلِ ادْعُواْ اللّهَ أَوِ ادْعُواْ الرَّحْمَنَ أَيًّا مَّا تَدْعُواْ فَلَهُ الأَسْمَاء الْحُسْنَى وَلاَ تَجْهَرْ بِصَلاَتِكَ وَلاَ تُخَافِتْ بِهَا وَابْتَغِ بَيْنَ ذَلِكَ سَبِيلًا

110- (ای پیامبر) بگو: خدا را چه به بنام "الله" و یا "بخشاینده بر همه" بخوانید و به هر نامی که خدا را از دل بخوانید،   
      خدا نامهای زیبائی دارد (که صفات زیبای او را بیانگرست)
      و نمازت را با صدای بسیار بلند و يا با صدای بسیار آهسته نخوان، و میان این دو حالت‌ها با صدائی متوسط ادا نما.

وَقُلِ الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِي لَمْ يَتَّخِذْ وَلَدًا وَلَم يَكُن لَّهُ شَرِيكٌ فِي الْمُلْكِ وَلَمْ يَكُن لَّهُ وَلِيٌّ مِّنَ الذُّلَّ وَكَبِّرْهُ تَكْبِيرًا

111- و بگو سپاس همراه با ستایش فقط سزاوار خداست که هرگز فرزندی و شریکی نگرفته
      و هیچگاه بخاطر ضعف، دوست و سرپرستی نداشته و هر چه بيشتر متوجه و ياد آور بزرگی و عظمت او باش !

اين قسمت پاورقی است و قسمتی از قرآن نيست