Translation of the Holy Quran by Dr. Gilani

ترجمه دکتر گيلانی

نازل شده در مکه - شامل ۸۳ آيه

فقط خدا - فقط قرآن

سوره يس - سوره  ٣۶

يس

1- یاسین (ای سید)  

وَالْقُرْآنِ الْحَكِيمِ

2- با توجه به قرآن پر از حكمت      

إِنَّكَ لَمِنَ الْمُرْسَلِينَ

3- حقيقت اين است كه تو (ای محمد) از پیامبران (فرستاده الهی) هستی 

عَلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِيمٍ

4- كه در راه راست و درست می‌باشی

تَنزِيلَ الْعَزِيزِ الرَّحِيمِ

5- این وحی نزول قرآن، فرو فرستادن رحمت از خداوند مسلط بر همه و مهربان بر نیكان است.

لِتُنذِرَ قَوْمًا مَّا أُنذِرَ آبَاؤُهُمْ فَهُمْ غَافِلُونَ

6- تا قومی را كه پدران و اجدادشان هشدار داده نشده بودند و در غفلت بوده اند، هشدار داده و آگاه نمائی.

لَقَدْ حَقَّ الْقَوْلُ عَلَى أَكْثَرِهِمْ فَهُمْ لَا يُؤْمِنُونَ

7- در واقع كلام حق وحی الهی برای بيان راستی ها به اكثرشان رسيد ولی باور و ایمان نمياورند.  

إِنَّا جَعَلْنَا فِي أَعْنَاقِهِمْ أَغْلاَلًا فَهِيَ إِلَى الأَذْقَانِ فَهُم مُّقْمَحُونَ

8- و به علت (این گردنكشی‌ها و چانه بلند نگهداشتن‌شان) ما بر گردن‌شان زنجیرهای (جهل و لجاجت و تكبر و كفر)
   كه تا چانه‌شان هست، گذاشته ايم که سرشان به بالا نگهداشته ‌می شود.   

وَجَعَلْنَا مِن بَيْنِ أَيْدِيهِمْ سَدًّا وَمِنْ خَلْفِهِمْ سَدًّا فَأَغْشَيْنَاهُمْ فَهُمْ لاَ يُبْصِرُونَ

9- و در بینش آینده شان و در بررسی آنچه که بر آنها گذشت، سد و مانعی قرار می دهیم (كه دیگر امكان پیشرفتی ندارند،)
    بر بينش آنها پوششی می‌گذاریم كه نمی‌توانند چیزی را ببینند و درك كند.

وَسَوَاء عَلَيْهِمْ أَأَنذَرْتَهُمْ أَمْ لَمْ تُنذِرْهُمْ لاَ يُؤْمِنُونَ

10-(آنها اینقدر نافهمند كه) برایشان یكسان است، چه به آنها هشدار بدهی یا هشدار ندهی، ایمان و باور نمی‌آورند.

إِنَّمَا تُنذِرُ مَنِ اتَّبَعَ الذِّكْرَ وَخَشِيَ الرَّحْمَن بِالْغَيْبِ فَبَشِّرْهُ بِمَغْفِرَةٍ وَأَجْرٍ كَرِيمٍ

11- تو تنها كسی را می‌توانی هشدار بدهی كه (درك نموده و) از پندهای قرآن پیروی می‌كند
     و در برابر خدای مهربان نادیده، خشوع و فروتنی دارد و از (نافرمانی) خداوند رحمان در نهان ميترستند
     از این رو به چنین شخصی مژده آمرزش خطاها و گناهان گذشته‌اش و پاداشی ارزشمند بده.

إِنَّا نَحْنُ نُحْيِي الْمَوْتَى وَنَكْتُبُ مَا قَدَّمُوا وَآثَارَهُمْ وَكُلَّ شَيْءٍ أحْصَيْنَاهُ فِي إِمَامٍ مُبِينٍ

12-مائیم كه مرده ها را زنده می‌گردانیم و هر چه را که انسانها در زندگی دنیا از اعمال خود، پيشاپيش برای آخرت خود فرستاده اند
    و آثار و نتایج اعمالشان را ثبت می‌فرمائیم و همه جریانات را در کارنامه روشن اعمالشان به حساب می‌آوریم.

وَاضْرِبْ لَهُم مَّثَلًا أَصْحَابَ الْقَرْيَةِ إِذْ جَاءهَا الْمُرْسَلُونَ

13- (ای پیامبر) برای آنها مثال داستان ساكنان قریه (انطاكیه) را بزن، هنگامی که فرستادگان به سوی شان آمدند. 

إِذْ أَرْسَلْنَا إِلَيْهِمُ اثْنَيْنِ فَكَذَّبُوهُمَا فَعَزَّزْنَا بِثَالِثٍ فَقَالُوا إِنَّا إِلَيْكُم مُّرْسَلُونَ

14- ابتدا دو پیام آور به سوی‌شان فرستادیم كه آنها را تكذیب كردند و به دروغگوئی متهم کردند سپس به وسیله نفر سوّم آنها تقویت نمودیم
     و هر سه بمردم گفتند كه "ما مأمور و فرستاده شده به سوی شما هستیم."    2 

قَالُوا مَا أَنتُمْ إِلاَّ بَشَرٌ مِّثْلُنَا وَمَا أَنزَلَ الرَّحْمن مِن شَيْءٍ إِنْ أَنتُمْ إِلاَّ تَكْذِبُونَ

15- آنها پاسخ دادند: شما كه جز بشری مثل ما نیستید و خدای مهربان هیچ چیز و پیامی نفرستاده و شما چیزی جز دروغ نمی‌گوئید.

قَالُوا رَبُّنَا يَعْلَمُ إِنَّا إِلَيْكُمْ لَمُرْسَلُونَ

16- آنها (پیامبران) گفتند: پروردگار ما می‌داند كه ما مأمور و فرستاده به سوی شمائیم.

وَمَا عَلَيْنَا إِلاَّ الْبَلاَغُ الْمُبِينُ

17- و ما وظیفه‌ای جز ابلاغ آشكار پیام خدا را نداریم.

قَالُوا إِنَّا تَطَيَّرْنَا بِكُمْ لَئِن لَّمْ تَنتَهُوا لَنَرْجُمَنَّكُمْ وَلَيَمَسَّنَّكُم مِّنَّا عَذَابٌ أَلِيمٌ

18- (مردم آنجا) گفتند: ما شما را شوم و بفال بد می‌گیریم و اگر از این حرفها دست برندارید، شماها را حتماً سنگسار خواهیم كرد
     و از جانب ما شكنجه سختی به شما وارد خواهد شد.

قَالُوا طَائِرُكُمْ مَعَكُمْ أَئِن ذُكِّرْتُم بَلْ أَنتُمْ قَوْمٌ مُّسْرِفُونَ

19- (پیامبران) گفتند: شگون و فال بد و خوب شما در وجود خود شما و رفتار شماست.
     آيا زمانی که پند داده می‌شوید، آن را به فال بد می‌گیرید؟
     بلكه در حقیقت شما مردمی افراط ‌گر و متجاوز هستید.

وَجَاء مِنْ أَقْصَى الْمَدِينَةِ رَجُلٌ يَسْعَى قَالَ يَا قَوْمِ اتَّبِعُوا الْمُرْسَلِينَ

20- و از آن طرف دوردست شهر، مردی (مؤمن به نام حبیب نجّار) شتابان آمد و گفت: " ای قوم من از فرستادگان خدا پیروی كنید."

اتَّبِعُوا مَن لاَّ يَسْأَلُكُمْ أَجْرًا وَهُم مُّهْتَدُونَ

21- از این افرادی كه از شما مزدی درخواست ندارند و خود هدایت الهی یافته‌اند، پیروی كنید.   

 وَمَا لِي لاَ أَعْبُدُ الَّذِي فَطَرَنِي وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ

22- " و چرا نباید من خدائی را كه مرا آنگونه که هستم، آفریده و همه شماها سرانجام به سوی او باز گردانده ميشويد، پرستش نكنم؟ "

أَأَتَّخِذُ مِن دُونِهِ آلِهَةً إِن يُرِدْنِ الرَّحْمَن بِضُرٍّ لاَّ تُغْنِ عَنِّي شَفَاعَتُهُمْ شَيْئًا وَلاَ يُنقِذُونِ

23- "چرا غیر از او (خدای یگانه)، خدایان و معبودهائی را قبول و اختیار كنم كه اگر خدای مهربان اراده به مجازات بدی‌هایم بنماید،
      شفاعت آنها هیچ سودی به حالم نخواهد داشت و آنها نمی‌توانند مرا از مجازات او نجات بدهند؟ "

إِنِّي إِذًا لَّفِي ضَلاَلٍ مُّبِينٍ

24- " اگر چنين کنم (خدایان و يا معبودان دیگری را به جای او قائل بشوم)، در آن صورت مسلماً در گمراهی واضحی خواهم بود."

إِنِّي آمَنتُ بِرَبِّكُمْ فَاسْمَعُونِ

25- " (ای مردم) من به خداوند، آفریدگار شما ایمان آوردم بنابراين حرف مرا گوش بدهید و قبول كنید."  

قِيلَ ادْخُلِ الْجَنَّةَ قَالَ يَا لَيْتَ قَوْمِي يَعْلَمُونَ

26- (آنها او را به شهادت رساندند و) به او فرموده شد: " وارد بهشت شو"
     (روح آن شهید) عرض كرد: " ای كاش قوم من اين را ميدانستند (و از حقیقت آگاه می‌شدند)."    

بِمَا غَفَرَ لِي رَبِّي وَجَعَلَنِي مِنَ الْمُكْرَمِينَ

27- " (و ميدانستند) كه پروردگارم مرا آمرزیده و مرا در ردیف و زمره‌ی اشخاص گرامی قرار داده است."   

وَمَا أَنزَلْنَا عَلَى قَوْمِهِ مِن بَعْدِهِ مِنْ جُندٍ مِّنَ السَّمَاءِ وَمَا كُنَّا مُنزِلِينَ

28- پس از آن (شهادت او)، ما بر قومش لشكری (از ملائكه) از آسمان نفرستادیم و مشيت ما نبود که لشكری بر این قوم تبه‌كار بفرستیم.

إِن كَانَتْ إِلاَّ صَيْحَةً وَاحِدَةً فَإِذَا هُمْ خَامِدُونَ

29- فقط یك صدای بسیار شدید و مهیب آسمانی كافی بود و ناگهان همه‌ آنها در خاموشی مرگ فرو رفتند.

يَا حَسْرَةً عَلَى الْعِبَادِ مَا يَأْتِيهِم مِّن رَّسُولٍ إِلاَّ كَانُوا بِهِ يَسْتَهْزِئُون

30- وای به حال این بندگان.
     هیچ پیامبر و فرستاده الهی برایشان نیامد مگر اینكه او را همواره مسخره می‌كردند.

أَلَمْ يَرَوْا كَمْ أَهْلَكْنَا قَبْلَهُم مِّنْ الْقُرُونِ أَنَّهُمْ إِلَيْهِمْ لاَ يَرْجِعُونَ

31- آیا مردم نمی‌بینند و عبرت نمی‌گیرند که چه تعدادی از اقوام را پیش از آنان به كیفر گناهانشان به هلاكت رساندیم
     كه دیگر نزدشان باز نمی‌گردند.

وَإِن كُلٌّ لَّمَّا جَمِيعٌ لَّدَيْنَا مُحْضَرُونَ

32- مسلما همه در روز رستاخیز در نزد ما حاضر می‌شوند.  

وَآيَةٌ لَّهُمُ الْأَرْضُ الْمَيْتَةُ أَحْيَيْنَاهَا وَأَخْرَجْنَا مِنْهَا حَبًّا فَمِنْهُ يَأْكُلُونَ

33- و (برای ناباوران به رستاخیز) نشانی از قدرت ما این است كه زمین خشك و مرده را در نظر بگیرند
    كه ما آنرا (با آب باران) زنده می‌كنیم و از زمین، محصول دانه‌ای بیرون می‌آوریم كه از آن می‌خورند.   

وَجَعَلْنَا فِيهَا جَنَّاتٍ مِن نَّخِيلٍ وَأَعْنَابٍ وَفَجَّرْنَا فِيهَا مِنْ الْعُيُونِ

34- و در آن سرزمين، باغ‌هائی از خرما و انگور قرار داديم و چشمه‌هائی از زمین بیرون ‌آوریم.

لِيَأْكُلُوا مِن ثَمَرِهِ وَمَا عَمِلَتْهُ أَيْدِيهِمْ أَفَلَا يَشْكُرُونَ

35- تا مردم از محصول و میوه‌های آنها و از کار کرد دستهای ‌شان بخورند.
     آیا سپاس خدا را به جا نمی آورند؟  

سُبْحَانَ الَّذِي خَلَقَ الْأَزْوَاجَ كُلَّهَا مِمَّا تُنبِتُ الْأَرْضُ وَمِنْ أَنفُسِهِمْ وَمِمَّا لَا يَعْلَمُونَ

36- منزه و برتر از هر تصور آن (خداوند است كه یگانه) است، که او همه زوج‌های (نر و ماده) را آفريد،
    چه از قبيل آنچه از زمین ميروياند، چه از نوع آدمیان و از هر آنچه كه نمی‌دانند. 

وَآيَةٌ لَّهُمْ اللَّيْلُ نَسْلَخُ مِنْهُ النَّهَارَ فَإِذَا هُم مُّظْلِمُونَ

37- و نشانی از قدرت خداوند، پدیده شب است (برای استراحت و آرامش) که روشنائی  روز را از آن بيرون مياوريم
     که آنگاه همه در تاريکی فرو ميروند .

وَالشَّمْسُ تَجْرِي لِمُسْتَقَرٍّ لَّهَا ذَلِكَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ

38- و (نشانی دیگر از قدرت خداوند) خورشید است كه در مدار خود حرکت ميکند (حرکت وضعی) دارد، 
     این نمائی از قدرت طرح و تقدیر و تعیین خداوند مسلط بر همه و داناست.   3

وَالْقَمَرَ قَدَّرْنَاهُ مَنَازِلَ حَتَّى عَادَ كَالْعُرْجُونِ الْقَدِيمِ

39- و (نشانی دیگر از قدرت خداوند) ماه است كه برای آن حركت انتقالی در منازل (جاهای) معین که شكل‌های متفاوت دارد، قرار داديم
     تا اينکه دوباره به صورت هلالی باریك شبیه به یك شاخه خشکيده (نازك و خمیده) درخت نخل در می‌آید.  

لَا الشَّمْسُ يَنبَغِي لَهَا أَن تُدْرِكَ الْقَمَرَ وَلَا اللَّيْلُ سَابِقُ النَّهَارِ وَكُلٌّ فِي فَلَكٍ يَسْبَحُونَ

40- طبق تقدیر الهی، قرار نیست كه خورشید به ماه برسد (و یا از آن  پیشی گیرد) و نه اینكه شب از روز جلو بزند. 
     و همه (و هر كدام این كرات و جریانات) در مداری (بزرگتر) در فضا شناورند.

وَآيَةٌ لَّهُمْ أَنَّا حَمَلْنَا ذُرِّيَّتَهُمْ فِي الْفُلْكِ الْمَشْحُونِ

41- و نشانه‌ای دیگر از قدرت خدا پدیده كشتی در آب است كه ما فرزندان آنها (آدمیان) را در كشتی پر از (مسافر و بار) سوار نموده 
     و از جائی به جای ديگر ميرسانيم.

وَخَلَقْنَا لَهُم مِّن مِّثْلِهِ مَا يَرْكَبُونَ

42- و وسایل دیگری شبیه آن خلق فرموديم كه سوار آن ميشوند.     4   

وَإِن نَّشَأْ نُغْرِقْهُمْ فَلَا صَرِيخَ لَهُمْ وَلَا هُمْ يُنقَذُونَ

43- و اگر اراده بفرمائیم آنها را غرق می‌كنیم در وضعی كه فریادرسی بدادشان نميتواند برسد و امکان نجات نخواهند داشت،

إِلَّا رَحْمَةً مِّنَّا وَمَتَاعًا إِلَى حِينٍ

44- مگر اينکه باز رحمتی ديگر از سوی ما مایه نجات‌شان شود و تا زمان معینی از زندگی بهره‌مند شوند.

وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ اتَّقُوا مَا بَيْنَ أَيْدِيكُمْ وَمَا خَلْفَكُمْ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ

45- و هنگامی كه به آنها (كافران) گفته می‌شود: از عواقب كارهای بدتان در زمان حال، در این دنیا و در آخرت و آینده‌تان پروا داشته باشید
     تا مورد لطف و رحمت الهی قرار بگیرید (اعتنائی نمی‌كنند).

وَمَا تَأْتِيهِم مِّنْ آيَةٍ مِّنْ آيَاتِ رَبِّهِمْ إِلَّا كَانُوا عَنْهَا مُعْرِضِينَ

46- بطور كلّی هيچ آیه‌ای از آیات پروردگارشان به آنها نرسیده مگر اینكه (بدون بررسی،) از آن رویگردان بوده اند.

وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ أَنفِقُوا مِمَّا رَزَقَكُمْ اللَّهُ قَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلَّذِينَ آمَنُوا أَنُطْعِمُ مَن لَّوْ يَشَاءُ اللَّهُ أَطْعَمَهُ إِنْ أَنتُمْ إِلَّا فِي ضَلَالٍ مُّبِينٍ

47- و هر گاه به آنها گفته می‌شود: " از این رزق و روزی كه خدا به شما عنایت فرموده، قدری به مستمندان انفاق بكنید،"
     كافران به مؤمنان رو كرده و می‌گویند: " آيا ما به كسی غذا بدهیم كه اگر خدا می‌خواست، خودش به آنها غذا می‌داد؟ "
     (با این گونه برداشت و سخنان، آشكار است كه) شما كافران در گمراهی واضح و آشكاری بسر می‌برید.

وَيَقُولُونَ مَتَى هَذَا الْوَعْدُ إِن كُنتُمْ صَادِقِينَ

48- (كافران و منكران) می‌گویند: " اگر راست می‌‌گوئید، وعده زمان (این رستاخیز و قیامت و عذاب) كی خواهد بود؟ " 

مَا يَنظُرُونَ إِلَّا صَيْحَةً وَاحِدَةً تَأْخُذُهُمْ وَهُمْ يَخِصِّمُونَ

49- (باید بدانند كه آنچه را که انتظارش را دارند و می‌پرسند) یك صدای بسیار شدید ناگهانی (در پایان زندگی زمینی) هست
     که در حالی كه مشغول جدال و درگیری روزمره‌شان هستند، آنها را غافلگیر می‌كند.

فَلَا يَسْتَطِيعُونَ تَوْصِيَةً وَلَا إِلَى أَهْلِهِمْ يَرْجِعُونَ

50- (در آن هنگام كه غافلگیر می‌شوند،) دیگر نه فرصتی برای وصیت دارند و نه دیگر می‌توانند که پيش افراد خانواده خود برگردند.
     (همه به وسیله آن صدای شدید ناگهانی می‌میرند).

وَنُفِخَ فِي الصُّورِ فَإِذَا هُم مِّنَ الْأَجْدَاثِ إِلَى رَبِّهِمْ يَنسِلُونَ

51- (بار دیگر،) صدای برخاست در صور دمیده می‌شود
     و آنگاه آنان از قبرها و مرگ برخاسته، شتابان به سوی بارگاه حسابرسی پروردگارشان روانه می‌شوند.

قَالُوا يَا وَيْلَنَا مَن بَعَثَنَا مِن مَّرْقَدِنَا هَذَا مَا وَعَدَ الرَّحْمَنُ وَصَدَقَ الْمُرْسَلُونَ

52- (با مشاهده این وضع) می‌گویند: " ای وای بر ما، چه كسی ما را از قبر ما زنده بیرون آورد؟ " 
     این لابد همان چيزی است كه خدای بسيار مهربان وعده داده بود و فرستادگان الهی راست گفته بودند."  

إِن كَانَتْ إِلَّا صَيْحَةً وَاحِدَةً فَإِذَا هُمْ جَمِيعٌ لَّدَيْنَا مُحْضَرُونَ

53- (بدین ترتیب) فقط یك صدای ناگهانی شدید خواهد بود (كه همه دوباره زنده شده) و آنگاه همگی نزد ما حاضر می‌شوند.   

فَالْيَوْمَ لَا تُظْلَمُ نَفْسٌ شَيْئًا وَلَا تُجْزَوْنَ إِلَّا مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ

54- در آن روز به هیچ كس هیچگونه ظلمی نمی‌شود و شما جز مطابق اعمالتان پاداش و یا كیفر نخواهید داشت.

إِنَّ أَصْحَابَ الْجَنَّةِ الْيَوْمَ فِي شُغُلٍ فَاكِهُونَ

55- در آن روز بهشتیان از هر جهت جشن و شادمانی دارند

هُمْ وَأَزْوَاجُهُمْ فِي ظِلَالٍ عَلَى الْأَرَائِكِ مُتَّكِؤُونَ

56- آنها و همسرانشان در سایه ها روی تخت‌های راحت تكیه زده‌اند.

لَهُمْ فِيهَا فَاكِهَةٌ وَلَهُم مَّا يَدَّعُونَ

57- برای آنان میوه‌های گوناگون و هر چه بخواهند فراهم و در اختیارشان هست.

سَلَامٌ قَوْلًا مِن رَّبٍّ رَّحِيمٍ

58- پیام سلام خوش‌آمدید، اين سخنی از پروردگار پرمهر و مهربان بر نیكان است (كه به آرامش و خوشی در قرب‌الهی خوش آمدید.)

وَامْتَازُوا الْيَوْمَ أَيُّهَا الْمُجْرِمُونَ

59- و (به كافران و ستمگران خطاب می‌شود): " ای گنه‌پیشگان، جدا و دور شوید."

أَلَمْ أَعْهَدْ إِلَيْكُمْ يَا بَنِي آدَمَ أَن لَّا تَعْبُدُوا الشَّيْطَانَ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُّبِينٌ

60- " ای فرزندان آدم، آيا با شما عهد نبستم كه شیطان را نپرستيد و شیطان صفت نباشید؟ چونکه او دشمن آشكاری برایتان هست؟ " 

وَأَنْ اعْبُدُونِي هَذَا صِرَاطٌ مُّسْتَقِيمٌ

61- " و اگر مرا بپرستید و در راستای رهنمائی من زندگی كنید، این راه راست و درست زندگی است؟ "  

وَلَقَدْ أَضَلَّ مِنكُمْ جِبِلًّا كَثِيرًا أَفَلَمْ تَكُونُوا تَعْقِلُونَ

62- "و او (شيطان) به واقع عده زیادی از شما را گمراه كرد. چرا اندیشه و بررسی و تعقل نمی‌كردید؟ "   

هَذِهِ جَهَنَّمُ الَّتِي كُنتُمْ تُوعَدُونَ

63- "(حالا ای كافران) این همان دوزخی هست كه به شما وعده آن داده می‌شد."

اصْلَوْهَا الْيَوْمَ بِمَا كُنتُمْ تَكْفُرُونَ

64- " امروز به سبب کفر و رفتار كفرآمیزی كه داشتید وارد آن بشوید."  

الْيَوْمَ نَخْتِمُ عَلَى أَفْوَاهِهِمْ وَتُكَلِّمُنَا أَيْدِيهِمْ وَتَشْهَدُ أَرْجُلُهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ

65- در آن روز بر دهانهای آنها مهر می‌زنیم (كه چیزی برای گفتن ندارند و فرصت را از دست دادند)
    و دستهای آنها را (كه مرتكب گناه می‌شدند) به سخن با ما وا می‌داریم
    و پاهایشان به اعمال و كارهای بدی كه اقدام می‌كردند و می‌رفتند، گواهی می‌دهند.

وَلَوْ نَشَاء لَطَمَسْنَا عَلَى أَعْيُنِهِمْ فَاسْتَبَقُوا الصِّرَاطَ فَأَنَّى يُبْصِرُونَ

66- و اگر اراده بفرمائیم، بر دیده‌گان‌شان (پرده) نابینائی می‌افكنیم،
    بعد که بخواهند در راه جلو بروند، چگونه می‌توانند راه جلویشان را ببینند؟ 

وَلَوْ نَشَاء لَمَسَخْنَاهُمْ عَلَى مَكَانَتِهِمْ فَمَا اسْتَطَاعُوا مُضِيًّا وَلَا يَرْجِعُونَ

67- و اگر بخواهیم، آنها را بصورت موجودات ديگری تغيير داده  و يا درجايشان بی‌حركت میخكوب ميکنيم
     كه هيچ کاری از دستشان برنيايد و قدرت پیش و یا پس رفتن را نداشته باشند. 
    (متوجه این نعمت‌ها نیستند كه خداوند به آنها بینائی عنايت فرموده است تا راه را از چاه تشخیص بدهند و بتوانند در راه خیرقدم بردارند.)

وَمَنْ نُعَمِّرْهُ نُنَكِّسْهُ فِي الْخَلْقِ أَفَلَا يَعْقِلُونَ

68- و به هر كس كه عمر طولانی می‌دهیم، از نظر قدرت جسمی و حواسی و بازسازی بدنی به كمبود باز می‌گردانیم (قوايش را ميگيريم).
     آیا (درباره این پدیده پیری) اندیشه و تعقل نمی‌كنند؟

وَمَا عَلَّمْنَاهُ الشِّعْرَ وَمَا يَنبَغِي لَهُ إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ وَقُرْآنٌ مُّبِينٌ

69- ما به او (محمد) شعر نیاموختیم و (شاعری) شایسته او نیست.  
     این وحی الهی (قرآن) فقط پند و خواندنی آشكار و واضحی است (کتاب شعر نیست). 

لِيُنذِرَ مَن كَانَ حَيًّا وَيَحِقَّ الْقَوْلُ عَلَى الْكَافِرِينَ

70- تا هر انسان زنده دلی را، هشدار و آگاهی دهد و سخن حق را بر كافران صراحتاً ابراز نماید
    (كه در آخرت عذر و بهانه‌ای نخواهند داشت.)

أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّا خَلَقْنَا لَهُمْ مِمَّا عَمِلَتْ أَيْدِينَا أَنْعَامًا فَهُمْ لَهَا مَالِكُونَ

71- آیا توجه به این نعمت نمی‌كنند كه ما با قدرت خود، برایشان چهارپایانی خلق فرمودیم كه بعد آنان مالك آنها می‌شوند؟  

وَذَلَّلْنَاهَا لَهُمْ فَمِنْهَا رَكُوبُهُمْ وَمِنْهَا يَأْكُلُونَ

72- و آن چهارپایان را برایشان رام ساختیم كه در نتیجه هم از آنها سواری می‌كشند و هم از گوشت‌شان می‌خورند.

وَلَهُمْ فِيهَا مَنَافِعُ وَمَشَارِبُ أَفَلَا يَشْكُرُونَ

73- و از آنها منافع دیگری (مانند پشم و پوست و غیره) و (شیرهای) نوشیدنی گوناگون دارند.
     آیا نباید شكرگزار این نعمت‌ها باشند؟

وَاتَّخَذُوا مِن دُونِ اللَّهِ آلِهَةً لَعَلَّهُمْ يُنصَرُونَ

74- (بعد به جای شكرگزاری از خداوند) غیر از خدای یگانه، خدایان و معبودهائی برای خود قائل شدند  
     به امید اینكه بوسیله توسل به آنها در امورشان یاری شوند.  

لَا يَسْتَطِيعُونَ نَصْرَهُمْ وَهُمْ لَهُمْ جُندٌ مُّحْضَرُونَ

75- آنها (هر معبود ديگری غير از خدا) توان یاری‌شان را ندارند 
     و آنها (معبودان) مانند سیاهی لشكری در برابرشان (در قیامت در حسابرسی این شرك ورزی‌شان،) با آنها احضار می‌شوند.

فَلَا يَحْزُنكَ قَوْلُهُمْ إِنَّا نَعْلَمُ مَا يُسِرُّونَ وَمَا يُعْلِنُونَ

76- بنابراین (ای پیامبر) سخنان یاوه این مشركان نباید مایه اندوه تو بشود.
     ما خود آنچه را که آنها پنهان می‌دارند و یا آشكار می‌سازند، می‌دانیم.

أَوَلَمْ يَرَ الْإِنسَانُ أَنَّا خَلَقْنَاهُ مِن نُّطْفَةٍ فَإِذَا هُوَ خَصِيمٌ مُّبِينٌ

77- آیا انسان درك نمی‌كند كه ما او را از نطفه‌ای (ریز) آفریدیم، بعد آشكارا گستاخ و پررو شده است.  

وَضَرَبَ لَنَا مَثَلًا وَنَسِيَ خَلْقَهُ قَالَ مَنْ يُحْيِي الْعِظَامَ وَهِيَ رَمِيمٌ

78- و برای ما (به اعتراض) مثلی زده و خلقت خودش را فراموش كرده و گفت:
    " چه كسی می‌تواند استخوان‌های پوسیده شده ما را دوباره زنده كند؟ "

قُلْ يُحْيِيهَا الَّذِي أَنشَأَهَا أَوَّلَ مَرَّةٍ وَهُوَ بِكُلِّ خَلْقٍ عَلِيمٌ

79- (در جواب) بگو:
     " همان كس كه نخستین‌بار وجود او را طرح كرد و آفریده است و به او جان داد.  و او دانش هر گونه آفرینشی را دارد." 

الَّذِي جَعَلَ لَكُم مِّنَ الشَّجَرِ الْأَخْضَرِ نَارًا فَإِذَا أَنتُم مِّنْهُ تُوقِدُونَ

80- همان خداوندی كه از درخت سبز برایتان مایه تولید آتش را فراهم ساخته و شما از آن مواد آتش می‌افروزید.    5

أَوَلَيْسَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِقَادِرٍ عَلَى أَنْ يَخْلُقَ مِثْلَهُم بَلَى وَهُوَ الْخَلَّاقُ الْعَلِيمُ 

81- آیا كسی كه آسمانها و زمین را آفریده، قادر نیست كه همانندشان (يعنی آسمانها و زمين و انسانها) را خلق بفرماید؟
     البته كه می‌تواند، او بسیار و مداوم خلق‌كننده‌ ی بسيار دانا بر همه است.

إِنَّمَا أَمْرُهُ إِذَا أَرَادَ شَيْئًا أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ

82- (حقیقت بدین گونه است كه) هر گاه امر و دستور او بر ایجاد چیزی مقرر شود، بمحض اينکه و يا لحظه ای که بفرماید: " باش "
     فوراً موجود می‌شود.        6  

فَسُبْحَانَ الَّذِي بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْءٍ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ

83- بنابراين آن قدرتمندی كه مالكیت و اداره همه جهان هستی در ید قدرت اوست، منزه و برتر از هر تصور و هر گونه محدودیت است. 
    و همه و همگی سرانجام به سوی او بازگردانده می‌شوید.  

اين قسمت پاورقی اسست و قسمتی از قرآن نيست